ABD merkez bankası’nın (Fed) hamlesi sonrası uluslararası para piyasalarında terse dönen faizler ve para maliyetleri iç piyasada da yeni gelişmelere neden oluyor. Merkez Bankası’nın (MB) Türkiye’de faiz yükseltmesinden sonra bankalar da Türk Lirası (TL) mevduata verdikleri faiz oranlarını yükseltmeye başladı.
Milliyet'in haberine göre, bir ay önce mevduat faiz oranları yüzde 5’ler 6’larda olan bankalar mevduata verdikleri faizleri yüzde 8’e kadar yükselttiler.
Bir ay önce 100 bin liralık mevduattan bir ay vadede net 419 lira kazanan banka müşterileri şimdilerde 593 lira kazanıyor.
Bankalar mevduata e-mevduat üzerinden daha fazla faiz ödüyor. İnternet üzerinden açılan TL mevduat hesaplarına bazı bankalar yüzde 8.75 aylık faiz veriyor.
Uluslararası piyasalardaki likiditenin yüksek faiz nedeniyle Türkiye, Polonya, Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelere akması nedeniyle dövizin ucuz olduğu günlerde yurtdışı piyasalardan bol miktarda sendikasyon kredileri sağlayan Türkiye’de faaliyet gösteren bankalar, şimdi doların pahalılaşması nedeniyle TL mevduata yönelmeye başladılar. Tasarrufçuların ilgisini çekmek için faiz oranlarını artıran bankalar, faiz yarışında tezgahaltı faizi de kullanıyor. Birbirlerine müşteri kaptırmak istemeyen bankalar resmi olmayan faizin üzerinde faiz vererek müşteri tutmaya çalışıyorlar. 100 bin TL’nin üzerindeki mevduata yüzde 7’den başlayan faizler veren bankalar, müşteriyle yapılan pazarlıklarda bu oranları yüzde 9’un üzerine çıkarabiliyor.
Yarış hızlı başladı
Yurtdışından sağladıkları düşük faizli sendikasyon kredilerini içeride bozdurarak tüketicilere kullandıran bankalar (uzun vadeli konut kredileri verildi), döviz pahalılışınca bu kez zorlanacakları sendikasyon ödemeleri için mevduat artışına kilitlendiler.
ABD’nin izlediği para politikası nedeniyle Türkiye’de döviz kuru yerinde sayarken, dışarıdan kaynak sağlayan Türkiye’deki bankalar faizlerini yükseltmedikleri TL mevduat için yarışa girdi. Bir ay içinde mevduat faizleri yüzde 5’ten 8’lere çıktı.
Piyasada sendikasyon borçlanmaları yüksek olan bankaların başlattığı bu yarışa diğer bankalar da çeşitli mevduat ürünleriyle katılıyor. Yarışın dışında kalmak istemeyen ve benzer yaklaşımları daha önce de gören piyasa oyuncularından bazıları son bir yıl içinde mevduat müşterilerinin ilgisini çekecek alternatif ürünler çıkarmaya başlamışlardı.
Bu ürünlerle piyasada öne çıkan bankalar, şimdi FED’in dış dünyadaki hamlesiyle terse dönen durumdan yararlanmak istiyorlar. Bu nedenle mevduat sahipleri tasarruflarından bekledikleri oranlarda tasarruf elde etmek için sektördeki farklı büyüklüklerdeki bankaların faiz oranlarına bakmalılar.
Faizler yükselecek
Piyasadaki beklentiler, Türkiye’deki para çıkışına bağlı olarak faiz artışının devam edeceği yönünde. Önümüzdeki aylarda da ABD’nin piyasadaki likiditeyi çekmeye devam etmesini bekleyen bankaların mevduat faiz oranlarını yükseltmeye, yüzde 10’lara çıkarması bekleniyor.
Bu beklentiler, tasarruf sahiplerinin kararlarını verirken, iç piyasanın yanısıra dış gelişmeleri yakından takip etmesi gerektiğini gösteriyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre Haziran 2013’te toplam mevduat 837.7 milyar TL oldu.