Kredi derecelendirme kuruluşu S&P Türkiye'nin not görünümünü düşürdü. S&P'nin not kararından daha önemli olan bir konu da Finansal Eylem Görev Gücü toplantısı. Türkiye bu toplantıya girerken gri listede yer alıyor. İran'la yapılan ticaret Türkiye'nin elini zayıflatıp kara listeye alınmasına neden olabilir.

Vatan Gazetesi Yazarı Ali Ağaoğlu bu konuyu köşesine taşıdı.

İŞTE O YAZI

S&P’nin Cuma günkü görünümü düşürme kararının fazla etkili olmasını beklemiyorum. Ancak FATF’nin bu hafta yapacağı toplantıda vereceği karar Türk piyasaları için çok daha önemli olabilir.

AB’nin getirmiş olduğu kurallar gereği S&P; Cuma günü piyasalar kapandıktan sonra,Türkiye’nin görünümünü, “negatife” indirdi. S&P “Sıfırcı Hoca” olarak Türkiye’yi “yatırım yapılabilir” seviyeye yükseltmediğinden, Cuma günü kapanışı itibarıyla piyasaları çok da sarsmamış göründü. Dolar/TL kuru 2.19’lu seviyelerden 2.22’li seviyelere çıktı.

Açıklamanın etkisi ilk aşamada sınırlı kalsa da önümüzdeki 3 ay içinde not konusunda da bir indirim olasılığının önünü açması açısından zamanla tedirginliği artıracaktır.

12-14 Şubat çok kritik

Piyasalar için asıl tehdit, bu hafta 12-14 Şubat tarihlerinde Paris’te yapılacak FATF toplantısı. “Finansal Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force -FATF) kara para aklama ve terörün finansmanı konularında uluslararası eşgüdüm ve işbirliğini sağlamaya çalışan bir örgüt.

Türkiye’nin de üye olduğu bu kuruluş her yıl yapmış olduğu toplantılarda “listeler” yayınlıyor. Son olarak 18 Ekim 2013’te yayınlanan açıklamaya göre İran ve Kuzey Kore; FATF’ın prensiplerine uyumlu hareket etmediği gibi bunlara aykırı adımlar atanların olduğu “Kara Listedeler”. Bunun yanı sıra FATF tarafından konulan prensiplere tam olarak uymayan ve bunlara uyum için yeterli gelişim göstermeyen ülkelerin yer aldığı bir de “Gri Liste” var ki bu listede Türkiye’de var! Gri listede Türkiye ile birlikte Cezayir, Ekvator, Etiyopya, Endonezya, Kenya, Mynmar, Pakistan, Suriye, Tanzanya ve Yemen yer alıyor.

ABD Hazine Bakanlığı Terör ve Finansal İstihbarattan Sorumlu Müsteşarı David S. Cohen adına geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamadaki şu cümle önemli: “ABD Hazine Bakanlığı, ilk kez Suriye’ye giden El Kaide unsurları ve para yardımından dolayı Türkiye‘nin rolüyle ilgili çarpıcı bir açıklama yaptı.”

Türkiye’nin “Kara Liste’ye” alınması ihtimalinin arttığı bu toplantı öncesinde ABD’den böylesi bir haber gelmesi hiç de hayra alamet değil. Pek konuşulmuyor olmasa da Türkiye’nin “kara listeye” alınması yönünde bir karar çıkması ekonomimizi ve finansal piyasalarımızı neredeyse notumuzun düşmesi kadar olumsuz etkileyebilir. Birçok fon ülkemize yatırım yapamaz ya da yapmaktan imtina eder. Böylesi bir listedeyken istediğimiz kadar not “yatırım yapılabilir” olsun!

Not indirimi riski doğar

İran ile birlikte “Kara Liste’de” yer alıyor olmak Türkiye’ye fon akışının kesilmesine yol açabilecek ki bu da diğer derecelendirme şirketleri için “ani duruş (sudden stop)” ihtimalini artıracak. Diğer iki şirketin de “not indirimi” ihtimallerini gündeme getirecek. Kara Liste’ye girmesek bile; Türkiye’nin üyeliğinin dondurulması veya Türkiye’ye has bir “Çok Koyu Gri” liste oluşturulması gibi seçeneklerin de masada olabileceğini unutmayalım. Hemen hepsi; Kara Liste kadar olmasa da ülkemize gelebilecek fonların bundan vazgeçmelerine ya da gelmek için çok daha fazla “risk primi” talep etmelerine neden olabilecek.

İran’ın Batı ile “uzlaşma” adımları attığı hatta hatta“Kara Liste’den” çıkabileceğinin konuşulduğu bir ortamda bizim bu listeye girmemiz bence, S&P’nin görünüm indiriminden daha önemli bir gelişme. Umarım diplomatlarımız meselenin bu denli ciddi hale gelmeden halledilmesi konusunda gerekli ve yeter çabayı gösterirler. Zira böylesi bir listeye girdik mi çıkması en azından 2-3 yılımızı alacaktır!

Dolarda yön yukarı dönecek mi?

FATF açıklamasına kadar bu hafta dolar/TL’nin yatay/yukarı bir seyir izleyeceğini düşünüyorum. Geçtiğimiz hafta için 2.1920 kritik bir seviye idi. 2.1895’e inilse de S&P’nin açıklaması sonrasında haftayı 2.2200 seviyesinden kapattı. Bu hafta içinde 2.1920-2.2590 bandının korunacağını tahmin ediyorum. Euro/dolar’ın seyri bu hafta bir çok piyasa açısından önemli. Beklentilerin altında gelen ABD Tarım Dışı İstihdam (TDİ) verisi sonrasında Fed’in “daraltmayı” erteleyebileceği, yavaşlatabileceği umuduyla dolar değer kaybederken, gelişmiş ülke borsaları toparlandı. Bu hafta için euro/dolar paritesinde 1.3660 seviyesi önemli. Bu seviyenin üzerine çıkılması durumunda Fed endişelerinin azalır gibi yaptığı (!) bir ortamda dolar sınırlı da olsa değer kaybetmeye devam ederken, gelişmiş ülke borsaları da biraz daha toparlanmaya çalışacaklardır. Ancak her ikisinin de kalıcı olması ihtimali zor!