Obama iki yıl öncesine kadar Başbakan Erdoğan’ı, en yakın çalıştığı 5 dünya lideri arasında sayıyordu. İngiltere lideri David Cameron’dan sonra en çok telefonlaştığı lider oydu. Ancak Obama ve Erdoğan son bir yıl içinde yalnızca iki kez telefonda görüştü. Başbakan Erdoğan önceki gün verdiği röportajda Amerika’nın “Mısır’a, Suriye, Filistin’e yaklaşımını anlamadığını” söyleyerek artık Başkan Yardımcısı Joe Biden ile konuştuğunu ifade etti.

Yalanlamanın etkisi yok

Milliyet'in haberinee göre, Washington’daki birçok uzmana göre iki liderin arasının açılmasında bu fikir ayrılıkları kadar gezi parkı olayları, Ankara’nın ABD’ye yönelttiği suçlamalar ve 19 Şubat’taki telefon konuşmasının kamuoyuna farklı yansıtılması da etkili oldu.

Başbakan Erdoğan, bu konuşmada Başkan Obama’nın Fethullah Gülen’in iadesiyle ilgili taleplerine “mesaj alındı” yanıtını verdiğini söylemişti. Beyaz Saray ise ertesi gün yaptığı açıklamayla ilk kez müttefik bir ülkenin liderini direkt olarak yalanlamak zorunda kalmıştı. Yine de Milliyet’e konuşan yönetimden üst düzey bir yetkili, “Şubat ayındaki görüşmenin [kamuoyuna açıklanan özetinin] Türk yetkililerle konuşma sıklığı üzerinde etkisi olmadığını” söylüyor.

‘Türkiye’nin değeri azaldı’

Uzmanlar da soğukluğun nedenlerinin daha derin olabileceği yorumunu yapıyor. Obama yönetimine yakınlığıyla tanınan Center for American Progress düşünce kuruluşunda Türkiye üzerine çalışan Michael Werz, iki liderin artık görüşmemesinin nedenlerini Milliyet’e değerlendirirken “Ana neden Türkiye’nin bölgede ağırlığını kaybetmiş olması. Erdoğan yönetiminin Avrupa ve Levant bölgesinde Barzani ve Öcalan dışında dostani ilişkileri olduğu hiçbir politik lider yok. Bu nedenle ABD için Türkiye’nin değeri dramatik derecede azaldı” dedi. Werz ayrıca İsrail’e karşı anti-Semitik göndermeleri olan çıkışların ve ifade özgürlüğü alanındaki kısıtlamaların da Washington’da Türkiye ile ortaklığın gözden geçirilmesine neden olduğunu söyledi.

Beyaz Saray ise konuyla ilgili  her zamanki gibi ilişkilerin önemine vurgu yaparak yanıt verdi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcülerinden Laura Lucas Magnuson “ABD ve Türkiye’nin güçlü bir ilişkisi var, hem karşılıklı hem de NATO müttefikleri olarak. Türk yetkililerle birçok seviyede iletişime devam ediyoruz, bugün (22 Temmuz) Washington’da tekrar bir araya gelen Türkiye-ABD Çalışma Grubu ve yüksek seviyedeki konuşma ve toplantılar bunun kanıtı” dedi.

Başkan Obama ve Başbakan Erdoğan, Gezi Parkı olaylarından beri yalnızca üç kez, 24 Haziran 2013, 7 Ağustos 2013 ve 19 Şubat 2014’te telefonda görüştü.