Global piyasalardaki çalkantılar geçen yıl yurtdışı yatırımcıyı hedefleyen büyük arzların ötelenmesine sebep olurken, bu yıl hem Fed'in global piyasalarda dalgalanma yaratma ihtimali hem de içeride siyasi riskleri almak istemeyen şirketler, planlanan halka arzların ertelemesine yol açabilir.

BIST'te geçen yıl yapılan 13 halka arzdan 320 milyon dolar gelir elde edilmiş, bu gelirler 2013'te birincil halka arzdan elde edilen 721.7 milyon doların altında kalmıştı.

Piyasada beklenen ve resmi olarak açıklanan büyük halka arzlar arasında Finansbank,Mayıs'ta planlanan Global Liman ile Yıldız Holding'in en büyük iştiraklerinden süt ve süt ürünleri üreticisi Ak Gıda'nın halka arzı yer alıyor.

Ancak bugün Yunanistan merkezli National Bank of Greece'in (NBG) yüzde 99.8'ine sahip olduğu Finansbank, daha önce Nisan ayı başı olarak bildirdiği halka arz tarihinin ertelendiğini ve piyasa koşullarının izin vermesi halinde işlemin yılın ilk yarısının sonuna kadar tamamlanmasının düşünüldüğünü açıkladı. Halka arzda NBG'nin elindeki hisselerin yüzde 27'sine kadar olan kısmını satması hedefleniyordu.
              
Ata Yatırım Araştırma Direktörü Cemal Demirtaş, halka arzların yapılması için şu an uygun bir ortamın olmadığını belirterek, "Çünkü piyasa halka arzlar için cazip seviyelerde görünmüyor, piyasa ucuz. Genelde halka arzlarda, piyasalar belirli bir noktaya geldiğinde yapmak yatırımcı güveninin daha iyi olduğu noktalarda hareket etmek daha makuldür. İleriye dönük beklentilerin de hafif olumluya dönüyor olması lazım" dedi.
              
"Halka arzları seçimlerden sonra yapmak biraz daha makul görünüyor" diyen Demirtaş, şunları söyledi:
              
"Çünkü böyle piyasalarda önce bardağın dolması lazım, hisse fiyatlarının biraz toparlanması lazım... Ben halka arzlar için şirketlerin yılın ikinci yarısını tercih edeceğini düşünüyorum."
              
Bu yıl beklenen halka arzlar arasındaki şirketlerden Global Liman hisselerinin yüzde 41.8'ine kadar kısmını halka Mayıs'ta planlandığını açıklarken, Ak Gıda ise sermayesinin yüzde 45'ine kadar olan payların halka arzı için SPK'ya başvurdu. Diğer bir halka arz takvimi ise Borsa İstanbul (BIST) tarafından açıklandı. Şirketleşmesi ve gerçekleştirdiği stratejik ortaklıkların ardından planladığı halka arz kapsamında, Borsa İstanbul sermayesinin en fazla yüzde 42.75'ine denk gelecek hisselerin halka arzı için süreci başlattı. Ancak yıl sonundan önce tamamlanmasının öngörülen halka arzın 2016 sonuna kadar uzatılabileceği belirtildi.
              
Halka arz iskontosu önemli

Yatırım Finansman Genel Müdürü Şeniz Yarcan piyasa koşullarının halka arza uygun olup olmadığı, piyasanın bu arzları karşılayabilecek güçte olup olmadığına ilişkin olarak, "Normal koşullarda karşılar... Borsanın gidişatına bakınca şimdilik tansiyon yatışmış görünyor, piyasada kur daha da bozulmazsa halka arzlara yer olabilir ama halka arz iskontosunun ne kadar olacağı başarılı halka arz yolunda birinci kriter" dedi.
              
Bundan önce yapılan arzlarda yatırımcının hüsranları olduğunu ve temkinli davrandığını hatırlatan Yarcan, fiyatın yatırımcının getiri sağlamasına elverişli olması gerektiğini, özellikle Türk yatırımcısının kısa sürede çıktığı için halka arzda dışarıda kalan yatırımcının da olması gerektiğini söyledi.
              
"Piyasa koşulları her zaman belirleyici... Piyasa koşulu ile bir halka arz ertelenir ya da başarılı olmazsa bu itibar kaybı değildir. Ama firma özelinde yapılan değerleme çalışmaları ve çarpanlar da büyük önem taşıyor" diyen Yarcan, bunların çok iyi gözetilmesi durumunda başarılı arzlar görebileceğini söyledi.
              
Yarcan, "Mayıs ayı kritik bir takvim. Tam Fed'in arefesi, bizim seçimlerin arefesi ve piyasa dinamikleri çok belirleyici olacak" diye konuştu. Milletvekili genel seçimleri 7 Haziran'da yapılacak. Neredeyse tüm dünyada borçlanma maliyetlerini belirleyen ABD'deki faizler ve dolayısıyla doların değeri ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yaklaşık 10 yıl aradan sonra alacağı ilk faiz artırım kararının bu yıl alacağı beklentisiyle artış kaydediyor.
              
Dolardaki değer artışı Türkiye dahil olmak üzere gelişen ülke hisse piyasalarında bu yıl satış baskısına yol açarken, geçen yıl Temmuz ayından bu yana TL'nin dolar karşısında yüzde 19 değer kaybetmesine neden oldu. Uzmanlar faiz artışının yaklaşmasıyla beraber doların değer artışını sürdürebileceğini belirtiyorlar.
              
Seçim sonrasında da belirsizlikler olduğunu, bunun çok sıradan bir seçim olmadığını söyleyen Yarcan, "Bundan sonra başkanlık sistemi olup olmayacağı, nasıl bir siyasi tablo geleceği henüz çok öngörülemiyor... Dolayısı ile yılın tamamı için, bu sene farklı dönemde de farklı riskler var" dedi.
              
Kasım 2002'deki seçimden bu yana iktidarda olan AKP'nin parti tüzüğündeki bir milletvekilinin üç dönem görev yaptıktan sonra bir dönem ara verme kuralı nedeniyle seçimlerin ardından ekonomi yönetiminin nasıl şekilleneceği piyasada yakından takip ediliyor.
              
Ayrıca şirketler tarafından yapılan açıklamalar ve basında yer alan haberlere göre zamanı belirli olmasa da halka arz için adı geçen şirketler arasında, İşbir Holding, İDO, Başkent Doğalgaz, Tusaş, STFA, Paşabahçe, Ziraat Bankası, Enerjisa  gibi şirketler bulunuyor. İkinci halka arzı düşünen şirketler arasında ise Türk Telekom, Aselsan ve THY'nin adı geçiyor.
              
Sabancı Holding CEO'su Zafer Kurtul da Mart başında, halka açık şirketleri artırmak istediklerini belirterek "Şu anda yaklaşık şirketlerimizin yüzde 70 halka açık. Kalan şirketlerimizin halka arzlarını, mevcut şirketlerimizin de ikincil halka arzlarını yaparak portföy saydamlığını yükseltmek istiyoruz" açıklamasını yapmıştı.