Uluslararası Para Fonu (IMF) uzun süredir düşük seviyelerde tutulan faiz oranlarının gereğinden fazla risk almaya yol açarak finansal istikrarı tehdit ettiği uyarısında bulundu.

IMF'in bugün yayımladığı, Küresel Mali İstikrar Raporu'nda küresel ekonominin hala gelişmiş ülkelerde uygulanan destekleyici para politikalarına dayandığı belirtilirken, bunun etkilerinin sınırlı ve dengesiz olduğunu vurgulandı. ABD ve Japonya ekonomilerinin daha iyi göründüğü ancak Avrupa ve gelişmekte olan ülkerin halen beklenen performansı yakalayamadığını ifade eden IMF, küresel ekonomideki bu dengesizliğin kanun yapıcıların yeni mücadelesi olması gerektiğinin altını çizdi.

Hane halkı harcamalarını, yatırımları ve istihdamı artırmak amacıyla uzun süredir düşük tutulan faizlerin, bunların gerçekleşmesini sağlayacak "ekonomik riskler" yerine "finansal riskler" almayı teşvik ettiği eleştirisine yer verilen raporda, bunun mali varlıkların gereğinden fazla değerlenmesine ve kredi marjlarının temerrüt riskinin altına düşmesine neden olduğu anlatıldı. IMF raporu, gevşek para politikalarının küresel büyüme için büyük rol oynamasına karşın finansal istikrar için ciddi riskler oluşturduğunu öne sürdü.

IMF Sermaye Piyasaları Bölümü Başkanı Jose Vinals, rapora ilişkin açıklamasında, "Ekonomik ve finansal risk alımı arasındaki farktan kaynaklanan küresel dengesizliğe karşı en iyi çözüm, parasal politikaların yararlarını reel ekonomiye yansıtmak ve finansal aşırılıkları iyi tasarlanmış mikro ve makro ihtiyati tedbirlerle engellemek olacaktır" dedi. 

"Bankacılık sistemi yeniden gözden geçirilmeli"
Gelişmiş ülkelerdeki 300 büyük bankanın incelenmesiyle hazırlanan rapor, toplam finansal varlıkların yüzde 40'ını oluşturan bu bankaların ekonomik iyileşmeyi desteklemek için yeterli krediye sahip olmadığını ortaya koydu. Bankalara, çalışma yöntemlerini gözden geçirme tavsiyesinde bulunan IMF, özellikle Avrupa Merkez Bankası'nın Avrupa bankalarının bilançolarını kapsamlı şekilde denetlemesi gerektiğini belirtti. Raporda, Avrupa bankalarının kredi büyümesini sağlayacak kar oranına sahip olmamasının büyümeyi sınırlandırdığına işaret edildi.   

Raporda, geleneksel bankacılık sisteminin dışında kalan gölge bankacılık faaliyetlerinin yaygınlaşmasına da değinildi. Finansal risklerin daha az denetime tabi tutulan gölge bankacılığa kaydığını ileri süren IMF raporu, bu sistemde kullanılan fonların "likidite sanrılarına" yol açtığı yorumuna yer verdi.

Geleneksel bankacılık sektörünün geçmişe kıyasla daha güçlü olduğunu söyleyen Vinals, gölge bankacılık sisteminin riskleri konusunda ise, "Yatırımcılara iyi zamanlarda temin edilen likidite oranı, piyasaların gergin zamanlarda sağlabileceğinden daha yüksek" ifadelerini kullandı. 

"Gelişmekte olan ülkeler, şoklardan hızla etkilenebilir"
IMF, portföy yatırımlarının varış yerine dönüşen gelişmekte olan piyasaların, gelişmiş ülkelerde ortaya çıkabilecek şoklardan hızla etkilenebileceği uyarısını yaptı. Yatırımcıların, toplam yatırımlarının yaklaşık yüzde 13'ünü gelişmekte olan piyasalardaki hisse senedi ve bonolara tahsis ettiğini aktaran IMF, bunun gelişmekte olan ülkelerin küresel finans sistemindeki önemini daha da arttırdığını ancak olası dalgalanmalara karşı daha hassas hale getirdiğini de vurguladı.

Finansal varlık fiyatları ve değişkenliklerinin küresel olarak eşzamanlı hale gelmesinin yanı sıra gölge bankacılıkla artan likidite risklerinin piyasalarda oluşabilecek şokları güçlendirebileceğini iddia eden IMF, bunun fiyatlarda sert düşüşlere yol açabileceği öngörüsünde bulundu.