Küresel ekonomi karşısındaki en büyük risk dünyada büyüyen güvenlik açığı. Bu yorum Project Syndicate için makale kaleme alan Kemal Derviş'ten geldi. Günümüzdeki olayları 100 yıl önceki Birinci Dünya Savaşı zamanıyla karşılaştıran Derviş, yaşanan benzerliklere dikkat çekti.

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI DÖNEMİ KARŞILAŞTIRMASI

Derviş, 100 yıl önce çok iyi ilerleyen bir küresel ekonominin olduğunu ancak savaş öncesi yaşanan gerginliklerle 30 yıllık kötü bir sürece girildiğine hatırlattı. Şu an küresel ekonomide yukarı yönlü bir seyir bulunduğunu yazan Derviş, IMF'nin 2015 küresel ekonomi büyüme tahminin yüzde 4 olduğuna dikkat çekerek, dünyanın birçok yerinde borsaların artıda olduğunu, ABD’de Dow Jones endeksinin Temmuz'da rekor kırdığını belirtti.

SİYASİ SORUNLAR VAR

Ekonomiste göre dünyada son dönemde Ukrayna üzerinde Rus yapımı füzeyle düşürülen yolcu uçağı, güney ve doğu Çin denizindeki gerginlikler, Ortadoğu’daki büyüyen kaos ve İsrail ile Filistin arasındaki son yılların en kötü döneminin yaşanması gibi oldukça etkili politik sorunlar mevcut. Derviş, ayrıca Batı Afrika’da binlerce kişinin ölümüne neden olan ebola virüsünün uluslararası yolculuklar nedeniyle diğer bölgelere sıçraması halinde küresel ekonomiyi sarsabileceğine işaret etti. Kemal Derviş, ülkelerin tüm bu sorunlara karşı ortak hareket etmeleri gerektiğini vurgulayarak, bunun aksine tersinin yaşandığına dikkat çekti.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ETKİSİZ

Derviş'e göre Birleşmiş Milletler her zamankinden daha etkisiz. ABD kongresi, üzerinde 2010'da uzlaşılan IMF reform paketini hala onaylamadı. BRICS ülkeleri kısmen ABD yüzünden Şanghayda kendi gelişim bankalarını kurdular. Avrupa Birliği’nin hala tam olarak kendi bankacılık birliğini kuramadığını belirten Derviş, sağlam bir geleceğin, liberal demokrasi uygulayanların arasındaki güçlü işbirliğine ve hukukun egemenliğine dayandığını ifade etti. Eski Türkiye ekonomi bakanı Kemal Derviş'e göre , bölgesel ve küresel bir güç bu değerlere karşı hareket ettiğinde uluslararası düzen bozuluyor ve küresel ekonominin geleceği ancak bu değer bu kurallara bağlı kalınırsa parlak görünüyor. Derviş, Ortadoğu ve Ukrayna krizlerinden etkilenmeyen piyasaların bizi yanıltmaması gerektiğine dikkat çekerek 1914'te yaşananların dünyayı nasıl felakete sürüklediğini hatırlamamız gerektiğini belirtti. Derviş yazısını iklim değişikliği tecrübesinden de anlaşılacağı gibi büyük risklerin küçümsenmeyerek kontrol altına alınması gerektiğine vurgu yaparak bitirdi.