ORTA Asya’da yaşarken Türkler göçebe “millet olarak” tanımlanırdı. Çin yazıtlarında da, “Atları ve yüksek tekerlekli arabaları ile suları ve otları takip ederek yaşayan” millet olarak tanımlanan Türkler, Anadolu’da yerleşik hayata geçtikten sonra da bu göçebelik geleneğini yaylalarda yaşattı. Kışın ovada yaşayan, ekip biçen Türk boyları, yaz aylarında Anadolu’nun çeşitli yaylalarını kendine mesken tuttu.
Özellikle Karadeniz, Akdeniz ve Güneydoğu’daki yerli halk, havalar ısındığında yayladaki evlerinin yolunu tutardı. Sıcak havalarda şehirlerdeki evlerinde oturmaktansa, daha serin olan yaylalardaki evlerine yerleşirlerdi. Anadolu’da şehirlerde ve köylerde yaşayanların yaz aylarında yaylaya çıkma geleneği, son yıllarda yayla turizmi olarak yaygınlaşmaya başladı.
YAYLA TURİZMİ
Çok eskiden hayvanlarını otlatmak için yaylaya çıkan ve çadırda yaşayanlara “göçebe” denirdi. Devir değiştikçe çadırların yerini yayla evleri almaya başladı. Alt katı taş ve üst katları ahşaptan inşa edilen iki katlı yayla evleri, son yıllarda birçok yerde moda oldu. 2 bin metre veya daha yüksekte bulutların arasından geçerek gidilen yaylarda, beş-on yayla evi ve bir bakkal bulunurdu. Talep arttıkça artık eski yayla evlerinin yerini villa tarzı evler almaya başladı. Yaylalarda turistik amaçlı oteller açılmaya başladı.
SATILIK YAYLA EVLERİ
Osmaniye’nin Zorkun, Antalya Manavgat’taki Bakaran, Trabzon’un Haçkalıbaba ve Niğde’nin Kılan Yaylalarında az sayıda da olsa satılık yayla evi bulmak mümkün. Ancak Marsin’in Fındıkpınarı, Yukarıgözne, Toroslar Soğucak ve Çamlıyayla’da çok sayıda satılık yayla evi var. Adana Pozantı’daki Fındıklı ve Börücek Yaylası ile Eskikonacık’taki Çayır Yaylası’nda da öyle. Yayla evlerinin fiyatları 35 bin lira ile 560 bin lira arasında değişiyor.
Türkiye’nin yaylaları
Adana: Horzum, Tekir, Börümcek, Eski Konacık, Meydan, Aladağ Akçakise, Başpınar, Bıcı, Kosurga, Karaisalı, Kızıldağ, Pozantı Belemedik ve Asar
Antalya: Ördübek (Finike), Ovacık-Gödre-İkiz (Serik), Sapadere-Tokar-Söğüt (Kaş), Piser (Akseki), Dereköy (Alanya), Saklıkent ve Üçoluk (Antalya) yaylaları
Artvin: Yaylalar Köyü, Karagöl, Babilan yaylaları
Bayburt: Kop Dağı ve Sultan Murat yaylaları
Gaziantep: Huzur ve Sof yaylaları
Giresun: Kümbet, Hanalanı, Bektaş yaylaları
Gümüşhane: Zigana, Şiran, Erikbeli, Kadırga yaylaları
Hatay: Belen Güzelyayla (Soğukoluk), Nergislik, Teknepınarı, Topaktaş, Çökek, Çataloluk, Alan ve Atik yaylaları.
Mersin: Çamlıyayla, Gözne, Soğucak, Fındıkpınarı, Küçük Sorgun, Kozlar, Sartavul, Abanoz yaylaları.
Muğla: Ağla Köyü Yaylası (Köyceğiz), Karabel, Kuyucak, Baba Dağı, Dokuzgöl (Fethiye), Gökçukuru, Yerküpe ve Ötekaya yaylaları.
Rize: İkizdere ilçesinde Anzer, Çağrankaya, Ovit, Varda, Gölyayla, Cimil (İkizdere), Hazende (Çayeli), Ambarlı (Hemşin), Ayder, Yukarı Kavron, Elevit, Tirevit, Kale, Baş Yayla, Hacivarak, Palovit, Çaymakçur, Amlakit ve Samislat yaylaları (Çamlıhemşin).
Trabzon: Sara Gölü, Mavura ve Kiraz (Maçka), Lapazan, Uzungöl (Çaykara), Karadağ, Hıdırnebi ve Kuruçam, Sis Dağı. Çatma Obası, Düzköy yaylaları.
Bülent Ekimci - Para Dergisi