Turkcell, oyuncak bebek Cello ve ailesinin tasarım hakları ile ilgili açılan davada 100 bin TL manevi tazminata mahkûm edildi. Mahkeme, Cello oyuncak bebeklerinin tasarımcısının Fatoş Oyuncak’ın kurucusu Fatma İnhan’a ait olduğuna karar verdi. Turkcell, kararla ilgili olarak temyiz başvurusunda bulunacak.
 
Hürriyet'in haberine göre, Turkcell ile 1990’lı yılların ünlü oyuncak markası Fatoş Oyuncak’ın kurucusu Fatma İnhan, ‘Sinyal Bebek’ olarak da anılan Cello oyuncak bebekleri nedeni ile karşı karşıya geldi. 10 yıl süren dava sonucunda mahkeme, Turkcell’i oyuncak bebek Cello ve ailesinin tasarım hakları için Fatma İnhan’a 100 bin lira manevi tazminat ödemeye mahkum etti.

İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nde 10 yıl önce açılan davanın gerekçeli kararı geçtiğimiz 15 Aralık’ta yazıldı. Kararda, tarafların iddiaları ve hazırlanan 3 ayrı bilirkişi raporuna atıfta bulunuldu. Fatma İnhan, Avukatı Sadık Durak aracılığı ile açtığı davada, 5 ayrı karakterden oluşan Cello oyuncak bebeklerin tasarım sahibinin kendisi olduğunu öne sürdü. İnhan, Türk Patent Enstitüsü’ne (TPE), söz konusu ürünlerin Turgay Adıyaman adına tescil edildiğine işaret etti. İnhan, Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ ve Turgay Adıyaman’a karşı 22 Aralık 2004’te açtığı davada, hak ihlalinin durdurulması yanı sıra 1 milyon TL manevi, 50 bin TL de maddi tazminat talep etti.

TÜM HAKLARI BİZDE

Turkcell tarafı ise, öne sürülen iddialara karşı verdiği yanıtta, dava konusu oyuncak bebeklerin tüm hakları ile Turkcell’e ait olduğu savunuldu. Turkcell tarafı davada zamanaşımı olduğunu iddia ederek davanın reddini istedi ancak mahkeme bu talebi geri çevirdi. Mahkeme, Turkcell’e ait tasarım tescil belgesi ve marka tescil belgelerini TPE’den getirtti. Mahkemede tanık olarak dinlenen Burak Aybar, Turkcell’de çalıştığını ifade ederek, Fatma İnhan’ın 2000 yılı başında sinyal bebeği 3 boyutlu olarak tasarlayarak getirdiğini ifade etti. Yine Fatoş Oyuncak tarafından Turkcell’e gönderilen 31 Mayıs 1999 tarihli fax mesajında da Turkcell sinyal bebeğin teknik özelliklerinin bildirildiğine ilişkin kayıtlar dosyaya sunuldu.

ÜÇ AYRI BİLİRKİŞİ RAPORU

Mahkeme, durumun tespiti için bilirkişi raporu talep etti. Dava dosyasına 3 ayrı bilirkişi raporu girdi. Kimi raporlarda, heyet üyeleri arasında bile çelişkili sonuçlar ortaya çıktı. Mahkeme özellikle ilk iki raporun çelişen yönleri olduğu kararını vererek yeni bir rapor daha istedi. Mahkeme, daha çok son çıkan rapora dayanarak kararını verdi. Mahkeme gerekçeli kararında “Tasarım üzerinde herhangi bir hakkı bulunmadığı ya da tek başına hak sahibi olmadığı halde tescil başvurusunda bulunulması veya tescil işleminin gerçekleştirilmesi hak gaspıdır” vurgusunu yaparak şöyle denildi: “Çizimleri yapan kişi, sinyal bebek ve ailesini Turkcell logosundan istifade ederek ve onu işleyerek Turkcell için meydana getiren kişi davacıdır.” Mahkeme, Turkcell tarafından Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi alınması için tasarımcı olarak Turgay Adıyaman’ın adının beyan edilmesini hak ihlali olarak yorumladı.

100 BİN LİRALIK TAZMİNAT

Mahkeme, Fatma İnhan’ın manevi hakkının ihlal edildiğine işaret ederek 1 milyon TL yerine 100 bin TL tazminat ödenmesine hükmetti. Söz konusu tazminatın ödenmesine Turkcell ve Turgay Adıyaman eşit ölçüde sorumlu tutuldu. Kararda dava masrafları da Turkcell ve Adıyaman’ın üzerine bırakıldı. Mahkeme ayrıca Turkcell tarafından TPE’ye yapılan tescillerin de hükümsüz kaldığını, sicilden çıkarılmasına karar verdi. İnhan’ın tarafı belirlenen tazminat tutarının tahsili için icra takibi yoluna gideceğini ifade etti. Gerekçeli kararın taraflara tebliği ile birlikte Yargıtay’a itiraz başvurularının da yapılmasına başlanacak.

Turkcell, kararı Yargıtay’a taşıyacak

Karara ilişkin Turkcell adına yapılan açıklamada, gerekçeli kararın kendilerine tebliğ edilmesinden sonra temyiz sürecinin başlatılacağına işaret edilerek şöyle denildi: “Turkcell, dava konusu edilen tasarımların tamamının haklarına sahiptir ve bu haklar çerçevesinde ilgili tasarımları iletişim çalışmalarında kullanmıştır.  Söz konusu davaya bakan İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi de markaların tüm haklarının ve tasarımlara ilişkin tüm mali haklarının Turkcell’e ait olduğuna karar vermiştir. Mahkemenin dava konusu marka ve tasarımlara ait kullanım ve tasarruf haklarının şirketimize ait olduğuna ilişkin kararı doğrultusunda şirketimiz, fikri ve sınai haklara yaptığı yatırımlar ile inşa ettiği marka kimliğinin taşıyıcı sembollerinden birisi olan bu tasarımları kullanmaya devam edecektir. Mahkemenin gerekçeli kararı tarafımıza tebliğ etmesinin ardından, kararın aleyhimize olan manevi haklar bölümü ile ilgili olarak da temyiz başvurusunda bulunulacaktır.”