Sadece İstanbul’da günlük kiralık yatak sayısı 20 bini buldu. Yasal bir düzenlemesi olmayan kısa dönem kiralama sektörü birçok riski de beraberinde getiriyor.
Hürriyet'in haberine göre, fiyat avantajı ve kolay ulaşılmasıyla öne çıkan günlük kiralık dairelere talep artıyor. Beylikdüzü, Taksim, Bahçeşehir, Ataköy ve Beşiktaş’ta yoğunlaşan bu dairelerin günlük fiyatı 80 TL ile 500 TL arasında değişiyor. Son dönemde internet ortamında da sayıları artan günlük kiralama işlemlerinin yasal bir alt yapısı yok. Kısa dönem kiralamalar kurumsal firmaların yanı sıra şahıslar ve merdiven altı emlak ofisleri tarafından yapılınca istenmeyen sonuçlar doğurabiliyor.
VERGİ KAYBI OLUŞUYOR
Kimlerin hangi amaçla kullandığının tespiti zor olduğu için güvenlik açısından risk oluştırabilen bu tür kiralamalar kayıt dışı yapıldığında milyonlarca liralık vergi kaybına neden oluyor. 1+1 tip dairelerin ağırlıkta olduğu günlük kiralık daireler, iş gezileri ve yabancı tursitlerin konaklamasının yanında fuhuş ve illegal amaçlar için de tercih ediliyor. Uzun vadeli kiralamaların yüzde 25’i kadar kısa dönem kiralamalar olduğunu söyleyen Marmara Emlak Müşavirleri Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Yeşiltaş, kimlik bilgilerini gizlemek isteyenlerin bu tür daireleri seçtiğini belirtti. Yeşiltaş, emlak sektörü ve turizm için tehlikeli bir sürecin yaşandığına dikkat çekti. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı yetkilileri yaşanan sorunlarla ilgili şikayet aldıklarını ve gelen ihbarları değerlendirdiklerini söyledi. Konu ile ilgili çalışmalarının devam ettiğini belirten yetkililer, e-ticaret konusunda yapılan düzenlemeler sonrası internetten ev kiralama sistemini denetim altına alacaklarını açıkladı.
HAKSIZ REKABET
Kısa dönem kiralamalarda yaşanan sorunların Türkiye imajı için son derece tehlikeli olduğunu söyleyen Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır, “Bunun kayıtları ne şekilde tutuluyor, işi kimler yapıyor belli değil. Günlük kiralama işi çığrından çıktı. İstanbul’da bu amaçla kullanılan 20 bin yatak olduğunu düşünüyoruz. Artık günlük değil, saatlik kiralama dahi yapılıyor” dedi. İstanbul’a gelen ile konaklayan turist sayısı arasında yüzde 40’lık fark olduğunu dile getiren Bayındır, “Yüzde 10’luk bir dilim ailelerinde kalıyor olabilir. Ancak yüzde 30’luk turistin durumu belli değil” dedi. .
YASAL DÜZENLEME YOK
Türkiye’de günlük kiralama faaliyetinin yasası veya yasal düzenlemesi bulunmadığını belirten Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, “Bu şekilde kiralama faaliyeti yapanların bu faaliyeti eski adı ile 6570 sayılı gayrimenkul kiraları hakkında kanun, yeni adı ile de Borçlar Kanunu kira hükümleri kapsamında yürüttükleri görülüyor. Nasıl bir vatandaş bir ev kiralıyorsa günlük kiralama faaliyeti de Borçlar Kanunu’nda yer alan kira hükümlerinde ki gibi yapılıyor” dedi. Kiraz, bu işi layıkı ile yerine getiren firmaların, tezgah altı denilen günlük kiralama yapılarından ayrılıp, bu sürecin turizm konaklaması kapsamında değerlendirilmelisi gerektiğini söyledi.
Oteller yetersiz
Türkiye’de düzenlenen fuarların Avrupa ile yarışır duruma geldiğini söyleyen TÜYAP Yönetim Kurulu Başkanı Bülent İnal, “Fuarlarımıza 65 ülkeden katılımcı, 90 ülkeden ziyaretçi geliyor. Bölgedeki oteller bu dönemde dolu olduğu için daire tutmayı tercih ediyorlar. Ayrıca bu tip konaklama daha düşük maliyetli oluyor” dedi. İnal, günlük konaklamanın ciddi bir talebe cevap verdiğini , hukuki alt yapının oluşturulması gerektiğini söyledi.
Pendik’te yasak
Günlük kiralamalar yeni yapılan ve doluluk oranı yoğun olmayan projelerde yoğunlaşıyor. Projenin adını kötüye çıkaran uygulamalar konut alıcısını da etkiliyor. Geçtiğimiz günlerde  Pendik Belediye Başkanı Kenan Şahin de, ailelere hitap etmediği gerekçesiyle ruhsat isteyen müteahhitlere 1+1 daire yapmamaları yönünde tavsiyede bulunmuş sonrasında Yenişehir ve Çamlık mahallelerinde 1+1 tipi daireye sınırlama getirmişti
Kentsel dönüşüm zammı!
Tek bir riskli yapı kalmayana kadar devam edeceği söylenilen kentsel dönüşüm çalışmaları konut satış ve kira fiyatlarında artışa neden oldu. Şehrin merkezi lokasyonlarında yapılan dönüşüm projelerinde fiyatlar tavan yaptı. Kadıköy, Esenler, Gaziosmanpaşa bölgelerinde evi yıkıldığı için kiraya çıkmak zorunda kalan halk talebi yükseltti ve kira fiyatlarında da artış yaşandı. Dönüşüm en çok tartışıldığı bölge Fikirtepe’de ise markalı konut projeleri ile konut fiyatları 2 katın
üzerinde arttı. Kentsel dönüşüm öncesi 3 bin TL’nin altında olan metrekare satış fiyatları ilk etapta 7 bin 500 TL’yi bulacak. Dönüşüm tamamlanınca ise Fikirtepe’de evlerin metrekaresi 7-12 bin dolar aralığında olacak.
MALİYET YÜKSELİYOR
Anka Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Şaadet Temel, afet alanı ilan edilen Fikirtepe’de malzeme tutarından kaynaklı maliyet artışı olacağını belirtti. Temel, “İnşaatlarda kullanılacak malzeme türü ve dozu hangi deprem kuşağında yer aldığına göre değişir. Ucuza satıyorum diyene güvenmeyin” dedi. Fikirtepe’de 4 adada çalışmaları devam eden Teknik Yapı bölgeye 3 bin 500 birimden oluşan projeler yapmayı hazırlanıyor. Bir adada yıkımları yaptıklarını, diğerlerinde ise yüzde 80 üzerinde anlaşma sağladıklarını söyleyen Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, fiyatların Ataşehir’in üzerinde olacağını söyledi. Durbakayım, bölgenin yatırımcısına en çok kazandıran lokasyon olacağını belirtti.  Baysaş İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı Şemsettin Aydın ise, Fikirtepe’de konut fiyatlarının en az yüzde 25 artacağını söyledi. Fikirtepe’de proje geliştiren Nuhoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nuhoğlu da, “Bölgenin tamamı dönüşüyor ve bu fiyatlara yansıyacak. Piyasasının nabzı burada atacak” dedi.
Arsa fiyatları 2 kat arttı
TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Hüsniye Boztunç, dönüşüm öncesi eski apartma dairelerinde ortalama 3 bin TL olan metrekare satış fiyatının dönüşüm sonrası yeni projelerde 3 bin 500 dolar olduğunu söyledi. Boztunç, “İnsaat emsali iki katına çıktığından arsa fiyatlarında iki kat artışlar oldu. Dönüşüm süreci başladıktan sonra arsa fiyatlari 5-8 bin TL aralığın el değiştiriyor” dedi. Boztunç, Fikirtepe’ye komşu olup, dönüşüm imkanı bulunan semtlerin de yakın gelecekte benzer sureci yasayacağını dile getirdi.
İstanbul yüzde 17 prim yaptı
İstanbul genelinde evler bir yılda ortalama yüzde 17 prim yaptı. Hurriyetemlak.com Temmuz 2013 Emlak Endeksi verilerine göre ortalama amortisman süresi 13 yıl olan İstanbul’da satılık konutların metrekare ortalama fiyatları Temmuz 2013 itibariyle 2 bin 250 TL oldu. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın metro müjdesi verdiği Silivri yükselişe geçti. İstanbul genelinde son 1 ayda fiyatı artan ilçelerin sıralamasında yüzde 14.1 ile Silivri öne çıktı. İkinci sırada yüzde 6.5 ile Bağcılar, üçüncü sırada ise yüzde 6.1 ile Beykoz yer aldı.
ESENYURT KAZANDIRDI
Amortisman süreleri dikkate alındığında ise Esenyurt yatırımcısına en çok kazandıran ilçe oldu. Bölgeden ev alanlar 12 yılda parasını geri kazanıyor. Eyüp ve Sancaktepe’nin amortisman süresi ise 13 yıl. Kiralık ev fiyatlarında ise İstanbul ortalamasındaki yıllık yükseliş yüzde 13’e ulaştı. Geçen yıl aynı dönem 13 TL olan metrekare kira fiyatları 15 TL’ye yükseldi. Beşiktaş en çok prim yapan ilçe oldu.
Taksim’e 600 oda
2013 son çeyrekte açılması planlanan Park Bosphorus İstanbul Hotel, Taksim Gümüşsuyu’ndaki tarihi Park Otel’in temelleri üzerinde yükseliyor. CVK Group bünyesinde yer alan otelde büyüklükleri 30 ile 150 metrekare arasında değişen 600 oda yer alıyor. 137 bin metrekarelik arazi üzerinde yükselen Park Bosphorus İstanbul Hotel’de, 4 bin 500 metrekarelik teras, 8 bin 500 metrekarelik SPA, Wellness ve Fitness merkezi bulunuyor.
Yatırımcıya yerli arama motoru
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, mekansal veri arama motorunu hayata geçiriyor. Türkiye’de ilk kez uygulanacak sistemle yatırımcı ile bakanlıklar arasındaki bilgiler halka açılacak. Bir bölgeye yatırım yapmak isteyenler, bölgelerin imar planı, arazi durumu ve ulaşım ağı gibi önemli bilgilere ulaşabilecek. Askeri yasak bölgeler hariç yıl sonuna kadar bakanlıklar ürettikleri mekansal veriyi sisteme girecek. Ev ya da arsa alacaklar da bölgenin imar planını, bölgenin sit alanı olup olmadığını tek bir tuşla öğrenebilecek.