Türkiye 1 Eylül’den itibaren e-fatura’ya geçiyor. Uygulamaya 18 gün kaldı ama ne işletmeler ne de onlarla iş yapanlar hazır. Maliye’ye erteleme talepleri yağıyor.
Vatan'dan Gülümhan Gülten'in haberine göre, Türkiye, tarihi bir adımla ‘e-fatura’ dönemine geçmeye 18 gün kala, mali bir kaosla karşı karşıya. Eylül ayından itibaren e-fatura sistemine geçiliyor ancak ne işletmeler ne de bu işletmelerle iş yapan firmalar sisteme hazır. 1 Eylül 2013 tarihinde başlayacak sistem nedeniyle, sadece 30 bin işletme ve bunlardan mal alan onbinlerce şirket için değil, piyasanın tamamı için kaos olabileceği endişesi yaşanıyor.
Binlerce şirketin tüm altyapısını tamamlayıp, 1 Eylül 2013’e kadar e-fatura uygulamasına başvurması ve bu yılın sonuna kadar fiilen e-fatura sistemini kullanmaya başlaması gerekiyor. Ancak bakanlık kaynaklarından alınan bilgilere göre, bu sistemi kullanması zorunlu 30 bin şirketin sadece 6 bine yakını başvurdu. Maliye Bakanlığı teyakkuza geçerken, bakanlığa 1 Eylül tarihinin ertelenmesi için talepler yağıyor. Sorunla ilgili çok sayıda firma temsilcisi, mali müşavirler ve meslek odaları ile ticaret odaları başta olmak üzere Maliye Bakanlığı’na ‘erteleme’ taleplerini iletiyor.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın talepleri değerlendirdiği, son kararı Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in vereceği belirtiliyor. Ancak Maliye Bakanlığı bürokratları, son iki haftaya girerken sorunların çözülmek yerine arttığı ve Bakanlığın 1 Eylül tarihini yılbaşına çekmek zorunda kalabileceğini belirttiler. Bakanlıkta da hakim kanaat uygulama tarihinin erteleneceği yönünde.
Cezası var
Bu zorunluluk mükelleflerin vergi kanunlarına uyumlarının arttırılması ile kayıt dışılığın izlenerek önlenmesi amacıyla getirildi. Buna göre, zorunlu olmasına rağmen e-fatura düzenlemeyen mükellefler ile e-fatura almayan mükellefler için, yıllık 94 bin lirayı geçmemek üzere, faturada yazılması gereken tutarın yüzde 10’u kadar özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Uygulamaya geçilebilmesi için binlerce şirketin bilgi işlem altyapısını değiştirmesi ve personelini eğitmesi gerekiyor. Ancak şirketlerin bu hazırlığı tamamlaması kalan süre dikkate alındığında mümkün görünmüyor. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın uygulamayla ilgili geniş kapsamlı ve ülke çapında etki yaratacak bir tanıtım ve bilgilendirme kampanyası düzenlemediğine dikkat çekiliyor. Bilgilendirici çalışmaların da yetersiz kaldığı belirtiliyor.
e-fatura nedir?
e-fatura sistemi, fatura bilgi ve belgelerin kağıt ortamından alınarak özel bir bilgisayar sisteminde elektronik olarak kaydedilmesi uygulaması olarak tarif edilebilir. Bu uygulamayla artık şirketler faturalarını bilgisayar ortamında kesecekler. Bu kayıtlar doğrudan Maliye Bakanlığı kayıtlarını geçecek. Bu aynı zamanda vergi kayıp ve kaçağına neden olan, naylon, sahte veya muhteviyatı açısından yanıltıcı belge vb kullanımının önlenmesi açısından da çok kritik önem taşıyor. Düzenleme kapsamında elektronik fatura uygulamasına geçmek zorunda olan firmaların birbirlerine yapmış oldukları mal veya hizmet teslimleri/ifası için elektronik fatura düzenlemeleri zorunlu olacak, bu firmalar arasında kağıt fatura düzenlenmeyecek. Elektronik ortamda düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılacak.
‘Olumlu bir uygulamayı baştan zora sokmayalım’
TÜRMOB Yönetim Kurulu Üyesi Osman Arıoğlu, bakanlığa sürenin ertelenmesi konusundaki görüşlerini ilettiğini söyledi. Arıoğlu, şu noktalara dikkat çekti:
“İlk etapta sisteme girecek olan gruplar, madeni yağ lisansına sahip olanlar, bunlardan mal alan mükelleflerden 2011 sonu itibarıyla asgari 25 milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar. Kolalı gazoz, bira ve diğer alkollü ürünler ile tütün ve tütün mamullerini; imal veya ithal edenler, bunlardan mal alan mükelleflerden o yıl sonu itibarıyla asgari 10 milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar. Madeni yağ alan ve 2011 cirosu 25 milyon TL’yi geçenle mutfağı için kolalı gazoz satın alan ve 2011 cirosu 10 milyon TL’yi geçen aynı kapsama giriyor. Belli ölçeğe ulaşan veya ulaşamayan firmaların bazı müşterilerine dağıtmak üzere sigara ve alkollü veya alkolsüz mamuller satın aldıkları düşünüldüğünde, kapsama bir anda bütün bu işletmeler girmiş olacak. Önerimiz bir an önce bu karışıklığın giderilmesi. Kapsam bu kadar geniş tutulmuş ise uygulamada karışıklıkların azaltılması için yeni bir kademelendirme ve ilave süre verilmesi. Olumlu bir uygulamayı daha başlangıçta zora sokmayalım."