Türkiye’de perakende, ofis, lojistik ve otel sektörünün değerlendirildiği ‘Gayrimenkul Pazarı Görünümü’ raporuna göre piyasalar, yeni ofis binaları, perakendeciler, kullanıcılar, oteller ve alışveriş merkezleri gibi oyuncularla hareketlenecek
Jones Lang LaSalle araştırma departmanı tarafından hazırlanan ve Türkiye’de perakende, ofis, lojistik ve otel sektörünün değerlendirildiği ‘Türkiye Gayrimenkul Pazarı Görünümü 2013’ ilk yarı raporu açıklandı.
Raporda, 2013 yılının ikinci yarısında gayrimenkul pazarına, yeni ofis binaları, perakendeciler, kullanıcılar, oteller ve alışveriş merkezleri gibi yeni oyuncuların gireceği ve yeni oyuncularla birlikte sektörde bir hareketlilik oluşacağı vurgulanıyor. Raporda ayrıca, mevcut gayrimenkullerin alım-satımı ile perakende yatırım pazarının likiditesini koruyacağı, perakende pazarının hareketliliğinin devam edeceği ve ofis pazarında güçlü bir arz yaşanacağı belirtildi.
Rapora göre, gayrimenkul yatırım pazarı geçtiğimiz 6-8 aylık süreçte tamamlanan işlemler ile önemli ölçüde likidite kazandı. Perakende pazarında yeni markaların girişi ile hareketli günler yaşanırken, bu sürecin Zorlu Center’in açılışı ile devam etmesi bekleniyor.
Arz yaşanacak
2013’ün ilk yarısında pazara giren ofis arzının, geçtiğimiz yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında 6 kat arttığına dikkat çekilen raporda, şu an inşaat halinde olan, pazara girecek güçlü bir arz olduğu ifade edildi. İstanbul otel pazarında 2013’ün ilk yarısında önemli açılışların gerçekleştirildiğine değinilen raporda, şu an inşaat halinde olan güçlü arzın 2013 sonuna kadar pazara girmesinin öngörüldüğü belirtildi.
Raporda ayrıca, lojistik pazarındaki kullanıcı taleplerinin oldukça güçlü olduğu belirtilirken, gerçekleşen kiralama işlem hacminin 2011 yılı seviyelerini yakalamasının beklendiğine dikkat çekildi.
Raporla ilgili açıklamalarda bulunan Jones Lang LaSalle Türkiye Başkanı Avi Alkaş, “2013 yarı yıl itibariyle Türkiye’deki toplam kiralanabilir alan (TKA), 2012 sonuna kıyasla 22 alışveriş merkezinde 581 bin metrekarelik bir artış göstererek, 336 alışveriş merkezinde 8.9 milyon metrekareye ulaştı” dedi. 2016 sonuna kadar inşaatı tamamlanması beklenen toplam 88 alışveriş merkezinin yaklaşık 3.1 milyon metrekarelik toplam kiralanabilir alan sunacağını söyleyen Alkaş, “İnşaat halinde olan projelerin tamamlanmasıyla, kiralanabilir alan 424 alışveriş merkezinde 12 milyon metrekareye ulaşacak” dedi.
Alkaş, İstanbul dışında Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Muğla, Konya ve Kocaeli illerine gelecek olan perakende arzının güçlü olduğuna dikkati çekti.
Asya yakasında ofis talebi arttı
Rapora göre, pazarda ticareti yapılabilir ürünün kısıtlılığına rağmen, yatırımcıların ofis pazarına olan ilgilerinin oldukça güçlü olduğu görülüyor. Küresel kullanıcıların dahil olduğu ön-kiralama uygulamalarının artmasıyla, önümüzdeki yıllarda ofis pazarındaki küresel yatırımların daha da artması bekleniyor. Jones Lang LaSalle Yönetici Direktörü, Nilgün Dil Erman, “2013 yılının ilk yarısı itibariyle, İstanbul ofis pazarında A tipi ofis stoku 3.4 milyon metrekareye ulaştı. İstanbul ofis pazarında, Merkezi İş Alanı (MİA) en fazla A tipi ofis stokuna sahip alt pazar olarak öne çıkarken, 2013’ün ikinci çeyreğinde, MİA dışı bölgelerin sıralamada MİA’nın önüne geçtiği görülüyor. Buna göre ofis arzının yüzde 37’si Asya yakasında, yüzde 36’lık kısmı ise MİA’da yer alıyor” dedi.
Yüzde 30 artış olacak
İstanbul ofis pazarında mevcut durumda, inşaat halinde olan 1.07 milyon metrekare kiralanabilir ofis alanı
olduğuna dikkati çeken Erman, gelecek ofis arzının tamamlanmasıyla, 2015 yılının sonunda ofis stokunun yüzde 30 oranında bir artış göstererek 4.51 milyon metrekareye ulaşmasının beklendiğini söyledi.
Levent ve Maslak gibi birincil ofis bölgelerinde A tipi ofis arzının kısıtlı olması ve bölgede kullanıcı talebinin yüksek olması, bölgede mal sahiplerinin kiracılar üzerinde önemli bir avantaja sahip olmasına neden oldu. Fakat inşaat halinde olan ofis projelerinin tamamlanması ile birlikte, ofis arzındaki artışın, mülk sahiplerinin bu avantajlı konumunu zayıflatacağı belirtildi.
Nişantaşı’nda kiralar sabit kaldı
Alkaş, artan arz ve perakendecilerin verimlilik konusundaki hassasiyeti nedeniyle kira oranının 2013’te de EUR 80 seviyesinde kalacağını söyledi.
Perakende caddelerindeki kiraların ise 2011’den bu yana sınırlı arza ve artan talebe bağlı olarak önemli derecede yükseldiğine dikkati çeken Alkaş, “2012 sonu itibariyle İstiklal ve Bağdat Caddeleri’nde EUR 200 ve Nişantaşı’nda EUR 190 seviyesinde olan birincil kira 2013’ün ilk yarısında aynı seviyede kaldı”dedi.
Zorlu Center’ın etkisi görülecek
Satın alma gücünde beklenen önemli artışın, perakende talebi beklentilerini olumlu yönde etkileyen başlıca faktörler arasında yer aldığını söyleyen Alkaş, şunları söyledi:
“Uluslararası perakende zincirleri büyümelerini sürdürürken özellikle mega mağaza kiracıları istenilen ciro rakamlarına ulaşabilmek için mevcut konumlarında mağazaları küçültmeyi tercih etti. 2013’te özellikle Zorlu Alışveriş Merkezi açılışı ile birlikte bu markaların daha da artması bekleniyor.”
KONUT KREDİLERİ 103.1 MİLYAR TL OLDU
Merkez Bankası’nın yaptığı hesaplamalara göre 26 Temmuz -2 Ağustos tarihleri arasında toplam tüketici kredileri 1 milyar 558 milyon TL artışla 228 milyar 463 milyon TL’den 230 milyar 21 milyon TL’ye yükseldi. Konut kredileri 569 milyon TL artışla 103 milyar 169 milyon TL’ye ulaştı.
‘Dönüşüm ‘yeşil’ yapılırsa milyar dolar tasarruf edilir’
Marmara Depremi’nin yıldönümü yaklaşırken Türkiye, daha güvenli konutlar için kentsel dönüşüm seferberliğine çıktı.
Yeşil bina danışmanı Altensis’in kurucularından ve Projeler Koordinatörü Emre Ilıcalı, bu seferberliğin tek amacının sadece binaları daha sağlam hale getirmek olmaması uyarısında bulundu.
Ilıcalı, “Kentlerimizi dönüştürme konusunda harcayacağımız eforla aynı zamanda, daha yeşil, çevreye zarar vermeyen, enerjiden tasarruf eden yeni yaşam alanlarını da ortaya koyabilme fırsatına sahibiz. Türkiye dikkatli bir planlama ile milyarlarca doları tasarruf edebileceği bu tarihi fırsatı kaçırmamalıdır” dedi.
'Görüntü değişecek’
Ilıcalı, beklenen deprem riskinin büyüklüğü nedeniyle dönüşüm projelerinin sayılarının artmasının beklendiğini belirterek, “Söz konusu projeler tasarım olarak da kentlerin yüzünü değiştirecek. Dolayısıyla dönüşüm projelerinin tasarım rehberleri aslında kentleri geleceğe taşıyan kılavuzlardır” diye konuştu.
Ilıcalı, bu nedenle geleceğe uzanan Türkiye’nin tasarım rehberlerinin kriterleri arasında çevreci- kriterlerin mutlaka olması gerektiğini savundu.
Dönüşümde uluslararası yeşil bina değerlendirme sistemlerinin bir tasarım rehberi gibi kullanılmasının avantaj getireceğini anlatan Ilıcalı, şöyle konuştu:
200 bin bina yıkılacak
“2014 sonuna kadar sadece İstanbul’da 200 bin binanın yıkılarak yeniden yapılması öngörülüyor. Yeşil binaların son yapılan uluslararası çalışmalar sonucunda enerji tüketiminde ortalama yüzde 20, su tüketiminde yüzde 30 ve katı atıkların azaltılmasında yüzde 40’ a ve Karbon emisyonlarının azaltılmasında yüzde 30’a varan iyileştirmeler sağladığı tahmin ediliyor.”
Ilıcalı, “Bu bağlamda tüm Türkiye’de kentsel dönüşüm sürecinde yapılacak Yeşil bina ve altyapı uygulamaları sayesinde edilebilecek tasarrufun milyar dolarlar seviyesine ulaşabileceği öngörülebilir” diye ifade etti.
İş GYO, Çınarlı Bahçe’de daire teslimlerine başladı
2011 yılı sonunda temeli atılan ve konut satışlarının tamamlanmak üzere olduğu Çınarlı Bahçe Tuzla konut projesinde konutların teslimine başlandı. Bugüne dek yaptığı yatırımlarla büyük projelere imza atan İş GYO’nun 476 ünitelik konut projesi Çınarlı Bahçe, Tuzla’da hayata geçiriliyor.
Her detayı incelikle planladıklarını söyleyen İş GYO Genel Müdürü Turgay Tanes, “Yüksek standartlı teknolojiler ve modern bir mimari anlayışla hayata geçirilen projenin, sakinlerine ‘İstanbul’da Yeni Hayat’ın tüm güzelliklerini bir arada sunmaya başlaması bizlere heyecan ve gurur veriyor” dedi.
Anaokulu yaptı
Tanes, “Bir sayfiye projesi olarak tasarladığımız Çınarlı Bahçe Tuzla, E–5 Karayoluna ve yeni yapılacak Tuzla Marina projesine yaklaşık 3 km. Marmaray Tuzla İstasyonu’na ise 300 m mesafede konumlanıyor” diye konuştu.
Az katlı binalardan oluşan Çınarlı Bahçe’nin 41 dönüm arsa üzerinde çağdaş yaşamın enerjisini şehrin karmaşasından ayırdığını vurgulayan Tanes, şunları dile getirdi:
“Çınarlı Bahçe az katlı bloklardan oluşan yeşil alanları suyla buluşturan zengin peyzaj tasarımı ve koruma altına alınan koru alanı ile sakinlerine nefes alacakları bir ortam sağlıyor. Proje kapsamında fark yaratan bir diğer unsur da site içinde yer alacak Feyziye Mektepleri Vakfı Tuzla Çınarlı Bahçe Işık Anaokulu olarak öne çıkıyor.”
Sinpaş’tan ev alanları kolej indirimi bekliyor
Sinpaş GYO’nun Başkentliler için geliştirdiği ilk proje olan İncek Life’ın hemen yanı başında bulunan Bahçeşehir Koleji, kapılarını 2013 – 2014 öğretim yılında açıyor. Dünya standartlarında verdiği eğitimle Türkiye’nin en iyi eğitim kurumlarından olan Bahçeşehir Koleji, Ankara’da ilk kez İncek Life bünyesinde yer alıyor. Bahçeşehir Koleji, İncek Life’tan ev sahibi olanlara yüzde 10 indirim fırsatı da sunuyor.
5 farklı blok ve 2 farklı villa seçeneğiyle İncek Life zengin bir yaşam yelpazesi sunan İncek Life’ta 1+1 74 metrekare daireden, 5+1 451 metrekare villaya kadar 22 farklı metrekarede ev seçeneği sunuluyor.
Yabancı yatırımcı için yerinde sunum fırsatı
İstanbul Finans Merkezi’nin ilk projesi Sarphan Finans Park’a olan ilgiden ötürü Sarp Group, yabancı yatırımcıya yerinde sunum yapma kararı aldı.
Sarphan Finans Park projesini TOKİ iştirakleri Emlak Konut GYO ve Emlak Planlama İnşaat (EPP) işbirliğiyle inşa eden Sarp Group Yönetim Kurulu Başkanı Alaaddin Akar, “Bu güne kadar yabancı yatırımcı için özel bir iletişim çalışması yapmamıştık, gördüğümüz bu ilgi, bizi yabancı yatırımcılara da projedeki ünitelerin tanıtımını yapmaya itti. Bu kapsamda farklı ülkelerde küçük iletişimler gerçekleştireceğiz” dedi.
Türkmenistan’ın ilk marinası Polimeks’ten
Türkiye’nin en büyük yurtdışı müteahhitlik şirketlerinden Polimeks’in bir kişiye yaklaşık 1000 metrekare alan düşen Yelken Yat Kulubü, Türkmenistan’ın Hazar Denizi -Awaza Bölgesi’nde hizmete açıldı. Bölgenin ilk marinası olan ve yaklaşık 90 milyon dolar yatırım değerine sahip Yelken Yat Kulübü, Hazar Denizi kıyısında yaklaşık 1 kilometrelik sahiliyle benzersiz bir konumda yer alıyor.
Türkmenbaşı Uluslararası Havaalanı’na 25 km mesafede bulunan ve toplam 360 bin metrekarelik geniş bir alan üzerinde kurulu tesiste, 200 metrekareden başlayan büyüklüklerde 44 villa bulunuyor.
Yüzde 10 peşinatla konut sahibi yapıyor
Yüzde 10 peşinat ile konut sahibi olunabilen Skyland İstanbul'da teslimler 2016 yılının Ağustos ayında gerçekleştirilecek. 5 yıldızlı bir otel, 1000’e yakın rezidans ve alışveriş merkezinin yer aldığı Skyland İstanbul, Seyrantepe’de konumlandırılıyor. Eroğlu Gayrimenkul tarafından hayata geçirilen projede, 1+0, 1+1, 2+1, 3+1 ve 4+1 konutlar yer alıyor.
Türk Telekon Arena’ya komşu konumda bulunan Skyland İstanbul, akıllı ev teknolojileri ile donatılıyor. 600 kişilik konferans ve balo salonları, restoranlar, spa, welness, yeşil alan ve fitness center Skyland İstanbul projesinin içerisinde yer alıyor. (MİLLİYET)