Küresel Finansal Dürüstlük Örgütü’nün (GFI) hazırladığı ‘Kara para dolaşımı’ raporunda Türkiye’nin yılda ortalama 3,5 milyar dolarlık kara paranın dolaşımına imkân sağladığı öne sürüldü.
145 ülkenin incelendiği raporda en yüksek miktarda kara para dolaşımı sağlanan ülkeler listesinde Türkiye 26’ncı sırada yer aldı.
BBC’den Valeria Perasso’nun haberine göre 2003 – 2012 yılları arasında toplanan verileri değerlendiren raporda, Türkiye’nin özellikle 2007 yılından itibaren şaibeli para transferlerinde rol oynamaya başladığı ifade edildi.


 KARA PARA TRAFİĞİNDEKİ ARTIŞ YÜZDE 10

Konuyla ilgili çalışmalar yürüten uluslararası örgütler, kayıt dışı para miktarının dünya genelinde 1 trilyon dolar eşiğine ulaştığı uyarısını yapıyor. Elde edilen son verilere göre, 2012 yılı itibariyle uluslararası ‘kirli para’ akımları 991 milyar dolar oldu. GFI’ya göre gelişen ülkeler de son 10 yılda yaklaşık 6,6 trilyon dolarlık kaynağı kayıt dışı nakit akımlarına kaybetmiş durumda.

Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) istatistiklerini inceleyen GFI, şaibeli para transferlerinin yıllık bazda ortalama yüzde 10 artış gösterdiği sonucuna vardı. Gelişen ülkelerden kaynağı belirsiz biçimde çıkan paranın 1 trilyon $ seviyesine yaklaşması, bu ülkelere sağlanan kalkınma fonlarının 1 trilyon dolardan az olduğu düşünüldüğünde daha da kritik bir hal alıyor.


YARISININ ÇIKIŞ NOKTASI ASYA

Kaynağı belirsiz paraların yolculuğu genellikle gelişen ülkelerde başlıyor. Ancak gelişen ülkeler arasında da büyük farklılıklar var. Şaibeli finansal kaynakların çıkış noktası olarak başı Asya ülkeleri çekiyor. Son 10 yılda kayda geçen kaynağı belirsiz paranın yüzde 40’ının çıkış noktası Asya’dan.

Rusya ve Türkiye’yi de içinde barındıran ve ‘Gelişen Avrupa’ olarak sınıflandırılan bölge ise yüzde 21’lik payla ikinci sırada. Ancak ilk sıralarda yer alan ülkeler her zaman kara para çıkışlarından en kötü etkilenen ülkeler olmayabiliyor.

Uzmanlar ‘kayıp para’ etkisini ölçmek için milli gelire orana bakılması gerektiğini ifade ediyor. Toplam ‘şaibeli para’ miktarı küresel milli gelirin yüzde 3,9’u seviyesinde. Sahra Altı Afrika ve Doğu Avrupa ülkelerinde ise bu oran küresel ortalamanın üzerinde.


UYUŞTURUCU TİCARETİ BAŞLICA KAYNAK

Birleşmiş Milletler şaibeli mali kaynakların bir dizi yasadışı yöntemle elde edildiğini belirtiyor. Bu yöntemler arasında hammadde ticaretinden, kara para aklanmasına, vergi kaçakçılığından, paravan şirketlere kadar uzanabiliyor. Uyuşturucu ticaretinin ise şaibeli paranın başlıca kaynağı olarak kabul ediliyor.