Asaf Hoca, Vatan Gazetesi'ndeki köşesinde bu sıralar iyimserlik rüzgarları estiriyor. Bardağın sürekli dolu taraflarına bakıp Çetin Altan'ın deyimiyle "enseyi karartmayalım" tavsiyesinde bulunuyor.
Güngör Uras'ın Milliyet'teki yazısının aksine dış ticaret dengesi gelişmelerini olumlu buluyor, brüt ve net borçların milli gelire oranın düştüğüne dikkat çekiyor, "Ekonomi yavaş da olsa büyüyor" diyor...
İşte Asaf Savaş Akat'ın o iyimser yazısı;
Demokratikleşme paketi açıklandı. Başbakan’ı radyodan dinledim. Ayrıntısına hâkim değilim. Eminim eksiği çoktur. Ama hiçten iyidir. Çözüm sürecine katkı yaptığı ölçüde bu çalkantılı dönemde ekonomiyi rahatlatır.
Ağustos dış ticareti öngörülenden iyi çıktı. Hesapları gene altın ticareti bozuyor. Altın-dışı açık geçen yıla göre 1 milyar dolar azaldı. Altın-dışı yıllık açık ise 88 milyar dolara geriledi. Nisan 2011’den bu yana en küçük değerdir.
İstikrarın çıpası
Bu yıl kombine bilet aldım. Galatasaray’ın maçlarına gidiyorum. Mutlaka ekonomi muhabbeti yapılıyor. Cumartesi gene dolar konuşuldu. 2 TL’yi öngördüğüm hatırlanıyor. “Dolar 2.20 TL olur” diyenler de çıkıyor. İhtimal vermediğimi söylüyorum.
Mali istikrarın temel çıpası bütçe disiplinidir. Küçük bütçe açıkları borçlanma ihtiyacını sınırlıyor. Öte yandan ekonomi yavaş da olsa büyüyor. Böylece kamu borç oranı düşüyor. En kritik kırılganlık göstergesidir.
Biri AB tanımlı genel yönetim borcudur. Brüt borçtur. 2012’de milli gelire oranı yüzde 36.2 idi. İkinci çeyrek dün yayınlandı. Yüzde 35.9’a geriledi. Büyük AB ülkelerinin yarısı bile değildir.
Net borcun yeni tanımı
Diğeri net kamu borcudur. Tüm kamu kesimi brüt borcundan TCMB dahil kamu menkul varlıkları düşülüyor. Hazine yayınlıyor. Eskiden önemsiyorduk. Ama son dönemde TCMB varlıkları patladı. Tanım anlamsızlaştı.
Yerine ABD ve IMF’nin tercih ettiği tanımı kullanıyorum. Üçüncü kişilerin elindeki borç stoğu (debt held by the public) deniyor. TCMB varlıkları net kamu borcuna dâhil ediliyor. Daha gerçekçidir. Hazine de bu tanıma geçmelidir.
Yeni tanım net kamu borcu 2012 sonunda 433 milyar TL idi. Dün ikinci çeyrekte değişmediği anlaşıldı. Ne demek? İlk yarıda kamu net borç almıyor. Dolayısı ile net borcun milli gelire oranı yüzde 30’dan yüzde 29’a geriliyor. Sevindiricidir.