Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın açıkladığı gelire göre sınırla ilgili BDDK’nın ilk taslağı hazır. Buna göre aylık taksit oranı toplam maaşın yarısını geçemeyecek ancak limitte tek kriter maaş olmayacak. Evi olana daha yüksek limit verilirken asıl önemli kriteri vatandaşın ödeme alışkanlığı belirleyecek. Taksitlerini düzenli ödeyenin maaşı düşük olsa bile limiti yüksek olabilecek.

Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın önceki gün krediye yeni bir sınır daha düşündüklerini ve bu konuda özel bir çalışma başlattıklarını açıklaması, daha önceki barikatların tüketimin önünü kesmediğini ortaya koydu. Bakan Babacan gelirle orantılı taksit sınırı için çalışma başlattıklarını ifade ederken, söz konusu sınırla ilgili öncelikle Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda (BDDK) konuyla ilgili mevcut bir çalışma olduğu öğrenildi.

Çalışmaya göre vatandaşların aylık taksit miktarı ücretinin yaklaşık yarısı kadar yani yaklaşık yüzde 45-50’si oranında bir limit getirilmesi gündemde. Buna göre bankalar kişilere kredi verirken maaşına ve o güne kadar ödediği taksit tutarına bakıp ona göre rakamı belirleyecek. Banka müşterisi kredi kartı alırken de limit bu verilere göre belirlenecek.

TEK KRİTER MAAŞ OLMAYACAK

Aslında kredi kartında zaten mevcut sınırlamalar bulunuyor. Özellikle yeni kredi kartı alanlara getirilmiş kredi limitleri mevcut. Ancak bankalar bu limitleri görmelerine rağmen kendi inisiyatifi ile limiti artırabiliyor. Daha doğrusu kişi bir kaç bankaya başvurup kredi limitini rahatlıkla aşabiliyor. Limitin aşılıp aşılmaması bankaların inisiyatifinde. Şimdi tek limit belirlenecek ve o limiti hiçbir banka geçemeyecek.

Edinilen bilgilere göre ücrete göre kredi limiti belirlenirken sadece maaşa bakılmayacak. Örneğin evi olanlar, kiracı olanlardan daha fazla kredi kullanabilecek. Diğer yandan limit belirlenirken kayıtdışı ekonomi de göz önüne alınacak.

DÜZENLİ ÖDEYENİN GELİRİ YÜKSELECEK!

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın da ifade ettiği 1 yıl yapılacak simülasyonda izlenecek yol da belli oldu. Buna göre örneğin ücreti 3 bin lira olup her ay 5 bin liralık kredi taksitini hiç sektirmeden ödeyenlere 10 bin lira geliri varmış gibi kredi limit verilecek. Yani aylık 5 bin lira taksit ödeyeceği şekilde kredileri düzenlenecek. Böylece limit getirildiğinde korkulan en temel sorun olan ekonominin çarklarının zarar görmesi de önlenecek. Yani Türkiye’de ekonominin yüzde 30’undan fazlasının kayıtdışı olduğunun farkında olan ekonomi yönetimi bir yandan kayıtdışı ekonomiyi azaltmaya yönelik çalışma yürütürken diğer yandan bu reel durumu aldığı kararlarda göz önünde bulunduruyor.

BARİKAT 10 MİLYARLIK İHTİYAÇ KREDİSİ YÖNTEMİYLE GEÇİLDİ

Bundan önce kerdi kartına getirilen sınırların ardından bankalar ve vatandaşlar buldukları değişik yöntemlerle barikatı aşmayı başardı. Kredi kartına getirilen 9 aylık taksit sınırını önce cep telefonları operatörleri ardından beyaz eşya, mobilya ve elektronikçiler ihtiyaç kredisi kullandırarak aştı.

Örneğin cep telefonu operatörleri taksidi tamamen yasak olan telefon ücretini konuşma ücretinin içine yedirerek taksit yasağını ortadan kaldırmıştı. Bankalar ve mağazalar ise ‘banka kartı yöntemi’ ile uygulamayı kendilerine uyarladı. Nitekim yeni durum kendisini rakamlarda da gösterdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun temmuz ayı rakamlarına göre yılbaşından bu yana taksitli kredi kartı harcamaları 47.4 milyar liradan 34.5 milyar liraya gerileyerek yaklaşık 13 milyar lira düştü.

Yılın ilk 5 ayında ihtiyaç kredileri 86.4 milyar liradan 5.1 milyar liralık artış ile 91.6 milyara çıkarken, Diğer tüketici kredileri kalemi de 5.5 milyar lira artarak 42.8 milyardan 48.3 milyara tırmandı. Yani toplamda 10 milyar liralık bir ihtiyaç kredisi artışı söz konusu oldu. Tüm bu rakamları gören ekonomi yönetimi de yeni tedbirler için düğmeye bastı. 1 yıllık test sürecinin ardından tüketicinin önüne yeni bir barikat çekilecek.

TESTİ GEÇENE YÜKSEK LİMİT

Şimdi yapılacak 1 yıllık test ile kimin ne kadar taksit ödeyebileceği tespit edilecek. Bu tespitler yapılırken kimin limitinin sadece maaşına göre belirleneceği kimin limitinin maaşını aşabileceği de belirlenecek. Şu andan itibaren kredi taksitlerini sorunsuz ödeyenlerin limiti ücretinden fazla bile olsa ödediği taksit göz önüne alınarak belirlenecek. Böylece aslında son bir yıllık test döneminde göstereceğiniz performans kredi limitinizi belirlemiş olacak.

KREDİ KARTINDA ÜST LİMİT GELİRİN 4 KATINI AŞAMIYOR

Kredide limit şu anda kredi kartında bulunuyor. Kartta limit, gelirin 4 katını geçemiyor. İlk defa kredi kartı sahibi olanların ilk yıldaki limiti ise maaşının iki katını aşamıyor. Asgari ödeme tutarı toplam 3 kez ödenmeyen kredi kartları mal ve hizmet alımına kapatılıyor. Söz konusu kredi kartlarının limitleri dönem borcunun tamamının ödenmesine kadar artırılmıyor ve bu tür kartlar nakit kullanımına veya kullanıma kapalı tutuluyor. Ayrıca asgari ödeme limitleri de belirlenmiş durumda. Ödenmesi gereken asgari tutar, kredi kartı limiti 15 bin TL’ye kadar olan kredi kartları hakkında dönem borcunun yüzde 30’undan, kredi kartı limiti 15 bin TL’den 20 bin TL’ye kadar olan kredi kartları hakkında dönem borcunun yüzde 35’inden, kredi kartı limiti 20 bin TL ve üzerinde olan kredi kartları hakkında dönem borcunun yüzde 40’ından ve yeni tahsis edilen kredi kartarında kullanım başlangıcı tarihinden itibaren 1 yıllık sürenin dolmasına kadar dönem borcunun yüzde 40’ından aşağı olamıyor. Banka bu miktarlardan az olmamak üzere asgari ödeme tutarını belirliyor.

BU TEDBİRLER TÜKETİMİN ÖNÜNÜ KESMEDİ

-Kredi kartında belirlenen taksit sayısı en fazla 9 ay oldu.

-Beyaz eşya ve mobilyada üst sınır 12 olarak belirlendi.

-Taksit erteleme uygulaması kaldırıldı.

-Cep telefonu alımında kredi kartına taksit uygulaması sona erdi.

-Akaryakıt ve gıdaya taksit yasağı geldi.

-Taşıtta vade 48 ayla sınırlandırıldı.

-İhtiyaç kredisinde en uzun vade 36 ay olarak belirlendi