Kitapseverlerin, edebiyat ve yayın dünyasının heyecanla beklediği 32. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı açıldı. 2 Kasım’da Beylikdüzü TÜYAP’ta açılan fuar 10 Kasım akşamına kadar açık kalacak. Kitaplardan edebiyatçılar ve eleştirmenler söz edecektir elbette. Ancak fuarda sosyolojik ve ekonomik incelemeler yapmak da mümkün. Neler mi?
Kitap Fuarı şehrin dışında kurulduğu ilk yıl “oraya kim gider, fuar biter” eleştirilerine maruz kalmıştı. Yıllarca Tepebaşı’nda katlı otoparkın üst katında şu anda Beyoğlu Belediyesi’nin kullandığı alanda kurulan kitap fuarı, bu eleştirilerin gerçek dışı olduğunu kanıtladı. 1982’de 28 yayınevinin katılımı ile Etap Marmara Oteli’nde ilk kez okurlara selam veren fuarın yolculuğu Tepebaşı’ndaki salonlara da sığmayınca 2002’den beri Beylükdüzü TÜYAP’ta sürüyor.
İstanbul’un orta yerindeyken belki 3-4 kez ziyaret edebildiğim fuara bu yıl açılış günü gittim. Otomobiliniz yoksa dert etmeyin metrobüs fuarın kapısına kadar gidiyor. Fuara giriş 7 TL. Ancak öğrenci ve öğretmenlere ücretsiz… Bu arada fuar çevresinde elinde bilet satan “Kapıda 10 TL bizde 5 TL” sözlerine kanmayın… Neden mi? Metrobüsten inişte rastladığım “ayaklı biletçiler”den bilet alan öğrenciler gördüm ki kendilerine ücretsiz olduğundan haberleri yoktu belli ki… Aynı zamanda “10 TL’ye alacağıma 5 TL’ye alayım yarıya yarıya daha ucuz” diyenler de aslında 2 TL daha ucuza aldıklarının farkında değillerdi.
Gelelim fuarın içindeki manzaraya… Her yer kitap dolu. Kitap severler için harika bir görüntü. Önerim, fuara yürüyüş ayakkabınızla gelmeniz. Çünkü gez gez, bak bak bitmiyor.
Fuarın en dikkat çeken tarafı ise ziyaretçilerinin çoğunluğunun “kadın” olması… Cinsiyet ayrımı yaptığımızda 7’den 70’e sınıflandırma yapmadan “kadın” ifadesiyle karşılığını bulan okur grubu karşı cinslerine fark atıyor… Sahi kitapları en çok kadınlar mı seviyor? Kadınlar daha çok mu okuyor? Benim gezdiğim günü referans alırsak kitap fuarının ziyaretçi profilinde kadınları yüzde 70, erkekleri yüzde 30 oranıyla ifade edebiliriz.
Yazarların imza günlerinde de kadınlar ön plandaydı. Örneğin Remzi Kitapevi’nden kitapları çıkan yazar Ayşe Kulin 2 saat boyunca hiç durmadan kitaplarını “kadınlara imzaladı”… O uzun kuyrukta erkekler sayılabilecek kadar azdı.
Hep konuşulurdu bu, ispatı da ortada: “Kadını yakalayan yazarın eserleri çok satar.”  Bu tespitin doğruluğunu bizzat TÜYAP’taki kitap fuarında gördüm. Öğrenciler, öğretmenler, anneler çocukları ile kitapların arasında gezip durdular.
Eski ve okunmuş kitapların satıcısı sahaflara ayrı bir salon bulunuyor. Yani fuara gelip de kitap alamamak mümkün değil. Yeter ki ne aradığınızı bilin. Henüz sayfaları çevrilmemiş yani “sıfır” romanlar 3 TL’den 5 TL’den standlarda satışa sunuluyor. Yayınevleri fuara özel yüzde 30 - 40 civarında indirimlerle okurlara “büyük ve kalın puntolarla” indirim yapıyorlar.
Seçimlere birkaç ay kala CHP’nin İstanbul adayı olacağı artık kesinleşen Mustafa Sarıgül de fuardaydı; hem kitabıyla, hem de ete kemiğe bürünmüş o bildiğimiz haliyle. Gezmediği koridor, salon stand kalmadı sanırım. İstanbul’un dört bir yanındaki billboardlarda kitabının reklamları gözümüze çarpan Sarıgül, TÜYAP’ta da ekibiyle birlikte vatandaşlarla buluşan “yazarlar” arasındaydı… Ona da ilgi gösterenlerin çoğunluğu elbetteki kadınlardı… Kadını yakalayan “kazanıyor”…