AYÇA KARACA – FINANSGUNDEM.COM

Financial Times’ta yer alan Emtia Analizi’nde petrol fiyatlarındaki düşmenin sonuna gelinip gelinmediği sorgulanırken her iki düşünceyi savunanların ileri sürdükleri tezler ele alınıyor. 
Analizde, petrolün Cuma günü yedi aydır art arda düşerek rekor kaydettiği ve bu zaman zarfında  Brent cinsinden  petrolün de %50’den fazla değer  kaybederek son 6 yılın en düşük noktasına gerilediğine dikkat çekiliyor. Ancak, Brent cinsinden petrolün  ABD’de petrol sondaj kulesi sayısında 30 yılın en hızlı düşüşü yaşandığı haberi ile  %8 yükselerek 2009’dan bu yana günlük en yüksek kazancı kaydetmesiyle birlikte  petrol fiyatlarında  dibin görüldüğü yorumlarının başladığı da  belirtiliyor.

Buna ilk neden olarak ise petrol şirketlerinin gelirlerinin ve üretimlerinin rekor bir süre olan son 100 haftadır sürekli gerilemesi gösteriliyor. İkinci neden olarak ise Royal Dutch Shell ve Conoco Philips gibi büyük petrol şirketlerinin milyarlarca dolarlık yatırımda kesintiye gittikleri belirtiliyor. Bu kesintilerin OPEC üyesi olmayan ülkelerin üretimlerinin bu yıl ciddi biçimde düşerek piyasayı  dengeleyeceğine dair umutları arttırdığı kaydediliyor.

Ayrıca, talebin düşük petrol fiyatlarına cevap vermeye başladığı ve ABD toplam gaz tüketiminin geçen ay günde ortalama 9 milyon varile yükseldiği, toplam ürün talebinin ise son iki haftada 20 milyon varilin üzerinde bulunduğuna dikkat çekiliyor.
OPEC Genel Sekreteri Abdalla El-Badri’nin geçen hafta bir konferansta “Fiyatlar dibe ulaşmış olabilir” yorumunu yapması da petrol fiyatlarında düşüşün sona erdiği beklentilerini destekliyor.
 
ANALİSTLERİN İNANCI

Ancak, analizde fiyatlarda düşüşün sona gelmediğine ve Cuma günkü yükselişin kayıpları geri almak için yapılan kısa süreli bir çıkış olduğuna dair güçlü deliller bulunduğu da  belirtiliyor.

Öncelikle küresel talebin çok zayıf olduğu ve IMF’in petrol fiyatlarındaki düşmeye dair 2015 ve 2016 büyüme tahminlerinde %0,3 kesintiye gittiği hatırlatılıyor.

Ayrıca, ABD’de petrol sondaj kulesi sayısında düşüş yaşansa da ABD yerel üretiminin hızla büyüdüğü ve geçen hafta son 31 yılın en yüksek rakamına -günlük 9,2 milyon varile- ulaştığı ifade ediliyor. Birçok analistin petrol fiyatlarının 40 dolar seviyesinde kalmasının kaya gazından petrol arzını ve yatırımları yavaşlatacağına inandığı hatırlatılıyor. Bunun yanında ABD ticari ham petrol stoklarının da 1931’den bu yana en yüksek seviyesine geçtiğimiz hafta ulaştığı ifade ediliyor.

Analizde, OPEC’in ve lideri S. Arabistan’ın politika değişikliğine gidip günlük 30 milyon varil arzı kısacaklarına dair bir belirtinin olmaması  fiyatlarda henüz tabana vurulmadığına dair görüşleri en güçlü destekleyici unsur olarak sunuluyor.