2015, portföy yönetim şirketleri (PYŞ) için özel bir yıl oluyor. Yapılan yasal değişiklikler ve SPK'nın düzenlemeleriyle fon platformu TEFAS devreye girdi. Anımsanacağı gibi bu düzenlemeyle birlikte, yatırım fonlarının dağıtım ve pazarlamasında yeni dönem başladı. Böylece yatırımcılar banka şubelerinden veya internet ortamında neredeyse bütün yatırım fonlarını alıp satabilme olanağına kavuştu.

Bu düzenlemenin yeni bir evresi de temmuz ayı başından itibaren devreye girecek. SPK'nın yeni düzenlemeleriyle birlikte, portföy yönetim şirketleri artık fon kurucusu olabilecek. Hatta bu düzenlemelerle ilgili çalışmalarını yapan portföy yönetim şirketleri, fon kurma yönünde hazırlıklara başladı bile.

Ak Portföy Genel Müdürü Alp Keler, "Bilindiği gibi banka ve aracı kurumlar da fon kumcusu olabiliyorlardı. Yeni düzenlemelerle fon kurma ve yönetme yetkisi tamamen portföy yönetim şirketlerine geçti. Biz şirket olarak yeni düzenlemelere tam olarak hazırız. Bu yıl sektörün tamamen yeni regülasyona paralel olarak ihraç edilen ilk yatırım fonunu da Ak Portföy tasarruf sahiplerine sundu" diyor.

SEKTÖRÜ BES BÜYÜTÜYOR

Sektör temsilcilerin konuyla ilgili değerlendirmelerine geçmeden önce kısaca bir sektöre bakalım. 31 Mayıs itibariyle portföy yönetim sektörünün büyüklüğü 90,1 milyar TL (33,8 milyar dolar). Deniz Portföy Genel Müdürü Fatih Arabacıoğlu, yatırım fonu pazarının büyümesinde özellikle Bireysel Emeklilik tarafında 2013 yılı başında devreye giren yüzde 25 devlet katkısının önemli payı olduğunu söylüyor. Arabacıoğlu, 2012 sonunda 56,4 milyar TL olan toplam portföy yönetimi sektörünün bugün gelinen 90,1 milyar TL itibariyle yüzde 60 büyüdüğünü anlatıyor. Bu yılbaşında devreye giren fon platformu TEFAS'ın yatırım fonu tarafında istenen etkiyi henüz yapmadığı görüşünde olan Arabacıoğlu, 1 Temmuz itibariyle tam anlamıyla devreye girecek yeni düzenlemelerle yatırım fonu tarafında da hareketlilik yaşanacağını ifade ediyor.

SİSTEM NE GETİRİYOR?

Kısaca bu bilgiyi verdikten sonra yeni dönemin portföy yönetim şirketlerine ne gibi yenilikler getirdiğine bakalım. İş Portföy Genel Müdürü Tevfik Eraslan üç ana konuya değiniyor.

Birincisi, faal ve yeni fonların kuruculuğunun portföy yönetim şirketlerine devri konusu. Faal fonların devri 1 Temmuz'da tamamlanacak. Fon kuruculuğunun PYŞ'lere geçmesiyle bu şirketlerin organizasyonel yapıları ve esas sözleşmeleri yeni düzenlemelere uygun hale getirildi. Böylece halen katılma payları alınıp satılan bütün yatırım fonları portföy yönetim şirketlerinin sahipliğine devredilecek. Sonuçta bankalar ve aracı kurumlar için yatırım fonu kuruculuğu özelliği kalmayacak.

İkincisi, PYŞ'lerin hizmet verdikleri müşterilerin portföylerini ve kurdukları kollektif yatırım araçlarının varlıklarını SPK tarafından yetkilendirilmiş bir saklama kuruluşu nezdinde saklamaları gerekecek.

Üçüncüsü ise yılbaşında devreye giren TEFAS ile yatırımcılar her kurucunun fonlarına tek bir dağıtım kanalından erişebilme imkanına sahip oldu.

YENİ ANLAŞMALAR

Banka ve yatırım kurumları isterlerse fon kurucularıyla "aktif dağıtım anlaşmaları" yaparak seçtikleri yatırım fonlarının müşterilerine aktif satışını gerçekleştirebiliyor. Son dönemde kurumlar arasında yeni bir iş modeli giderek yaygınlaşmaya başladı. Özellikle küçük ve orta ölçekli bankalar, farklı PYŞ'lerin başarılı fonlarını müşterilerine sunarak daha kaliteli bir yatırım yönetimi hizmeti vaat ediyorlar. Bu durum sektörde işbirliklerini de artırmaya başladı.

Artık bütün PYŞ'lerin ciddi ve benzer denetimlerden geçtiğini söyleyen Ata Portföy Genel Müdürü Mehmet Gerz, "Emeklilik şirketleri fonlarını yönettirirken diğer PYŞ'lere de şans verip artan rekabet ortamında fon getirilerini yükseltebilir. Ata Portföy olarak BES alanına kendi iki fonumuzla giriyoruz. Ata Grubu çalışanları için Allianz Yaşam ile birlikte kurduğumuz bu iki fon, dış müşterilere de açılacak" diyor.

AZNotus Portföy Genel Müdürü Murat Sağman, tebliğin sektöre getirdiği en büyük yeniliğin portföy yönetim şirketlerinin artık yatırım fonu kurma ve yönetmede tek yetkili olarak belirlenmesi olduğunu kaydediyor. Bu açıdan Sağman, sektörün büyümesinin yatırım fonu piyasasının büyümesiyle birebir doğru orantılı olacağını kaydediyor. Sağman, kurum olarak sermaye yapısı ve altyapı olarak yeni duruma hazır olduklarını, ancak özellikle sermaye zorunluluklarının bağımsız portföy şirketlerini zorlayabileceğini sözlerine ekliyor.

Yeni düzenleme ne getirecek?

*Sektörde rekabetin artması,
*Hizmet kalitesi ve ürün çeşitliliğinde artış,
*Uzman ve performans odaklı PYŞ'ler ve yatırım fonu sistemi,
*Yatırım fonlarındaki varlıkların PYŞ'lerden bağımsız olarak bir SPK onaylı saklama kuruluşunda saklanması ve bunun yaratacağı güven unsuru,
*PYŞ'ler nezdinde kurulan risk yönetimi ve performans takip bölümleri ile risk ve performansların etkin bir şekilde takip edilmesini sağlayacak.

(EKONOMİST DERGİSİ)