AYÇA KARACA – FINANSGUNDEM.COM

Financial Times gazetesinde bugün yayınlanan bir analizde, petrol fiyatlarında süren düşüşün nedenleri ele alınırken uzmanların petrol fiyatlarının yeniden yükseleceğine ilişkin olumlu çok az işaret gördüğü belirtiliyor.

Analizde, geçtiğimiz Haziran ayı ortasından beri yaklaşık %54 gerileyen Brent ve Batı Teksas  cinsinden petrol fiyatlarının son 5 yılın en düşük seviyelerine geldiğine işaret ediliyor. Artan arzın zayıf taleple birleşmesinin düşüşün ana nedeni olduğuna işaret edilirken dünya üretiminin %40’ını sağlayan OPEC’in petrol arzında kesintiye gitmemesinin de düşüşü hızlandırdığına değiniliyor.

Yazıda, birçok analistin bu düşüş trendinin sürmesini beklediği belirtilirken buna neden olarak halen arzın fazla olduğu piyasaya yeni kaynakların girecek olması gösteriliyor.  Rusya ve Irak’tan ihracat hızlanırken Batı Afrika, Latin Amerika ve özellikle Brezilya’da bir çok sahada yeni üretimin artması bekleniyor.

MORGAN STANLEY ANALİSTİ AÇIKLADI

Aynı doğrultuda, İran’dan da yeni arz sağlanması ihtimali de bulunuyor. Morgan Stanley analisti Adam Longson İran ile ABD’nin kaygı yaratan nükleer maddelerin Rusya’ya gönderilmesini sağlayacak bir formül üzerinde anlaştıklarını ve bunun petrol ambargosunun kaldırılmasının yolunu açabileceğini belirtiyor.  Petrol ambargosu kaldırıldığı takdirde önümüzdeki aylarda İran’dan ihracatın günde yaklaşık 500 kilo varil artacağı ve stoklardaki petrolün de piyasaya sürüleceği öngörülüyor.

Düşüş trendinin süreceği beklentisinin ikinci nedeni olarak ise Suudi Arabistan’ın ödün vereceği izlenimi vermemesi ve Haziran’da yapılması beklenen OPEC toplantısında da arz kesintisine gideceğinin öngörülmemesi gösteriliyor.  Longson’ın “Suudi Krallığı petrol 20 doların altına düşse ya da OPEC üyesi olmayan ülkeler üretimi kısıtlasa da üretimin kesilmeyeceğini belirtti” açıklaması da  bu beklentiye  neden olarak gösteriliyor.

Analizde, Brent petrolün “contango”- bir malın gelecekteki dağıtım fiyatının şu andaki spot fiyatı aşması durumunda kullanılan terim-  durumunda olduğu, stoklama için de çok fazla talep olmadığı ve bunun da aşırı arz edilen bir piyasaya işaret ettiği  belirtiliyor.

IG finansal yatırım şirketinden Evan Lucas’ta  Rusya, Irak, S.Arabistan ve Kuveyt gibi başlıca petrol üreticisi ülkelerin düşen petrol fiyatlarının yarattığı kaybı telafi etmek amacıyla durgunlaşan petrol piyasasında paylarını artırmak için birbirleriyle mücadele ettiklerini belirterek aşırı arzın arkasındaki nedeni açıklıyor.