Yazdır
Bir sitem gibi gözükse de bu sözler aslında bir mesaj…
Sahibi ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı AB Yatırımları Daire Başkanı Ferruh Parmaksız. Diğer bir deyişle, 1.5 milyar Avro’luk AB Fonlarını yöneten başarılı Bürokrat Ferruh Parmaksız.
Çok göz önünde olmayan ama kariyerinde imza attığı müthiş işler, çalışkanlık ve yüksek performansla hep zirveye tırmanan Ferruh Parmaksız, Türkiye’nin çevre ve altyapı projelerinde kullanılan bu önemli Fonlar için Türk şirketlerine, “İlgilenin, gelin, ihalelere katılın” çağrısı yapıyor. Türk şirketlerinin çevreye duyarsız kalmamalarını istiyor, çevre teknolojisine önem vermeleri konusunda uyarıyor.
Katı atık, atık su, yağmur suyu, içme suyu şebekesi gibi kritik projelerde ülkenin tüm coğrafyasını kucaklayan, Balıkesir’den Diyarbakır’a, Erzincan’dan Ceyhan’a hayat götüren, Başkanlığın emrindeki Fonların kullanımda titizlik ve adalet terazisinde milim oynatmayan Ferruh Parmaksız, “Şu ana kadarki en yüksek yatırım yaklaşık 78 milyon Avro ile Diyarbakır’a oldu. Bu kentimizde atık su arıtma tesisi, atık su şebekesi rehabilitasyonu ve yağmur suyu drenaj sistemini gerçekleştiriyoruz. 2017 sonuna kadar 35 projeyi tamamlayarak milletimizin hizmetine sunacağız” diye konuşuyor.
Uzun ve karmaşık olan AB Fonlarının kullanım süreçleri ile ilgili zorlukları bürokratik beceri ve tecrübeyle aştıklarını ifade eden Parmaksız bu noktada, Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce’nin kuruma verdiği büyük desteğe dikkat çekiyor.
Ve 70 milyar Avroluk bir yatırımı işaret ederek Türk iş dünyasına sesleniyor: “Şirketlerimize kapasitelerini artırmalarını, projelerimizde yer almalarını tavsiye ediyoruz. Özellikle müteahhitlik ve müşavirlik şirketlerimizin bu konuya alaka gösterip katkıda bulunmalarını istiyoruz.”
İşte milyar Avro’luk AB Fonları, işte Fonları yöneten Başkan Ferruh Parmaksız’ın Finansgundem.com’la paylaştıkları…
KÜRESEL EKONOMİYİ VE İŞ DÜNYASINI ÇOK YAKINDAN TANIMA FIRSATI BULDUM
Finansgundem.com: Kariyerinizin daha önceki aşamalarında uluslararası yatırım çevreleriyle gerçekleştirdiğiniz görüşmelerden edindiğiniz deneyimler AB yatırım projelerinin yürütülmesinde nasıl bir katkı sağladı?
Ferruh Parmaksız: Kariyerim boyunca icra ettiğim her görev bir sonraki görevime katkı sağlamak suretiyle tamamlayıcı bir unsur oldu. Önceki işlerimde hem yurt dışındaki şirketleri hem de küresel ekonomiyi tanıma fırsatı buldum. Örnek olarak Başbakanlık Yatırım Ajansı’ndaki görevimde -ki bu kuruluş o dönem Başbakan olan Cumhurbaşkanımızın yüksek vizyonları doğrultusunda kurulmuştu-küresel ekonomiyi ve iş dünyasını çok yakından tanıdım. Geçmiş yıllarda edindiğim bütün bu tecrübeler, şu anki görevimde 1.5 milyar Avro’luk fonu yönetebilmem açısından oldukça faydalı oldu. Hali hazırda icra ettiğim görevimdeki projelerin müşavirlik hizmetlerinin %90’ının ve müteahhitlik işlerinin %35’inin yabancı şirketler tarafından gerçekleştiriliyor.
-AB tarafından çevre altyapı projelerinde kullanılmak üzere Türkiye’ye toplam ne kadar fon tahsis edildi?
Ferruh Parmaksız: 2007-2020 yılları arasında, “Katılım Öncesi Mali Yardımlar” adı altında, Bakanlığımıza toplam 1 milyar 350 milyon Avro hibe tahsis edilmiştir. Alt yapı projeleri dediğimiz projeler atık su, yağmur suyu, içme suyu şebekesi ve katı atık projelerini kapsamakta. Ayrıca AB tarafından verilen bu hibeye ülke olarak takriben %20-25 civarlarında katkıda bulunmaktayız. Dolayısıyla bu 1 milyar 350 milyon avroluk fon, milli katkıyla birlikte 1,5 milyar Avro’yu aşmakta.
BAŞKANLIĞIMIZ TARAFINDAN UYGULANMAKTA OLAN 28 YATIRIM PROJEMİZ VAR
-Bu fonla bugüne kadar hangi projeler gerçekleştirildi?
Ferruh Parmaksız: Şu ana kadar bu fonun 433 milyon Avro’sunu sözleşmeye bağladık ve Başkanlığımız tarafından uygulanmakta olan 28 adet yatırım projemiz var. Aralarında Erzincan içme suyu şebekesi, Diyarbakır atık su arıtma tesisi, Ceyhan atık su arıtma tesisi, Bulancak içme suyu temini, Konya ve Balıkesir katı atık projeleri gibi projelerin bulunduğu birçok projeyi ülkemizin dört bir tarafında gerçekleştiriyoruz.
-Proje seçiminde hangi kıstaslar göz önüne alınıyor?
Ferruh Parmaksız: 1,5 milyar Avro’nun harcanmasında elbette bazı kıstaslar bulunuyor. Projeyi gerçekleştireceğimiz bölgeleri seçerken bölge nüfusunun 50 binin üzerinde olması öncelikli kriterimiz. Bunun yanında altyapı imkanlarının yetersizliği gibi koşulları göz önünde bulunduruyoruz. Belediyeler, Bakanlığımıza başvurup eksik olan altyapıları hakkında bize talepte bulunduktan sonra önceliklendirme yaparak projeleri belirleyip faaliyete geçiyoruz.
EN YÜKSEK YATIRIM 78 MİLYON AVRO İLE DİYARBAKIR’A OLDU
-En büyük yatırım hangi projeye oldu ve şu ana kadar kaç proje tamamlandı?
Ferruh Parmaksız: Şu ana kadarki en yüksek yatırım yaklaşık 78 milyon Avro ile Diyarbakır’a oldu. Diyarbakır’da atık su arıtma tesisi, atık su şebekesi rehabilitasyonu ve yağmur suyu drenaj sistemini gerçekleştiriyoruz. Şu ana kadar bu proje %85 oranında tamamlanmış durumda. Tamamlanan projelere örnek verirsem; Balıkesir ilimize oldukça kaliteli ve modern bir katı atık tesisi, Ordu ilimize atık su arıtma tesisi, Lüleburgaz’a da atık su arıtma tesisi yaptık. Toplamda 10 kadar projeyi bitirmenin yanı sıra devam etmekte olanı Amasya atık su arıtma tesisi, Ceyhan atık su arıtma tesisi ve Erzurum atık su arıtma tesisi gibi birçok projeyi 2015 yılının Aralık ayına kadar tamamlayacağız. 2017 sonuna 35 projeyi tamamlayarak milletimizin hizmetine sunacağız.
-Türkiye’de bu fonlar ile finanse edilen yatırımların bu güne kadar ekonomiye katkıları ne ölçüde olmuştur?
Ferruh Parmaksız: Çevre yatırımlarının ekonomiye oldukça önemli katkıları vardır. Örneğin katı atık tesislerimizde çöpleri modern bir şekilde imha edip enerji üretimi gerçekleştiriyoruz. Diğer yandan belediyelerin çöplerini daha az maliyetle yok etmesini sağlıyoruz. Ayrıca bu tür projelerle insanımızı, doğayı, denizi ve deniz canlılarını koruyarak hem turizm açısından hem de sağlıklı gıda üretimi açısından ekonomiye destek sağladığımızı düşünüyorum. İktisadi anlamda ise belediyelerin içme suyu şebekelerini yenileyerek önemli ölçüde kayıp-kaçak oranını düşürüyoruz. Bu da su tasarrufu açısından oldukça önemli. Özet olarak tüm bu projelerin iktisadi ve çevresel faydalarının inanılmaz boyutlarda olduğunu söyleyebilirim. Bu vazifeyi icra ederken bunları göz önüne aldığımızda insani ve mesleki olarak son derecede büyük keyif alıyoruz.
ÖZEL SEKTÖRDE BİLE OLMAYAN DİNAMİK BİR ORTAMDA ÇALIŞIYORUZ
-AB fonlarının kullanılmasında karşılaşılan sorunlar nelerdir?
Ferruh Parmaksız: Sorunlarımızın en başında oldukça uzun ve karmaşık olan AB fonlarının kullanım süreçleri yer almaktadır. Ayrıca Türk ve AB bürokrasisinin bu süreçleri yeni deneyimlemeleri, tarafların mevzuatlarının uyumlu olmaması ve lisan meselesi gibi konular bu fonların kullanılmasında karşılaşılan sorunlardan bazıları. Ancak Bakanlık olarak, fonların kullanımında karşımıza çıkan sorunlar ne olursa olsun bunların üstesinden gelmenin görevimiz olduğunu düşünüyoruz. Sayın Bakanımız İdris Güllüce’nin, Başkanlığımızın personel temininden tutun da birçok hususta kapasitemizin artırılması için her türlü desteği bizden esirgemeyerek çalışmalarımızı yakinen takip etmesi, bu tür sorunların üstesinden gelmemize oldukça önemli katkı sağlamaktadır. Siyasi ve bürokratik desteğin yanı sıra AB’den ve diğer bütün paydaşlarımızdan da önemli ölçülerde destek alıyoruz.
Bakanlığımızda şu anda AB fonlarına yönelik ciddi bir yaklaşımın, özen ve dikkatin olduğunu özellikle belirtmek istiyorum. Şimdiye kadar AB projeleri için Türkiye’de bazı önyargılar vardı. Ancak şu anda Bakanlığımız tarafından Başkanlığımıza yönelik yoğun bir destek ve pozitif ayrımcılık var. Ayrıca Bakanlığımızın yetenekli ve hevesli personeli Başkanlığımızda çalışmak için başvurularda bulunuyorlar. Buradaki ortam, özel sektörde bile olmayan dinamik bir ortam. Dolayısıyla Başkanlığımız, Bakanlığımıza ve ülkemize iyi yetişmiş insan kaynağı sağlama açısından bir okul gibi çalışmaktadır. Üstelik mesleki keyfi ve tatmini gayet yüksek bir yer.
-Çalışanlarınızın eğitim ve motivasyonunu nasıl sağlıyorsunuz?
Ferruh Parmaksız: Tüm personelimizin yaptığımız iş için gerekli olan eğitimleri en yetkin kuruluşlardan/kişilerden en çağdaş koşullarda almalarını sağlıyoruz. Eğitim planlamasına önem veriyoruz. Yoğun bir şekilde yurt içi ve yurt dışı teknik ziyaretler yapıp sektörümüzü güncel olarak takip edip, uygulamaları yerinde görüyoruz. Personelden gelen bütün eğitim taleplerini değerlendirip eğitim takvimi içerisinde uygulamaktayız. Bu seneki hedefimiz aynı Forbes 100 listesindeki şirketlere denk; liderlik, proje yönetimi, stratejik planlama ve takım çalışması konularında çok kaliteli eğitimlerin yapılmasıdır.
TÜRK ŞİRKETLERİNİN AB FONLARININ KULLANIMINDA TECRÜBESİ AZ
-Türk şirketlerinin bu fonların kullanılmasında yeterince aktif olmamasının başlıca nedenleri nelerdir?
Ferruh Parmaksız: Aslında inşaat alanında Türk müteahhitlerimizin iyi performans sergilediklerini söyleyebilirim. Zira müteahhitlerimizin %65’i Türk. Müteahhitlerimiz dünyanın birçok yerinde nasıl başarılar elde ediyorlarsa burada da öyle başarılar elde ediyorlar. Fakat müşavirlerimiz için aynı durum söz konusu değil. Maalesef müşavirlerimizin sadece %5’i Türk. Bunun başlıca sebebi, Türk şirketlerinin AB fonlarının kullanımında yeterli tecrübeye ve iş bitirmeye sahip olmamaları. Finansal yeterliliklerinde de eksiklikler var. Müşavirlerimizin dünya müşavirlik pazarındaki payı ne kadar azsa, bu fonlar konusunda da payları o denli az. Biz de Bakanımız İdris Güllüce’nin hususi talimatıyla müşavirlerimize, müşavirlik piyasasında nasıl daha rekabetçi hale gelebilirler diye yardımcı oluyoruz.
-İhale duyuruları nasıl yapılıyor?
Ferruh Parmaksız: Biz ihaleleri resmi sitemiz olan İpa.gov.tr den yayınlamaktayız. AB’de bulunan şirketler ise Europaid’ten duyurulara ulaşabiliyorlar.
-Türk iş dünyası temsilcilerine iletmek istediğiniz bir mesajınız var mı?
Ferruh Parmaksız: Bakanlığımızın iş dünyasına vermek istediği başlıca mesaj, çevre konusuna ve çevre teknolojilerine önem verilmesi gerekliliğidir. Şu anda Türkiye’de 70 milyar Avro’luk çevre yatırımına ihtiyaç bulunmakta ve ayrıca bu yatırımların zaman içerisinde yenilenmesi gerekmektedir.
Şirketlerimize kapasitelerini artırmalarını, bizim projelerimizi takip etmelerini ve bu projelerde yer almalarını tavsiye ediyoruz. İnternet sayfamızda ihalelerin önceden duyuruları oluyor ve dolayısıyla şirketlerimizin hazırlanmak için yeterli zamanları bulunmakta. İhalelerimizi, AB Dış Yardım Sözleşme Usulleri Uygulama Kılavuzu’na (PRAG) göre son derece şeffaf ve herkesin katılabileceği bir mekanizma içerisinde gerçekleştiriyoruz. Özellikle müteahhitlik ve müşavirlik şirketlerimizin bu konuya alaka gösterip katkıda bulunmalarını istiyoruz.
1,5 MİLYAR AVRO’LUK AB FONLARINI YÖNETEN BÜROKRAT: FERRUH PARMAKSIZ
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Avrupa Birliği Yatırımları Dairesi’nde yaklaşık 1,5 milyar Avro tutarındaki AB Fonlarının yönetiminden sorumlu Ferruh Parmaksız 1976 Frankfurt doğumlu. Bilkent Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nü 1999 yılında tamamladıktan sonra Atılım Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler Yüksek Lisansı yaptı. Mezuniyetinden sonra kariyerine Almanya’da Telekomünikasyon sektöründe Marketing uzmanı olarak başladı. Daha sonra TOBB’da 2006 -2009 yılları arasında Dış Ticaret Müdürü olarak görevde bulundu. Bu süre zarfında Dış Ticaret menşe belgelerinin otomasyona geçişini Türkiye’de ilk defa hayata geçirdi. Bunun sonucu olarak ihracat prosedürleri hızlanırken büyük zaman/maliyet tasarrufu da sağlandı. Ayrıca HABITAT’dan sonra Türkiye’nin düzenlediği en büyük uluslararası organizasyon olan “World Chambers-Dünya Odaları” Kongresi’nin çalışmalarında ve organizasyonunda görev yaptı. Parmaksız, daha sonra 2009-2014 yılları arasında Başbakanlık Yatırım Destek Ajansı’nda Kıdemli Proje Direktörlüğü görevine getirildi. Görevi süresince Japonya ile yatırım ilişkilerinin geliştirilmesini amaçlayan Japonya Ülke Takımı’nda çalıştı. Japon iş dünyası ile yatırım ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik en üst düzeyde çalışmalar yaptı. FATİH projesinin İcra Komitesi’nde Yatırımlardan Sorumlu Üye olarak yer aldı. Bu proje kapsamında dünyanın en önde gelen teknoloji ve bilişim şirketleri ile yatırım bağlantılarının kurulmasını sağladı. Parmaksız, Mayıs 2014’te Çevre ve Şehircilik Bakanlığı AB Yatırımları Daire Başkanı olarak atandı.