Kriz sonrası bir türlü toparlanamayan küresel talebin baskıladığı ihracata bir de sektörlerdeki sorunlar eklendi. Bu durum hem aylık ihracat artışını sınırladı hem de 10 aylık ihracatta düşüşe sebep oldu. Sorun yaşayan sektörlerin başında ise altın, çelik ve kimya geliyor. ABD’deki antidamping uygulamaları ile iç karışıklık yaşayan Mısır ve talebini azaltan Suudi Arabistan’ın yanı sıra İran ambargosu çelik ihracatının ekimde yüzde 20.5, on ayda ise yüzde 11.5 kan kaybına uğramasına neden oldu. Kimya sektöründe de en büyük pazarlarından Mısır’daki sorunlar ekimde ihracatın yüzde 13.3 gerilemesi sonucunu doğurdu. İran’a altın ihracatının bu yıl yapılamaması da ihracat rakamlarını zorladı. 9 ayda altın ihracatı yüzde 52.4 azalması da on aylık ihracatı vurdu. Yılsonunda Türkiye’nin 158 milyar dolarlık ihracat hedefi neredeyse imkansız hale geldi.
YILLIK İHRACAT ARTTI
Türkiye İhracatçılar Meclisi dün Çorum’da ekim ayı verilerini açıladı. Buna göre son 12 aylık genel ihracat yüzde 1,7 arttı, 150 milyar 716 milyon dolara çıktı. Avrupa Birliği’ne ihracatın yüzde 4 arttığı ekimde, Kuzey Amerika ve Afrika’da pazar kaybı yaşandı. Afrika’ya ihracat yüzde 20 azalırken, Kuzey Amerika’da bu düşüş yüzde 15 oldu. TİM ekim verilerinde yer almasa da on aylık ihracat verilerinde Türkiye İstatistik Kurumu’nun altın dahil ihracat verilerini kullanarak hesaplama yapıyor.
MAL İHRACATI YÜKSELDİ
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi on aylık ihracatta yaşanan gerilemenin nedenlerinden birinin de altın ihracatındaki düşüş olduğunu belirterek, “Altın ihracatının düşmesi genel ihracatımızı azalttı. Buna karşın mal ihracatımız ilk 10 ayda yüzde 5.2 oranında yükseldi” dedi. Büyükekşi ekimde en fazla ihracatı 1 milyar 751 milyon dolarla otomotivin yaptığını belirterek, bu sektörü 1 milyar 410 milyon dolar ile kimya sektörünün 1 milyar 337 milyon dolarla hazırgiyim konfeksiyon sektörlerinin takip ettiğini dile getirdi. Ekimde ihracatını en fazla arttıran sektörün yüzde 68’lik artışla Savunma ve Havacılık Sanayinin gerçekleştirdiğini söyleyen Büyükekşi “Yüzde 47 ihracat artışıyla zeytin ve zeytinyağı sektörü ikinci oldu. Bu sektörleri yüzde 40’lık artışla gemi ve yat sektörü takip etti” diye konuştu. Bu yıl ihracatın büyümeye katkısının arzulanan düzeye ulaşmadığını söyleyen TİM Başkanı Büyükekşi, buna rağmen ağırlıklı olarak iç talebin etkisiyle yılın ilk yarısında ekonominin yüzde 3.7 büyüdüğünü söyledi.
OVP, 2023 ile eşgüdümlü değil
GEÇEN ay açıklanan 2014-2016 Orta Vadeli Program hakkında değerlendirmelerde bulunan Büyükekşi, 2013 için büyüme hedefinin geçen seneki OVP’de yüzde 4 iken bu rakamı yeni OVP’de yüzde 3,6 olarak revize o edildiğini ifade etti. OVP’nin 2023 hedefleri ile eşgüdümlü olmadığını dile getiren Büyükekşi, orta ve uzun vadede ihracata dayalı büyümeye daha fazla ağırlık verilmesi gerektiğini söyledi.
Suriye ve Malezyaya’ya ihracat patlaması
EKİM ayında BDT ülkelerine yüzde 10, Ortadoğu ’ya yüzde 5, Okyanusya ülkelerine yüzde 3 ihracat artışı gerçekleşti. Ekim ayında Suriye’ye ihracat yüzde 135, Malezya’ya yüzde 91, Birleşik Arap Emirliklerine yüzde 88, Litvanya’ya ve Pakistan’a yüzde 79, Yemen’e yüzde 49 artış gösterdi. Hürriyet