Yazdır
Son bir yılda yüzde 50’den fazla zamlanan kuru fasulyede, Tarım Bakanlığı fiyatların ithalat yapılarak düşürülebileceğini açıkladı. Sadece özel sektöre verilecek ithalat yetkisinin konuyu çözmeyeceğini ifade eden sektör temsilcileri, “Özel sektör stok yaptığı için fiyat yükseliyor. İthalat yetkisi asıl TMO’ya verilmeli” diyor. Bu öneriye karşı çıkanlar ise devlet eliyle yapılacak alımın dünya piyasalarında fiyatların daha da artacağını söylüyor.
Kuru fasulye fiyatlarında yaşanan aşırı yükseliş sonrası hareket geçen Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, çözümü ithalatta alınan vergileri düşürmede buldu. Ancak sektör temsilcileri alınacak bu tedbirin yeterli olmayacağını ifade ediyor. Sadece özel sektör eliyle yapılacak ithalatın piyasa fiyatlarında herhangi bir değişikliğe neden olmayacağını ifade eden Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, pirinç ithalatında olduğu gibi Toprak Mahsulleri Ofisi’ne de (TMO) ithalat yapma yetkisi verilmesi gerektiğini söyledi.
STOKÇUYA İTHALAT İZNİ
Sadece özel sektör eliyle yapılacak ithalatın fiyat sorununu çözemeyeceğini söyleyen Yetkin, “Fiyat artışında dünyada ve Türkiye’de üretimin azalmasının yanında en büyük neden ‘stokçu tüccarlar.’ Bu firmalar ithalat yapınca yine mal kendi ellerinde olacak. Fiyatların yükselmesi için depolarda tutacaklar” dedi. Pirinçte olduğu gibi TMO’nun yetkilendirilmesi gerektiğini dile getiren İthalatın Kırgızistan’dan gerçekleşebileceğini belirten Yetkin, Tarım Bakanlığı’nın ilgili bakanlıklara gümrük vergilerinin düşürülmesi için başvuruları yaptığını söyledi. TMO yetkilileri ise, ithalat yapabilmeleri için Bakanlar Kurulu gerektiğini, ancak kendilerine herhangi bir karar ulaşmadığını ifade etti.
TMO İTHALAT YAPAMAZ
TMO’ya alım yapma yetkisi verilmesinin dünyada zaten az olan kuru fasulye fiyatlarını daha da arttıracağını ifade eden Akdeniz Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ve Ulusal Baklagil Konseyi Başkanı Mahmut Arslan, “Bu söylem çok saçma. TMO piyasaya çıkarsa dünya fiyatları da artar. Dünyada 550 milyon ton pirinç üretimi var. 620 milyon ton da buğday üretimi var. TMO bu ürünleri alabilir. Ancak kuru fasulye alması tamamen anlamsız olur. Verginin yüzde 20 düşürülmesi fiyatlarda 1 liralık düşüşe neden olur” dedi.
Suriye’ye gönderilmez Türkiye’de satılır
Vergilerin düşürülmesinin gündeme gelmesiyle kuru fasulyede gevşeme olduğunu dile getiren Mahmut Arslan, “İthalatta kesinlikle çözüm değil. Çünkü dünyada ürün yok. Ürün olmayan bir yerde vergi düşüşü de pek etkili olmayabilir. Ancak Türkiye’ye transit giriş yapan ve Suriye ile İran’a satılmak üzere depolarda bekletilen kuru fasulyeler ülkede satışa sunulabilir. Bu da fiyatları bir miktar daha aşağı çeker” dedi.
Pirinçte devlet hata yaptı
TMO’ya verilen pirinç ithalatı yetkisini de eleştiren Mahmut Arslan, “Devlet pirinç işinde hata yaptı. Özel sektör temsilcileri GDO’lu ürün getirdikleri gerekçesiyle hapise atıldı. Diğerleri de bu durumdan korkup pirinç getirmemeye başladı. Kimse getirmeyince yetkiyi TMO’ya verdiler. Pirinç ithalatçıları daha yeni toparlanmaya başladı. Hapise girecekleri korkusuyla pirinç ithalatı yapamadılar” dedi.
200 bin ton: Türkiye’de üretilen kuru fasulye miktarı
26 bin ton: 2013’te yapılan kuru fasulye ithalatı
30 bin ton: 2014’te beklenen kuru fasulye ithalat
%59: Son 3 ayda fasulyeye gelen zam
8.1 TL: Ankara’da 1 kg kuru fasulyenin fiyatı
7.2 TL: İstanbul’da 1 kg kuru fasulyenin fiyatı
8.8 TL: İzmir’de 1 kg kuru fasulyenin fiyatı