Merkez Bankası, 4 yıl aradan sonra Türk Lirası zorunlu karşılıklara faiz ödemeye başlıyor. Kasım ayından itibaren bankalara ödenecek faiz Merkez'in ağırlıklı fonlama maliyeti üzerinden 700 baz puan eksik olacak. Son dönemde efektif fonlama faizi ortalama yüzde 8.40 ile 8.50 arasında hareket ediyor. Bu durumda, bankaların TL zorunlu karşılıklarına ödenecek faizin de yüzde 1.5 civarında olabileceği hesaplanıyor. Her banka için ayrı ayrı rasyo belirlenecek. Bu da bankaların mevduat savaşına girmesine neden olacak. Merkez Bankası zorunlu karşılıklara faiz uygulamasıyla büyümeyi ve yurtiçi tasarrufları güçlendirmeyi amaçlıyor.

RASYOSU İYİ OLANA YÜKSEK FAİZ

Sabah'ın haberine göre, Merkez Bankası, zorunlu karşılıklara faiz öderken, sektör ve her banka için ayrı ayrı belirleyeceği rasyoyu baz alacak. Bu rasyoya göre, bankaların, resmi ve bankalararası mevduat hariç toplam mevduatı ile özkaynakları toplanıp, bunun brüt kredilere oranı bulunacak. Çekirdek yükümlülük rasyosu olarak tanımlanan bu oranı, sektör ortalamasından yüksek olan bankaların zorunlu karşılıklarının TL olarak tutalan kısmı için daha yüksek faiz ödenecek.

SEKTÖR ORTALAMASI %105

HSBC'nin araştırmasına göre ağustos sonu itibariyle sektörün mevduat ve özkaynaklarının toplamının brüt kredilere oranı yüzde 105 seviyesinde bulunuyor. Merkez Bankası'nın ortalama fonlama maliyeti yüzde 8.26 seviyesinde bulunuyor. Eğer 2015'te başlayacak uygulama şu anda geçerli olsaydı, rasyosu yüzde 105 ve üzerinde olan bankalara ödenecek faiz, fonlama maliyetinin 500 baz puan altında olacaktı. Rasyosu yüzde 105'in altı olan bankalara ödenecek faiz ise, fonlama faizinin 700 baz puan altında gerçekleşecekti.

UYGULAMADAN SATIR BAŞLARI

Zorunlu karşılıklara faiz ödenmesine 2014 yılının kasım ayında tesis edilen zorunlu karşılıklardan itibaren başlanacak.
Çekirdek yükümlülük rasyoları (mevduat artı öz kaynağın kredilere oranı) sektör ortalamasından daha yüksek olan bankalara daha yüksek faiz ödenecek.
Faiz ödemesi 2015 yılından itibaren üç ayda bir yapılacak.
Zorunlu karşılığa tabi kuruluşların 2014 yılı kasım ve aralık aylarındaki TL cinsinden zorunlu karşılık tesislerine yapılacak faiz ödemesi, TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 700 baz puan eksiği oranında olacak.
Gelecek yıldan itibaren üç ayda bir ödenecek faiz oranının belirlenmesinde mevduat (resmi mevduat ve bankalar mevduatı hariç) ve öz kaynak toplamının brüt krediye göz önünde bulundurularak TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 500 veya 700 baz puan eksiği dikkate alınacak.
1 Ocak 2015'ten başlayan karşılık tesis dönemleri için ilk faiz ödemesi 1 Nisan 2015'te yapılacak.

EN YÜKSEK RASYO ZİRAAT BANKASI'NDA

Merkez Bankası'nın yeni uygulamasına göre, büyük bankalar arasında rasyosu en yüksek banka Ziraat Bankası. Resmi mevduat ve bankalararası mevduat dahil edilmediğinde Ziraat Bankası'nın rasyosu yüzde 135 olacak. Resmi mevduat ve bankalararası mevduat çıkıldığında ise Ziraat'in rasyosu yüzde 120'ye inmesine rağmen, sektörün yine en yüksek rasyosuna sahip bankası olacak.

MEVDUAT FAİZİ YÜKSELİŞE GEÇER

TL karşılıklara ödenecek faizin, mevduat, özkaynak ve kredinin bir fonksiyonu olarak belirlenmesi, son yıllarda özkaynaklarını arzulanan düzeyde artıramayan bankacılık sektörünün mevduata ağırlık vermesine neden olacak. Bankaların mevduatlarını artırmak için önümüzdeki dönemde agresif bir politika izleyebileceğine dikkat çeken analistler, bu durumun mevduat faizlerinde de bir artış yaratabileceği görüşünde. Zorunlu karşılıklara faiz ödemesinin mevduat ve özkaynakla formüle edilmesi, bankaların, bono ve sendikasyon gibi diğer finansman kaynakları konusundaki iştahını da azaltabilir.

BANKALARIN KARLILIĞINA DESTEK

Ekonomistler , Türk Lirası cinsinden zorunlu karşılıklara 125-325 baz puan faiz ödeneceği varsayımıyla 2015 net kar tahminlerine yüzde 1-3 katkı olabileceğini belirtiyor.