Bankalar müşterilerine karşı şeffaf ve açık davranacaklarına ilişkin tek tek ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) üzerinden açıklamalar yaparken, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) onayından geçen sözleşmeler tebliği mayıs ayında TBB’in sitesinde yayınlandı.
1 Eylül’de yürürlüğe girecek sözleşmeler tebliğine göre, bankalar müşterilerinden aldıkları faiz ve ücretlerde yıllık yüzde 20’nin üzerinde artış yaparsa bunu önceden müşterilerine bildirmek ve yazılı onayını almak zorundalar.
Milliyet'in haberine göre BDDK’nın onay verdiği sözleşmeler tebliği bankalara yıllık 20 gibi büyük bir artış imkanını tanırken, aynı zamanda bu oranın altındaki artışlardan da müşteriyi haberdar etmeme olanağı tanıyor. Tebliğin bu haliyle eylül ayından itibaren uygulamaya girmesi banka müşterileri açısından çok önemli bir avantaj yaratmayacak. Günümüz uygulamalarında da bankalar hangi oranda olursa olsun mevduat sahiplerinden onay almadan faiz ve ücret kesiyorlar.
İşte banka ücreti kesilen hizmetler
Bankalar bireysel müşterilerinden şube, internet ve telefon bankacılığı ve diğer alternatif dağıtım kanalları aracılığıyla verdikleri hizmetler üzerinden ücret alıyorlar. Bu hizmetlerin bazıları şunlar:
Mevduat ve katılım fonu hesapları; Türk Lirası veya yabancı para üzerinden açılan vadeli ve vadesiz tasarruf mevduat hesapları, ihbarlı hesaplar, müşterek hesaplar, kredili mevduat hesabı, banka ve kredi kartı işlemleri, ihtiyaç kredisi, taşıt kredisi, konut kredisi ve diğer bireysel nitelikteki kredi işlemleri, nakdi ve kaydi ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dahil her türlü ödeme ve tahsilat işlemleri, çekle işleyen hesaplarla ilgili tüm işlemler, çek tahsilatı, havaleler, EFT, otomatik havale ve otomatik ödeme, kambiyo senetlerinin tahsiline ilişkin işlemler, kiralık kasa, altın, kıymetli maden veya sermaye piyasası araçlarının saklanması, para piyasası araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı, emanete alınması işlemleri, altın depo hesapları.
Müşterinin onayı olacak
Bankalar Birliği web sitesinde Tüketiciler İçin başlğı altında yer alan Bireysel Sözleşmeler Tebliği’nin 8’inci maddesi uygulamayı şöyle düzenliyor:
“Bir bireysel sözleşme kapsamında sunulan her bir ürünün adı ya da tanımı, vadesi ya da süresi, tüm ayrıntılarıyla ürün veya hizmet için müşteriden tahsil edilecek faiz, ücret tutarları (komisyon, hesap işletim ücreti, havale-EFT masrafı vb), faiz veya ücretin tahsil yöntemi (nakten, hesaben vb), geçerli olduğu süre, geçerlilik süresi sonunda yapılacak değişikliğin tutarı ya da oranı ya da değişikliğin hangi esasa göre yapılacağı bilgilerinin yer aldığı bir bilgi formu düzenlenerek banka ve müşteri tarafından imzalanır ve imzalı bir nüshası müşteriye teslim edilir. Bu form sözleşmenin ayrılmaz bir ekidir.
Faiz veya ücretin yıllık % 20’den fazla artacağını öngören değişiklikler için 7’nci madde hükümlerine göre ayrıca talep alınması şarttır.”