ABD Mahkemesi’nin Arjantin kararına Nobelli iktisatçılardan tepki var. Küçük bir azınlığın çıkarlarını koruyan kararın finans sistemini tehlikeye attığını belirten iktisatçılar, Türkiye gibi yüksek borçlu ülkelerin risk altında olduğunu vurguladı. Arjantin’in borçlarını ödeyemeyecek durumda olduğunu açıklamasının ardından Nobel ödüllü iktisatçı Robert Solow, Branko Milanoviç ve Dani Rodrick’in önderliğinde sayıları 100’ü aşkın iktisatçı ABD Kongresi’ne çağrıda bulundu: Arjantin için çıkan mahkeme kararına karşı yasal düzenleme yapın! Şebnem Turhan'ın Hürriyet'teki haberine göre Türkiye’den Prof. Dr. Korkut Boratav ve Prof. Dr. Erinç Yeldan’ın da aralarında bulunduğu iktisatçılar Arjantin’in başına gelenlerin haksızlık olduğunu vurguladı. Çağrıda Türkiye gibi yüksek borçlu ülkelerin de bu emsal karar yüzünden zor durumda kalabileceği belirtildi.

SENATO DEVREYE GİRSİN

Çağrı metninin imzacılarından Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yeldan Arjantin için ABD mahkemesinin verdiği kararın emsal kabul edilebileceğini vurguladı. Yeldan borç yapılandırmasını kabul eden kesimlere ödeme yapmadan önce Arjantin’in 15 milyar dolarlık ödeme yapması gerektiğini hatırlatarak şöyle konuştu:

“Şu anda Arjantin Merkez Bankası’ndaki rezervler 22 milyar dolar. Ödeme yapamayacağını söylemekle bir kere daha zorunlu moratoryum ilan etmiş oldu Arjantin. Bunun üzerine arasında bir grup iktisatçı Arjantin’in 2005 ve 2010’daki borç yenileme anlaşmalarını görmezden gelen mahkeme kararına karşı harekete geçti. Küçük bir azınlığın çıkarlarına yönelik verilen karar.  Bu karar emsal olacak. Ve bizim gibi, Afrika ülkeleri, Asya’daki küçük ekonomileri gibi yüksek borçlu ekonomilerde düzenli borç yeniden yapılandırmasının önünü kesti. Bundan sonra yeniden yapılandırma olaylarında iktisaden en az maliyetli adımların önünü de kesmiş oldu. Bunun için iktisatçılar olarak ABD mahkemesinin bir üst merci olarak ABD Temsilciler Meclisi ve Senatosu’nun devreye girmesini talep ediyoruz”

Türkiye’nin de bu karardan olumsuz etkileneceğine dikkat çeken Yeldan şu uyarıyı yaptı: “Bu karar sadece borcumu ödeyemiyorum iflas ettim diyen ülkeler için geçerli değil. Türkiye gibi yüksek borçlu ülkelerde bazen konjoktürel olarak cari açık finansmanı güçleşebilir, ek bir borçlanma ihtiyacı görünebilir ve bu yüzden varolan borçların zamana yayılması gerekebilir. Böyle bir durumda borçlarımızı yapılandıramayacağız çünkü çıkıp biri hepsini öde diyebilir.”

2006’da bizim de başımız sıkıştı

İKTİSATÇI Erinç Yeldan kararın sadece iflas ile ilgili olmadığına işaret ederek 2006’da Türkiye’nin başına gelen olayı şöyle anlattı: “Türkiye’nin 2001 krizindeki borçları 10 seneye yayıldı. 2006 yılında Türkiye’nin IMF’ye ödemelerini zamanı gelmişti ancak borçlarımızı ödeyemez noktadaydık. IMF de Türkiye’nin borçlarını 2010’a kadar zamana yayarak genişletti. Şimdi böyle bir olanağımız kalmayacak. Finansman güçleştiğinde yeniden yapılandırma olanağımız elimizden alınıyor.”

ARJANTİN İFLASA ZORLANDI

Öte yandan Yeldan 2001 krizinde aynı durumdaki Türkiye ve Arjantin’in farklı muameleye maruz kaldığını da hatırlattı. Yeldan Türkiye’nin IMF’den ülke kotasının 8 misline ulaşan 32 milyar dolarla desteklendiğini ancak Arjantin’in iflasa zorlandığını anımsattı.