Türkiye'de dolaylı vergilerin toplam vergilere oranı yüzde 70 ile rekor kırmış. Peki gelir vergisini kim ödüyor dersiniz? Servet vergisi, kurumlar vergisi oranının düşük olduğunu biliyorduk ama Şükrü Hoca'nın bugünkü yazısını okuyunca, 2012 yılında ücretlilerden alınan verginin oranını görünce neredeyse küçük dilimizi yutuyorduk.
İşte Şükrü Kızılot'un Hürriyet'te yer alan o yazısı...
Ücretliler vergide yeni bir rekor kırdı
Yaklaşık 15 milyon ücretliyi ilgilendiren Gelir Vergisi konusunda, rekor kırılan bir oran ortaya çıktı.
Ücretlilerden alınan gelir vergisine bakıldığında, son 25 yıla ait rekorun 2012 yılında kırıldığı fark ediliyor.
1987 yılında, toplam gelir vergisinin yüzde 35’i yani yaklaşık üçte biri ücretlilerden alınıyordu. Bu oran zaman içinde arttı. 2001’de 37’ye kadar düştü ama sonra tekrar tırmanmaya başladı.
Son duruma bakıyoruz; 2012 yılında ise ücretliler toplam gelir vergisinin yüzde 66.2’sini yani yaklaşık üçte ikisini ödemişler!
YILLAR İTİBARİYLE DAĞILIM
Son 25 yılda, ücretlilerden tahsil edilen gelir vergisinin, toplam gelir vergisi hasılatına oranı Tablo-I’de gösterilmiştir.

Tablodan da fark edildiği gibi, 25 yıl önce, toplam gelir vergisinin yüzde 35’ini ücretliler öderken, bu oran 2012 yılında yüzde 66.2’ye yükselmiş.
Bu da son 25 yılın rekoru!
Ücretlilerin bazı giderlerini, beyanname verenler gibi masraf yazma olanaklarının bulunmayışı da olayın bir başka boyutu.
KESİNTİLERİN DAĞILIMI
Vergi kesintilerinin dağılımı Tablo-II’de gösterilmiştir.

Buna göre;
- Ücretlerden kesilen vergiler; 1987’de yüzde 35, 2005’de 51.7, 2007’de 55, 2009 yılında yüzde 62.7 iken, 2010 yılında yüzde 66.1’e yükselmiş. 2011’de ise 65, 2012’de ise 66.2 olmuş. 2012 yılında 5 milyon 523 bin ücretliden, asgari ücret üzerinden 7 milyar 306 milyon TL, 2 milyon 530 bin ücretliden de 32 milyar 155 milyon TL gelir vergisi tahsil edilmiş. 2012 yılında her 100 liralık gelir vergisi kesintisinin, 66 lirası ücretlilerden alınmış. Bunun da 12.22’si asgari ücretliden, 53.78’i de diğer ücretlilerden kesilen vergiler.
- Banka mevduat faizlerinden kesilen vergiler, yüzde 9.8 ile ikinci sırada yer alıyor.
- İşyeri kiralarından kesilen vergiler (% 6.9) üçüncü sırada. Ardından kâr dağıtımı nedeniyle kesilen vergiler (% 4.0) ve serbest meslek erbabından (avukat, mali müşavir, doktor vs.) yapılan (% 2.8) vergi kesintisi geliyor.