Habertürk ekonomi yazarı Abdurrahman Yıldırım, ABD'deki faiz artışını Türkiye için iyi haber olarak yorumluyor. Avrupa'daki toparlanma ve Türkiye'nin turizm gelirlerindeki artışla birlikte bu gelişmenin cari açığın beklendiği kadar yüksek çıkmasını önleyeceğini düşünüyor. İşte Yıldırım'ın yüreklere su serpen yazısı:
ABD 10 yıllık hazine faizi son günlerde yeniden yükselişte. Üç gün içinde yüzde 2.55'ten yüzde 2.82'ye çıktı ve son iki yılın en yükseğine ulaştı. Son olarak bu düzeyi 1 Ağustos 2011'de görmüştü. 25 Temmuz 2012'de yüzde 1.3810'a kadar inerek tarihi dip seviyesini gören 10 yıllık faiz son bir yıldır yükseliyor. Temel neden ABD ekonomisinin toparlanması ve parasal genişlemenin azaltılma ihtimali.
Faiz oranlarındaki bu hızlı tırmanış, FED'in tahvil alımlarını azaltmasına yönelik piyasaların hazırlığını gösteriyor. Ancak hızlı artışın sürmesi ekonomik canlanmanın ve özellikle konut fiyatlarının artışını etkileyebilir. Bu durum FED'i kısa vadede faizleri gevşetme yönünde adım atmaya itebilir. Bunun dışında faizlerde başlayan yukarı yönlü eğilimin kriz öncesi değerlere göre alacağı daha uzun bir mesafe bulunuyor.
TÜRKİYE İLE İLGİSİ
ABD faizinin seviyesi Türkiye'yi çok yakından ilgilendiriyor. Öncelikle piyasaları ve ardından da reel ekonomiyi etkiliyor. Çünkü Türkiye ekonomisi yüksek cari açığı nedeniyle dışarıdan kaynak bulabildiği oranda büyüyebiliyor. Amerika'da faiz yüzde 2.80'e çıkmışsa ve Türkiye'de enflasyon yüzde 7.5 dolayında bekleniyorsa, yabancıların razı olabilecekleri oran da aşağı yukarı ortaya çıkıyor. Enflasyon kadar faiz onlar için kur riskinin karşılığı. Bunun üzerine ABD'deki faizi de eklemek gerekiyor ki, Türkiye kâğıtları onlar için yeniden cazip hale gelsin. Bu da tabii Türkiye'nin finansman maliyetini yükseltiyor.
MAYISTAN HALLİCE
Dış dünyayla Türkiye'nin ticari ve finansal ilişkisini gösteren ödemeler dengesinin yarıyıl verileri dün açıklandı. Cari açık yüzde 20 büyüdü ve 35.9 milyar dolara yükseldi. Daha da önemlisi finansman tarafında mayıs ayındaki keskin bozulmanın sürüp sürmeyeceğiydi. Mayısta 7.3 milyar dolarlık açığa karşılık, 704 milyon dolarlık finans hesabı ve 2.5 milyar dolarlık net hata noksan kalemiyle giriş olmuştu. Açığın 4.5 milyar dolarlık kısmı da resmi rezervlerden karşılanmıştı. Yabancılar ilk kez bu mayısta temüttü ödemelerinin de tamamına yakınını yurtdışına çıkarmıştı. Neyse ki haziran ayı finansman tarafında kısmi bir toparlanma oldu.
Bir kere cari açığın kendisi 7.5'ten 4.5'e indi ama net hata noksan kalemiyle 2.3 milyar dolar çıkınca finansman ihtiyacı haziranda 6.8 milyar dolara yükseldi. Bu, mayısa göre 2 milyar dolar daha fazla. Çünkü mayısta net hata noksan kaleminde 2.5 milyar dolarlık giriş vardı. Buna karşılık haziranda finans hesabı yoluyla gelen para 3.5 milyar dolara yükseldi. Sonuçta da resmi rezervlerden karşılanan kısım mayıstaki 4.5 milyar dolardan 3.3 milyara indi.
İKİNCİ POZİTİF GELİŞME
Turizm gelirleri bu yıl ortası itibarıyla net bazda 2 milyar dolar arttı. Gelen turist sayısındaki artış da yüzde 15. Yılın ilk yarısındaki bu eğilimi yıllığa taşıdığımızda 6 milyar dolarlık turizm geliri artışına gidiyoruz. AB'nin resesyondan bir çeyrek erken çıkması ve bu bölgeye ihracatın yeniden artmaya başlamasına, turizmdeki gelir artışını eklersek yıllık cari açık sanıldığı kadar kötü çıkmayabilir.