2014 yılında 116,3 milyar TL işlem hacmine ulaşan faktoringciler, yüksek kur ve seçim gibi faktörlere rağmen, şu ana kadar 2015 beklentilerini revize etmedi. 2014'e paralel yüzde 20'lik büyüme bekleyen sektör, tim ve Eximbank ile yapılan işbirliği sonucunda ihracat faktoringi tarafında da aynı şekilde yüzde 20'lik büyüme yakalamayı hedefliyor. İlk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre elde edilen yüzde 28'lik büyüme, bu konuda faktoringcileri umutlandırıyor. Faktoringcilerin bir diğer hedefi ise 2023 yılında ihracatın yüzde 10'una aracılık etmek.

Finansal Kurumlar Birliği (FKB) çatı­sı altındaki, leasing, faktoring ve fi­nansman şirketlerinden oluşan ban­kacılık dışı finansman sektörü, 2015'in ilk çeyreğinde geçen yılın ay­nı dönemine göre yaklaşık 17 milyar TL'lik bir büyüme ile 84 milyarlık TL'lik aktif büyüklüğe ulaşma başarı­sı gösterdi. 2014 yıl sonu itibariyle ise 25 milyar TL plasman büyüklüğüne ulaşan faktoring sektörü, toplamda 5 bin kişiyi istihdam ediyor. 2014 so­nunda sektörün müşteri sayısı 93 bin seviyesindeydi. 2015 yılı ilk çeyrek verilerine göre ise bu rakam yaklaşık 97 bine ulaştı.

Faktoring sektörü, dalgalı ve se­çimler yüzünden görece belirsiz bir 2015'e başlasa da özellikle son iki ay­da büyümesini hızlandırdı. Faktoringçiler bu belirsizliklere rağmen 2015 öngörülerinde herhangi bir de­ğişikliğe gitmezken, yıl sonunda en az yüzde 15-20'lik bir büyüme yakalayacaklarını belirtiyor.

DALGAYA RAĞMEN BÜYÜME

Türkiye'nin konjonktürel olarak volatil bir dönemden geçtiği herkesin malumu. Böylesi bir ortama rağmen, FKB Başkanı Osman Zeki Özger, 2015 yılının kendi sektörleri için daha iyi bir yıl olacağını öngörüyor. Dö­vizde ve faizde yaşanan belirsizlikle­rin yeni ticari faaliyet ve yatırımlar için risk iştahını aşağıya çektiğini an­latan Özger, piyasadaki volatilite ve seçim olmasına rağmen özellikle yı­lın ikinci yarısında sektördeki büyü­me ivmesinin oluşan boşluğu kapat­masını bekliyor.

Osman Zeki Özger, "Nitekim ilk çeyrek sonuçları bunu destekler ma­hiyette. 2014'ün ilk çeyrek rakamları, 2015 yılının aynı dönemi ile kıyaslan­dığında öz kaynaklarımızı yüzde 15 oranında büyütme başarısı gösterdik" diyor. Özger, faktoring sektöründe ilk çeyrekte geçen yılın ilk çeyreğine gö­re işlem hacminde yüzde 13'lük bü­yüme yakaladıklarını da ifade ediyor.

2015 ZORLU BİR YIL

2015 yılının ilk yarısını bitirmeye yaklaştığımız şu günlerde genel se­çim ve ekonomik konjonktür nede­niyle 'zor' bir dönem olacağını tah­min ettiklerini dile getiren Deniz Fak­toring Genel Müdür Yardımcısı Hik­met Güncan, sözlerini şöyle sürdürü­yor: "Bununla beraber sektörlerin bü­yüme potansiyeli, yapısı, özellikle banka iştiraki firmaların kredi iştahı­nın yüksekliği söz konusu. Bizim sektörümüzün dinamik yapısı ve kı­sa vadeli işlemlerden besleniyor olması da dikkate alındığında, yine de çok karamsar olmamak gerektiği dü­şüncesindeyiz."

Garanti Faktoring Genel Müdürü Hulki Kara da ilk birkaç ay tüm sek­törlerde olduğu gibi kendi sektörleri­nin de görece durgun geçtiğini fakat son iki aydır hareketliliğin arttığını gözlemlediğini belirtiyor. Şu ana ka­dar olumsuz bir etki ile karşılaşma­dıklarını kaydeden Kara, "Faktoring ürünleri, bilhassa da ödememe riski­ne karşı garanti fonksiyonu içeren ürünler, 2015 yılında daha da gözde olacak. 2015, bir önceki yıl olduğu gi­bi sektör için başarılı bir yıl olacak. Garanti Faktoring olarak hedefleri­mizde bir değişiklik yapmadık" diyor.

BEKLENTİLER DEĞİŞMEDİ

Dünyada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki faktoring sektörü­nün ekonomideki penetrasyonlarına bakıldığında yüzde 10-12'lerin üze­rinde olduğu görülüyor. Türkiye'de bu oran yüzde 6'lar seviyesinde. Yani sektörün oldukça büyük bir potansi­yele sahip olduğu biliniyor. 2015 yılı­nın önceki yıla göre biraz daha farklı dinamiklerin çalıştığı bir yıl olduğunu dile getiren Yapı Kredi Faktoring Ge­nel Müdürü Coşkun Bulak, bu yıl tah­silatların çok daha yakından takip edildiği bir yıl olduğunu belirtiyor. Bulak, "Bu konuya özel önem ver­meye gayret ediyoruz. Öte yandan, yapmak istediğimiz işlerde ise reka­bet nedeniyle marjlarda önemli da­ralmalar gözleniyor. Biz bu döngüyü daha fazla iş yaratarak aşma gayretin­deyiz" diyor. Coşkun Bulak, 2015'te kendilerinin de sektörün büyümesi­ne paralel bir büyüme öngörüsüyle en az yüzde 15 büyüyeceklerini söy­lüyor.

2014 yılında grup firması olan Gi­rişim Faktoring ile birleşen ve plas­man büyüklüğünü yaklaşık 1 milyar TL'ye ve aktif müşteri sayısını bin 600'e ulaştırdıklarını aktaran Fiba Faktoring Genel Müdürü Özge Yıl­maz da piyasa koşullarına bağlı ola­rak, yıl sonu için sektöre paralel olarak plasmanda yüzde 15 büyüme he­deflediklerinin altını çiziyor.

HEDEF İHRACATIN YÜZDE 10'U

Diğer taraftan FKB'nin ihracat faktoringinde dünyanın en büyük ikinci ülkesi olan Türkiye'nin bu alanda daha da ilerlemesi için işbir­likleri de bulunuyor. FKB Başkan Ve­kili Zafer Ataman, sektörün geleceği­nin Türkiye'nin ihracattaki büyüme başarısıyla ve Merkez Bankası ihracat reeskont kredilerine ulaşım, Türk Eximbank'ın Kısa Vadeli İhracat Kre­di Sigortası Programı'na dahil edil­meleri gibi yeni düzenlemelerle ya­kından ilgili olduğunu söylüyor.

Zafer Ataman, "2015 yılında ön­celikli hedeflerimiz arasında, sektö­rümüzün ihracat faktoringindeki tec­rübesini, başarılarını ve temsil gücü­nü göz önüne alarak, ülkemizi dün­yada uluslararası faktoring alanında önemli bir iletişim merkezi olarak ko­numlandırmak yer alıyor" diyor. Ata­man, ihracat faktoringi alanında yap­tıkları çalışmaların Türkiye'nin 2023 yılı ihracat hedefinde de ciddi bir rol oynayacağına inandıklarını ifade edi­yor. Şimdilik Türkiye ihracatından yüzde 6 pay alan faktoring şirketle­rinde hedef, 2023 yılında ihracat he­define ulaşıldığında bu penetrasyon oranını yüzde 10'a çıkarmak.

ÇALIŞMALAR MEYVE VERDİ

TlM ve Eximbank'm ihracatçıyı destekleme kapsamındaki çalışmaları çerçevesinde faktoring şirketleri ihra­catçıya daha fazla ülkeye yaptığı daha uzun vadeli satışlarını daha ucuz mali­yetlerle vermeye başladı. Böylelikle 2014 yılında planladıkları ihracat ciro hedeflerinden daha fazlasını gerçek­leştirmelerinin mümkün olduğunu di­le getiren TEB Faktoring Genel Mü­dürü Çağatay Baydar, ihracat faktorin­ginde yüzde 32'lik paylarıyla lider ko­numunda olduklarını söylüyor. Bay­dar, "Dünyada ise Bank of China'dan sonra ikinci sırada yer alıyoruz. Ulus­lararası Faktoring Zinciri FCI tarafın­dan 2009,2010,2011,2012 ve 2014 yıl­larında dünyanın en iyi ihracat fakto­ringi şirketi seçildik. İhracat faktorin­ginde 2015 ciro hedefimiz 6,1 milyar TL" diye konuşuyor. Çağatay Baydar, bu tutarın toplam ciro hedeflerinin yüzde 60'ı olduğuna dikkat çekiyor. Bu da bir önceki yıla göre yüzde 7 büyüme anlamına geliyor.

İhracat faktoringi alanında aktif sayılı şirketlerden biri olan Fiba Faktoring'in ana hedeflerinin bu alanda da riski yaymak ve kaynaklara erişi­mi zor olan KOBl'leri desteklemek olduğunu ifade eden Özge Yılmaz da ihracat işlemlerinin toplam cirolarının yüzde 15'ini oluşturduğunu belirti­yor. Yılmaz, "Faktoring firmalarının bu yıl itibarıyla müşterilerine Merkez Bankası kaynaklı ihracat reskont kre­disi kullandırabilecek olmasının, ih­racat işlemlerimizin ciro içindeki pa­yını artırmasını bekliyoruz" diyor.

ANADOLU'DA YAYGINLAŞIYOR

Faktoring sektöründe işlemlerin daha çok büyük şehirlerde yapıldığı biliniyor. Bu doğrultuda Anadolu'da yaygınlaşmanın ve şubeleşmenin sektör olarak büyüme stratejileri ol­duğunu söyleyen Zafer Ataman, Anadolu'da yerleşik şirketlerin pek çoğunun sektörü ya tanımadığını ya da yanlış tanıdığını dile getiriyor. "Faktoring hizmetleri bugün hala İs­tanbul, İzmir, Gaziantep, Denizli, Kayseri gibi belli başlı illerde kulla­nılıyor. Ancak sektörümüzü Anado­lu'ya tanıtmak ve faktoring hizmet­lerinin bilinirliğini arttırmak amacıy­la bizler son birkaç yıldır TlM Aka­demi ve TOSYÖV gibi sivil toplum kuruluşlarıyla olan işbirliklerimiz çerçevesinde il il dolaşıyoruz" diyen Ataman, ağırlıklı olacak ihracatçı ve KOBİ'lere hizmetlerini anlattıklarını belirtiyor.

FKB Başkanı Osman Zeki Özger, sektörlerinde faaliyet göstermeye de­vam edecek şirketlerin bu yılın sonu­na kadar ödenmiş sermayelerini 20 milyon TL'ye çıkarmak zorunda ol­duğunu hatırlatıyor. Özger, böylelik­le bu işin daha kurumsal bir altyapıy­la, kanuna dayalı bir güvenceyle ya­pılacağını belirtiyor.
 
"BU YIL DA YÜZDE 20 BÜYÜME OLACAK"

Zafer Ataman/Finansal Kurumlar Birliği Başkan Vekili

POTANSİYEL 300 MİLYAR TL: Sektörün işlem hacmi 2014 yılından yüzde 24'lük artışla 116 milyar TL'ye yükselmişti. 2015 yılında da büyümenin yüzde 15-20'lere ulaşacağını ve büyüme trendinin süreceğini öngörüyoruz. FKB olarak sektörün algısının iyileştirilmesi ve alternatif f inans kaynağı olarak görülmesi için önemli çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Bu çalışmaların da sonuçlarını önümüzdeki dönemde daha geniş şekilde alacağımızı düşünürsek, orta vadede Türkiye'de 300 milyar TL'lik bir işlem hacmi potansiyelinden bahsedebiliriz. 2015 sonu itibariyle işlem hacminde, yeni müşteri sayısında ve sözleşme adedinde de işlem hacmine paralel bir artış gözlemlenecektir.

İHRACAT BÜYÜMESİ YÜZDE 20: ihracat faktoringi, sektörün know-how'ını en iyi şekilde kullanıp önemli gelir yarattığı bir alan. 2014 yılında 21 milyar TL olan ihracat faktoring hacminin bu yıl da yüzde 15-20 civarında büyüyeceğine inanıyoruz. En son Merkez Bankası düzenlemesi ve Eximbank ile yapılan anlaşma ile ihracat sevk sonrası reeskont çalışmasını faktoring şirketleri yapabiliyor. Bu durum faktoring işlemlerinde daha çok yurtdışı ülke alacaklarına ulaşma şansı sağlıyor. Yurtdışı işlemlerde işlem garantili ise çok ciddi maliyet avantajı yaratıyor. Bu nedenle bu alandaki büyümenin 2015 yılında devam etmesini bekliyoruz.

KOBİLER İÇİN İDEAL: Türkiye'de üretimden hizmete pek çok farklı alanda faaliyet gösteren 3 milyona yakın K0Bİ var. Bu tip işletmelerin zamanını alan alacakların tahsili işlemlerini yürüten, ayrıca vadeli satışları nakde çeviren faktoring, KOBİ'lerin fona olan ihtiyacında önemli bir finansman tekniği olarak öne çıkıyor. Çünkü banka kredisinden yararlanması sınırlı olabilen KOBİ'ler, banka kredisine ihtiyaç duymadan, finansman ihtiyacını mevcut alacakları sayesinde faktoringten sağlayarak işletme sermayesi ihtiyacını karşılayabiliyor.

"TÜM KALEMLERDE YÜZDE 30 BÜYÜYECEĞİZ"

Hulki Kara/Garanti Faktoring Genel Müdürü

AKTİF BÜYÜKLÜK 3 MİLYAR TL: 2014 yılı bizim için oldukça verimli bir şekilde, hedeflerimize paralel olarak geçti. 3 milyar TL aktif büyüklüğümüzle sektörün lider şirketiyiz. 2015 yılının ilk çeyreğine baktığımızda da aktif büyüklüğümüzü geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 60 büyüterek 2,8 milyar TL'ye getirdik. İşlem hacmimiz 2,9 milyar TL, riski olan müşteri sayımız da 5 binin üzerine çıktı. Geçen yılkı işlem hacmimiz 17 milyar TL'nin üzerindeydi. Bu yıl tüm kalemlerde yüzde 30 büyüme hedefimiz var.

İHRACATTA İKİNCİ: İhracat faktoringi, şirket olarak özellikle önemsediğimiz bir alan. Buradaki beklentimiz, büyüme oranlarından ziyade yeni müşteriler ve yeni ürünlerle bu büyümeyi sağlamak. Garanti Factoring olarak muhabir garantili ihracat faktoringinde 2014 ciromuz 812 milyon dolar olarak gerçekleşti. Pazar payında üç yılda altıncılıktan ikinciliğe yükseldik. 2015 yılında ilk çeyrek itibariyle hedeflerimize paralel olarak ilerliyoruz. Yılın tamamında da yüzde 25'in üzerinde bir büyümeyi hedefliyoruz. Geçen yılın sonunda muhabirlerimizden Wells Fargo Trade Capital ile yaptığımız anlaşma sonrasında ihracat faktoringinin dünya genelindeki kapsama alanını Ortadoğu, Afrika ve Latin Amerika ülkelerini de içerecek şekilde genişlettik. Bu yıl bu ürünümüzden tüm ihracatçı müşterilerimizi yararlandıracağız.

PAZAR PAYINI ARTIRACAK: Öncelikle faktoring ürünlerini yeni müşterilerle tanıştırarak hem pazarı büyütmeyi hem de pazar payımızı artırmayı hedefliyoruz. Bu amaçla KOBl'lere en uygun ve hızlı finansmanı sağlayabilmek için yeni bir kredi süreci geliştirdik. Bunun yanında garantili (gayrikabili rücu) faktoring işlemlerini hem yurtiçi hem de yurtdışı işlemlerde daha geniş bir kapsama alanı ile müşterilerimize sunmak için çalışıyoruz.

"İHRACAT FAKTORİNGİNDE DÜNYADA YEDİNCİYİZ"
 
Hikmet Güncan/Deniz Faktoring Genel Müdür Yardımcısı

BÜTÇE HEDEFLERİ TUTTU: 2014 yılına paralel olarak, hızlı giriş yaptığımız 2015'in ilk dört aylık verilerine baktığımızda tüm segment ve sektörlerden oluşan  5 binin üzerinde müşterimizle, 6 binden fazla işlem adedimiz sonucu 2 milyar TL ciroyu aştık. 2015'in ilk yarısında tüm parametrelerde bütçe hedeflerimizi yüzde 100'ün üzerinde gerçekleştiriyoruz. 2015 yılında TL faktoring alacaklarımızın yüzde 18, toplam faktoring alacaklarımızın yüzde 20 büyümeye ulaşmasını hedefliyoruz. Ciroda kısa vadeli işlemlerin de etkisiyle yüzde 30'luk bir büyüme öngördük. KOBİ segmentindeki büyüme stratejimizin sonucu, sözleşme ve müşteri sayımızda yüzde 50 büyüme bekliyoruz.

İHRACATTA DÜNYA YEDİNCİSİ: ‘Yılın en iyi ihracat faktoringi' kategorisinde Deniz Faktoring olarak, yüzde 95,83 servis skoru ile dünya genelinde 277 şirket içinde yedinci seçildik. 2014 yılı ihracat faktoringi Türkiye işlem hacminde, bir önceki yıla göre yüzde 3'lük bir düşüş oldu. Buna rağmen ihracat faktoringinde 2014 yılını şirket olarak 262 milyon Euro işlem hacmimizle yüzde 38 oranında artış göstererek, yurt genelinde üçüncü sırada tamamladık. Bu yıl ihracat faktoringi FCI ciro sıralamasında ilk üçteki yerimizi korumayı ve sektörün üstünde büyümeyi hedefliyoruz.

YÜKSEK RATING: 2013 ve 2014 yılları için Capital dergisinin düzenlediği 'En Beğenilen Şirketler' araştırmasında üçüncü olan şirketimize Türk Rating firması tarafından hem 2013 hem de 2014'te uzun dönem TR AAA, kısa dönem TR Al kredi notu verildi. Kredi notu, faktoring sektöründe güçlü bir oyuncu olan şirketimizin son üç yılda gösterdiği sektör ortalamasının çok altında tahsili gecikmiş alacak oranı ile istikrarlı büyüme ve yüksek kârlılığını önümüzdeki dönemde de sürdüreceği beklentimizi yansıtıyor.

(MUSTAFA GÜNDOĞDU/EKONOMİST DERGİSİ)