Özellikle yurt dışı hatlarda ve yeni pazarlarda büyümesini sürdüren Türk Hava Yolları (THY), ilk çeyrek rakamlarını geçen hafta açıkladı. THY’nin satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 43 oranında artarak 5,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Ancak mevsim ve kur etkisi nedeniyle, bütçe öngörüleri ile paralel olarak, THY ilk çeyrekte 226 milyon TL net zarar açıkladı. Yılın ilk çeyreğinde 12 milyon yolcu taşıyan THY’nin yolcu sayısı yüzde 20 arttı ve yolcu doluluk oranı da yüzde 78 oldu.

Gözde Yeniova’nın Ekonomist’teki haberine göre THY CEO’su Temel Kotil, bu yıl yüzde 20 büyüme hedeflerini söylüyor. Kotil, network büyümesine ve Avrupa’yı Ortadoğu ile Afrika’ya bağlama hattını genişletme planlarına odaklandıklarına dikkat çekiyor. THY CEO’su Temel Kotil ile bilanço açıklanmadan önce yaptığımız görüşmeyi, analistlerin yaptıkları değerlendirmeyle bir araya getirdik. Ortaya şirket analizi çıktı.
 
ÜÇ HATTI BAĞLIYOR

Temel Kotil’in verdiği bilgilere göre, THY’nin teslimatı devam eden 260 uçak siparişi var. Şirket, bu yıl 30’a yakın uçağı teslim alacak. THY’nin bu yıl yüzde 20 oranında büyümeyi planladığını söyleyen Kotil, bu açıdan işlerin iyi gittiğini ifade ediyor. Network’ün büyümesinin devam ettiğini söylüyor. Özellikle Afrika’da büyümenin güçlenerek devam ettiğini belirtiyor.

Temel Kotil, bu konuda şöyle konuşuyor:  ”Afrika bizim için önemli çünkü transit olarak da besliyor. Durmadan yolcu üreten bir pazar. Uzakdoğu’ya yoğunlaşmış durumdayız. Ama asıl gücümüz Avrupa’da. Aslında biz bu üç hattı birbirine bağlayarak ticaret yapıyoruz. Asya, Afrika ve Ortadoğu’da Avrupa’ya en fazla bağlama oranı bizde. Bu da şu demek oluyor; Avrupa’dan Asya’ya ya da Ortadoğu’dan Avrupa’ya gidecekseniz size en fazla seçeneği biz sunuyoruz.”

Uzakdoğu ve Afrika’daki rekabetin fazla olduğunu, orada stratejilerinin ne olduğunu sorduğumuz Temel Kotil ,”Siz network’ ünüzü ortaya koyuyorsunuz. Marka, fiyat,  kalite rekabet ediyor ama aslında şehir çiftleri yarışıyor. Afrika’dan Avrupa’ya sefer sayılarımız güçlü, bunu daha da artırmaya çalışıyoruz. Bu çarpımlar ne kadar güçlü olduğunu ortaya koyuyor. Şimdi biz onu inşa ediyoruz. Rekabeti bu kazanıyor” diyor.
 
“FİYAT REKABETİNE GİRMEYİZ”

Rekabetin yaşandığı bir alan da fiyat politikası. Bunun kara etkisi de sektörde sıkça konuşuluyor. Fiyatta rekabetin karlılığı nasıl etkilediği ile ilgili Temel Kotil şöyle konuşuyor:

“Yolcu tercih ederken fiyatı parametre olarak dikkate alıyor ancak network ’ü yani tek aktarma ile gidip gidemediğine de bakıyor. Servis kalitesine bakıyor. Fiyatta rekabete girmeyiz. Satmak istediğimiz fiyat vardır, yolcu bunu tercih eder ya da etmez. Bunu neden bu kadar rahat söylüyorum? Çünkü talep ve doluluk oranlarımız artıyor.”

THY’nin Ocak-Nisan 2013 döneminde 13,9 milyon olan toplam yolcu sayısı, 2014 yılının aynı döneminde yüzde 19,3 artışla 16,6 milyona ulaştı. Yolcu sayısındaki artış iç hatlarda yüzde 25,8,dış hatlarda yüzde 15 oldu.

Temel Kotil, ”Doluluk oranımız Avrupalı büyük taşımacılardan daha büyük olabiliyor. Hangi dinamiklerini tutturduysak bu anlam ifade ediyor. Zorda kalan şirketlerin başvurduğu tek parametre olan fiyata o nedenle yüklenmeyiz. Talep olmazsa kapasite keseriz. Ancak 10 yıldır böyle bir şey hiç olmadı, hep yüzde 15-20 civarında talep gördük. O nedenle fiyat savaşına girmeyiz” diyor.
 
GENİŞ GÖVDE ARTIYOR

THY önümüzdeki üç yıl içinde geniş gövdeli uçak sayısını ikiye katlayacak. Bu uçakların doluluk oranı üzerinde negatif etki yapacağı sanılıyor. Halbuki analistlere göre, daha verimli kullanabildikleri için doluluk oranları daha yüksek oluyor. Konuyla ilgili Kotil’in açıklaması şöyle:

“Ana filomuz dar gövdeli, tek koridor uçaklar. Bunlar güçlü uçaklar. Ana gövde Avrupa’yı Afrika’ya, Ortadoğu’ya ve Orta Asya’ya kadar bağlayabiliyor. Afrika’da ise Kongo’ya kadar bağlayabiliyor. Bu kendi başına bir ticaret olarak devam ediyor ve kendi kendisi besleyerek büyütüyor. Şimdi geniş gövde bunun tepesine oturuyor ve  tek başına para kazandırmıyor. Ama bizim alt katman üst katmandan daha güçlü.7 tane geniş gövdeli uçağımız var, şimdi 40’a çıktı.2017’de 90’a çıkacak. Bu yıl 8 tane ilave koyduk üzerine. Çünkü alt katman yani yedi saate kadar kısa mesafe o kadar çok üst katmana yolcu vermeye başladı ki, Çin ve Japonya uçaklarında yerimiz yok, dolu gidiyor. Büyüme eğrimizde düşüş yok. Pazar payı kazanmada da gevşeme yok.
                       
ANALİSTLERDEN BİLANÇO ANALİZİ

Burgan Yatırım Analisti Burak İşyar:  Türk Hava Yolları mevsimselliğin de etkisiyle beklentilerin oldukça üzerinde net zarar açıkladı. Şirket rekabetten ve yurt içi yolcu trafiğinin artmasından kaynaklanan ortalama bilet fiyatlarındaki baskıya rağmen taşınan yolcu sayısındaki artış ve kur avantajıyla yüzde 43’lik ciro artışı gerçekleştirdi. Jet yakıtı giderlerinde de benzer bir artış gözlemlenirken buna düşen ortalama fiyatlara rağmen artan yakıt tüketimi oldu .Yeni kampanyalardan kaynaklanan reklam/pazarlama giderlerindeki yükseliş ile beklenenden çok artan uçak kiralama giderleri ise karlılığa olumsuz etki etti. Bunların yanı sıra finansal giderler ve kur farkı zararı şirketin net zarar açıklamasına neden oldu.

Şeker Yatırım Analisti Burak Demirbilek:  Şirketin özellikle ilk çeyrekte beklentilerin üzerinde 130 milyon TL net finansman gideri kaydetmesi net zarar rakamının beklentilerden kötü gelmesinde etkili oldu. Güçlü net satış gelirleri büyümesine rağmen, gelir verimliliğinde düşüş devam etti. Özellikle Sabiha Gökçen Havalimanı’ndaki kapasite artışına yönelik yatırımlar, düşük marjı transfer yolcu payındaki artış, Pegasus başta olmak üzere diğer hava yolları şirketleri ile artan rekabet ortamı ve buna ek olarak Rusya ve Ukrayna’da artan tansiyon gelir verimliliğini olumsuz etkiledi. THY’nin açıklanmış olduğu sonuçları sonrası hedef hisse fiyatımızı(8,50 TL) ve tahminlerimizi koruyoruz. ’Al’ olan önerimiz de devam ediyor.

Denizinvest Analisti Selim Kunter: Artan rekabet ve zayıf TL nedeniyle birim gelirlerdeki gerilemenin etkisiyle THY’nin zararı ilk çeyrekte 226 milyon TL’ye çıktı. Marjlardaki daralma beklentilerimiz dahilindeydi. Maliyet tarafında ise personel giderlerindeki artış nedeniyle faaliyet karlılığı beklentilerin bir miktar altında gerçekleşti. Marj daralmasının az da olsa ikinci çeyrekte de devam etmesini ,yılın ikinci yarısından itibaren de dengeye oturmasını bekliyoruz. Hedef fiyatımızı, birinci çeyrekteki yolcu büyümesinin yılın başında oluşturduğumuz tahminlerin gerisinde kalması nedeniyle 9,40 TL’den 8,40 TL’ye indirdik. Tavsiyemizi ise Piyasa Üzeri Getiri olarak koruduk.