2012’nin sonunda çıkan yasa ile finansal kiralama (leasing) sektörüne ‘sat-geri kirala’ izni verilince kısa sürede leasing şirketleri gayrimenkul zengini oldu. Yeni uygulama ile turizmden gıdaya, tekstilden sağlığa birçok sektördeki yatırımcı, gayrimenkulünü leasing şirketine satıp, kiralamaya başladı. Finansal kiralama sektöründe 2013’ün  başında bu yana yapılan sat-geri kiralama işleminin yüzde 85’i ise gayrimenkullerden oluştu. İşletmelerin sahip oldukları gayrimenkul ya da ekipmanı leasing şirketine satıp, geri kiraladıkları sat-geri kiralamada sistem şöyle söylüyor:

Öncelikle gayrimenkul değerlendirme şirketi tarafından fabrika, otel gibi ticari amaçla kullanılan gayrimenkulün değeri tespit ediliyor. Tespit edilen bedel üzerinden leasing şirketi gayrimenkulü satın alıyor ve tekrar sahibine kiralıyor, işletme faaliyetine devam ediyor.

VERGİ CAZİBESİ VAR

Leasing şirketi ile anlaşılan vadenin  bitiminde ise gayrimenkul tekrar işletmeye veriliyor. Tüm bu süreç işlemler KDV ve Kurumlar Vergisi’nden istisna tutuluyor. Tapu harcı ise bir defalığına gayrimenkulün leasing şirketine devri sırasında binde 4.55 oranında ödeniyor.

GAYRİMENKUL DEĞERLENİYOR

Aklease Genel Müdürü Tuncer Mutlucan, sat- geri kiralamanın yatırımcıya finansman imkanı sunduğu belirtilerek, şunları söyledi: ‘’ Kurumlar vergisine konu olmadan bu aktiflerin yeniden değerlendirilmesine de imkan tanımaktadır. Bu itibarla leasing şirketleri, SPK onaylı değerleme uzmanları raporlarına itibar ederek yeniden değerleme işlemine de aracılık etmekte. Bu raporların sektör genelinde belli bir standart format ve anlayışa sahip olması, bu ürünün farklı şirketler tarafından kullanımında farklı değer ve uygulamaların önüne geçecek.’’

İş Finansal Kiralama Genel Müdürü Hasan K.Bolat, sat-geri kiralama yöntemi ile 2014’ün ilk yarısında leasingin ekonomiye 1.8 milyar TL’lik fon yarattığını belirterek, şunları söyledi:
‘İşletmeler, sat- kiralama yöntemi ile yıllar önce satın aldıkları, bilançosunda otarihdeki değerde kalmış olan bir gayrimenkulü güncel değerleri ile bilançolarına dahil ederek bunun üzerinden amortisman ayırıyorlar; mali verilerine de kaliteli hale getiriyorlar; mali verilerini de kaliteli hale getiriyorlar. Bu önemli bir avantaj. Tüm bu işlemleri de vergi avantajlarından faydalanarak yapıyorlar. Bu işlem leasing şirketi gayrimenkulü devrederken tapu harcı ödenmiyor. Her şirket koşulları sağladığı sürece sat-geri kirala yapabiliyor,  işlem yapılacak varlığı ekspertiz tutarına kadar finansman sağlayabiliyor. Sat-kirala  ile işletmeler, sahip oldukları gayrimenkul üzerinde haklarını kaybetmeden uzun vadeli fon sağlıyor. Bu kaynaklada kapasite artışına gidebiliyor.2013’ün başında başlayan bu uygulama birçok sektördeki yatırımcıya cazip gelirken, leasing şirketlerinin işlem hacminin yüzde 25’i sat-kiralamadan oluşmaya başladı.
Bankadaki kredi limiti etkilenmiyor müşterilerimizin bankalardaki kredi limitlerini etkilemediğinden kısa vadeli finansman ihtiyaçları için yine banka limitlerini kullanılıyorlar. Sat-geri kirala yeni,bir ürün. İhtiyaçlar doğrultusunda geliştirilebilir. Mesela, taşınmaz ticareti yapan firmalar da aynı istisnadan faydalanabilir. Diğer taraftan firmanın aktifinde  bulunan değerli bir arsanın bu model ile leasing şirketine satılarak, kaynak yaratılması ve bu kaynak ile ilgili arsanın üzerine firma tarafından inşaatın yapılması veya inşaatın da leasing şirketi tarafından finanse edilmesi sağlanabilir.’’

SERMAYE AÇIĞI OLANLAR İÇİN AVANTAJ

Garanti Leasing Genel Müdürü Ünal Gökmen, sat-geri kirala modelinin şirketlerin sabit aktiflerindeki bina ve makineleri leasing şirketine satıp, tekrar geri kiralayıp, bilançolarını likit haline getirmesine imkan sağladığını belirterek, şunları söyledi:
‘’ İşletme sermayesi açığı olan şirketler, satış bedelini leasing şirketinden  peşin tahsil ederek bilançolarını likit haline getirip, ortaya çıkan fonu işlerine kanalize edebilirler. Geri ödemeler uzun vadeye yayılmış finansal kira bedelleri şeklinde olabiliyor. Gayrimenkul işlemlerinde işlem başında gayrimenkulün leasing şirketi tarafından satın alınması sırasında tapu harcı binde 4.55. Gayrimenkul  işlemlerinde süre sonunda kiracıya devir sırasında ise  tapu harcı ödenmiyor. Şirketlerin gayrimenkullerini satmasından doğan kazancın tamamını kurumlar vergisinden istisna edilmesi için gayrimenkulün en az iki tam yıl süreyle şirket aktifinde bulunma zorunluluğu da aranmıyor. Satın alınan malın tutarı ne olursa olsun, banka kredi limitleri de söz konusu leasing işleminden hiç etkilenmediğinden firmalar, banka kredi ihtiyaçları için hazırda tutabiliyor.’’