Beyaz Saray, ABD Başkanı Barack Obama'nın, Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner'ın daveti üzerine Kongre'ye hitap etmek için Mart ayında Washington'a gelecek olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmeyeceğini açıkladı.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Bernadette Meehan yaptığı açıklamada, "Uzun geçmişe dayanan uygulama ve prensip gereği, yabancı bir ülkedeki bir demokratik seçimi etkiliyor görünmekten kaçınmak için, seçimlere yakın tarihlerde (o ülkenin) devlet başkanları ya da adaylarıyla görüşmüyoruz" ifadesini kullandı.

Meehan, bu prensibe uygun olarak, Başkan Obama'nın, Kongre'ye hitabından sadece iki hafta sonra İsrail'de seçimlerin düzenlenecek olması nedeniyle Washington'ı ziyareti sırasında İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmeyeceğini bildirdi.

Obama'nın, nükleer müzakerelere zarar verebilecek ve uluslararası camiayı bölebilecek şekilde Kongre'nin İran'a yönelik yeni bir (yaptırım) tasarı geçirmesine muhalefetini net şekilde ortaya koyduğuna işaret eden Meehan, Obama'nın bu konuda Netanyahu ile çok sayıda görüşmesinin olduğunu ve hem bu konu hem de diğer önemli meselelerde aralarındaki temasın devam edeceğini belirtti.

Netanyahu'nun daveti, Kongre ile Beyaz Saray arasında gerilime neden olmuş durumda. Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi Başkanı John Boehner, dün İsrail Başbakanı Netanyahu'yu 11 Şubat'ta İran konusunda Kongre'nin ortak oturumuna hitap etmesi için davet ettiğini, bu girişimi hakkında Beyaz Saray'la istişarede bulunmadığını söylemişti.

Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest ise Netanyahu'nun ziyaretinden Boehner'ın açıklamasından hemen önce bilgilendirilmelerinin "ilginç" olduğunu kaydederek, kendileriyle istişare edilmeden yapılmış bu daveti "normal diplomatik protokolün ihlali" olarak nitelemişti.

Bu arada Boehner, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, daha önce Netanyahu'ya Kongre'ye hitabı konusunda 11 Şubat için yapılan davetin, Netanyahu'nun talebi üzerine 3 Mart olarak değiştirildiğini bildirdi. Netanyahu'nun, Mart ayı başında Yahudi lobi kuruluşu AIPAC'ın yıllık konferansına katılacağı için tarih değişikliği talebinde bulunduğu belirtildi.

İran konusu, yeni yasama yılının bu ay başlamasından sonra, ABD'deki son ara seçimlerde her iki kanadı da İran'a karşı sertlik yanlısı Cumhuriyetçilerin eline geçen Kongre ile Obama arasında dış politika alanındaki ilk ciddi restleşmeyi oluşturuyor.

Kongre'de, özellikle Cumhuriyetçilerin desteğiyle İran'a karşı yeni bir yaptırım tasarısı için hazırlıklar hızlanırken, Başkan Barack Obama ise İran'la müzakereler devam ederken yeni yaptırımlar geçirmenin sürece zarar vereceği uyarısında bulunup, masasına bir yaptırım tasarısı gelirse bunu veto edeceğini belirtiyor.

İngiltere Başbakanı David Cameron ile Beyaz Saray'da geçen Cuma günü düzenlediği ortak basın toplantısında, Kongre'ye olası yeni yaptırım hamlesine karşı sert uyarılar yapan Obama, önceki günkü "Birliğin Durumu" konuşmasında da şu anda Kongre'den geçebilecek yeni yaptırımların diplomasinin çökmesini neredeyse garanti edeceği, Amerika'yı müttefiklerinden uzaklaştıracağı ve İran'ın nükleer programına yeniden başlamasına neden olma riski taşıdığına işaret etmişti. Obama, "Bu mantıklı değil. Bu nedenle bu gelişmeyi tersine çevirme tehdidini içeren herhangi bir yaptırım tasarısını veto edeceğim. Amerikan halkı bizden sadece son çare olarak savaşa gitmemizi bekliyor ve bu akla bağlı kalmaya niyetliyim" demişti.

KERRY DE GÖRÜŞMEYECEK

ABD Başkanı Barack Obama'dan sonra Dışişleri Bakanı John Kerry'nin de, Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner'ın daveti üzerine Kongre'ye hitap etmek için Mart ayında Washington'a gelecek olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmeyeceği bildirildi.

Bakanlık Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın brifinginde soru üzerine, Kerry'nin, Washington ziyareti sırasında Netanyahu ile görüşmeyeceğini belirterek, gerekçe olarak ise İsrail'de yaklaşan seçimleri gösterdi.

Obama'nın de Netanyahu ile görüşmeyeceğine dair Beyaz Saray açıklamasına dikkati çeken Psaki, "Uzun geçmişe dayanan uygulama ve prensip gereği, Başkan da Dışişleri Bakanı da, yabancı bir ülkedeki bir demokratik seçimi etkiliyor görünmekten kaçınmak için, seçime yakın tarihlerde (o ülkenin) devlet başkanları ya da adaylarıyla görüşmez. Dolayısıyla Beyaz Saray, Başkan'ın İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmeyeceğini duyurdu, Bakan Kerry de görüşmeyecek" diye konuştu.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Bernadette Meehan da, aynı sebepleri gerekçe göstererek, Başkan Obama'nın, Kongre'ye hitabından sadece iki hafta sonra İsrail'de seçimlerin düzenlenecek olması nedeniyle Washington'ı ziyareti sırasında İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmeyeceğini bildirmişti.

Bu arada Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, ABD Başkanlık uçağı Air Force One'da düzenlediği basın brifinginde, Boehner'ın davetinin İsrail seçimlerine müdahele anlamına gelip gelmediğine yönelik bir soru üzerine, "Bunun müdahale teşkil edip etmediğini bilmiyorum ama demokratik bir seçime müdahale görünümü oluşturacağını düşünüyorum" dedi.

Boehner'ın davetine ilişkin olarak dün "normal diplomatik protokolün ihlali" nitelemesini kullanan Earnest, bugün de bu sözlerine yönelik bir soru üzerine, protokol ihlalinin hem Netanyahu hem de Boehner'ı kapsadığını söyledi. Earnest, "Aslında bazı yönlerden ikisini de kapsıyor, çünkü kökleşmiş politikalar, yabancı bir ülkenin liderinin olası bir ziyaretten önce (ziyaret edeceği) o ülkenin lideriyle temas kurmasını öngörür. Dün bu olmadı" dedi.

Öte yandan, Temsilciler Meclisi'ndeki Demokratların lideri Nancy Pelosi de Boehner'in İran'la "hassas" müzakereler devam ederken ve İsrail'de seçimlerin yaklaştığı bir zamanda Netanyahu'yu Kongre'ye davet etmesinin "uygunsuz" olduğunu savundu.

Boehner'ın Netanyahu'yu daveti, Kongre ile Beyaz Saray arasında gerilime neden olmuş durumda. Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi Başkanı John Boehner, dün İsrail Başbakanı Netanyahu'yu İran konusunda Kongre'nin ortak oturumuna hitap etmesi için davet ettiğini, bu girişimi hakkında Beyaz Saray'la istişarede bulunmadığını söylemişti. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest ise Netanyahu'nun ziyaretinden Boehner'ın açıklamasından hemen önce bilgilendirilmelerinin "ilginç" olduğunu kaydederek, kendileriyle istişare edilmeden yapılmış bu daveti "normal diplomatik protokolün ihlali" olarak nitelemişti.