Türkiye, “Küresel İnovasyon Endeksi”nde bu yıl 6 basamak birden yükselerek 142 ülke arasında 68’inci oldu. İnovasyon endeksindeki belirleyici faktörlerden “Siyasi İstikrar” endeksinde 117’nci sırada bulunan Türkiye’nin bu durumu “zayıflık” kategorisinde değerlendirildi. Verimliliği gösteren, üretime katılan işçi başına artan GSYİH hızı sıralamasında Türkiye dünyanın en iyilerinden biri olarak 6’ncı sıraya yerleşti.
Cornell University, INSEAD (The Business School of the World) ve Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO) tarafından hazırlanan Küresel İnovasyon Endeksi 2013 (Global Innovation Index) ve buna ilişkin rapor geçtiğimiz günlerde yayımlandı.
SİYASİ DURUM
“Küresel İnovasyon Endeksi”nin önemli bölümlerinden “Kurumlar” endeksindeki “Siyasi İstikrar” sıralamasında bu yıl 117’nci olan Türkiye, geçen yıla göre bir basamak yükselmiş oldu. Ancak bu sıra raporda “zayıflık” kategorisinde değerlendirildi. “Siyasi Ortam” alt endeksinde geçen yeri 100’üncülük olan Türkiye bu yıl ise 90’ıncılığa yükseldi. “Hükümetin Etkinliği” endeksinde Türkiye geçen yıl 49’uncu idi. Bu yıl ise 51’inci oldu. Ana endeksi oluşturan alt sıralamalardan bir diğeri “Basın Özgürlüğü”nde geçen yıl 139 ülke arasında 121’inci olan Türkiye bu yıl 140 ülke arasında 123’üncülüğe indi, bu sıra da raporda “zayıflık” olarak değerlendirildi. Basın özgürlüğü ölçütlerinde Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü verilerinden yararlanıldı.
EKONOMİ
Ekonomik büyüme, ihracat artışı ve cari açığın önlenmesi için büyük önem taşıyan inovasyon konusunda Türkiye dünyada 74’üncülükten 68’inciliğe yükseldi. 2009 yılında 51, 2010 yılında 67, 2011 yılında 65. sırada olan Türkiye geçen yılki raporda 74’üncü sıraya gerilemişti. Türkiye bu alanda yeniden yükseliş gösterdi.
Satın alma gücü paritesine göre Türkiye’nin kişi başına milli geliri 15 bin 29 dolar olarak belirtilirken raporda Türkiye’nin inovasyonda başarılı olduğu alanlar; “lojistik performansı, bir birim enerji kullanımının GSYİH’ya katkısı, ticaret ve rekabet, yerel rekabet yoğunluğu, bilim adamlarının üretkenliğini ölçen H endeksi, bilgisayar yazılım harcamalarının GSYİH’daki payı, kreatif ürün ihracatı” olarak belirlendi.
Türkiye “Üretime katılan kişi başına GSYİH büyüme hızı” endeksinde 118 ülke arasında 6’ncı oldu. Türkiye’nin başarılı olduğu bu endekste ilk on sıra; Gana, Katar, Çin, Moldova, Sri Lanka, Türkiye, Bulgaristan, Şili, Gürcistan, Hong Kong’tan meydana geldi. Ölçüm doların 1990 yılı satın alma gücü paritesi değeriyle 2007-2008 yılları için yapıldı. “Üretime katılan kişi başına GSYİH büyüme hızı” bir birim emeğin meydana getirdiği üretim olarak tanımlıyor ve emek verimliliğini ölçüyor. İstihdam edilen kişi başına GSYİH, GSYİH’nın ekonomideki toplam istihdama bölünmesiyle bulunuyor.
Türkiye, bilgisayar yazılım harcamalarının GSYİH’ya oranı sıralamasında da dünya 7’ncisi oldu. İlk on ABD, İrlanda, Kanada, İsviçre, İngiltere, Hollanda, Türkiye, Belçika, Portekiz, İspanya’dan oluştu.
TÜRKİYE AR-GE HARCAMASINDA YÜKSEK ARTIŞ SAĞLAYANLARDAN
Raporda, “Aralarında Çin, Arjantin, Brezilya, Polonya, Hindistan, Rusya, Türkiye ve Güney Afrika’nın da bulunduğu ülkeler, 2008-2013 arasında yıllık AR-GE harcamalarında çok yüksek artış hızı sağladı” satırları da yer aldı.
YOUTUBE'A VİDEO YÜKLEME SIRALAMASI
İnovasyon alt göstergelerinden biri olduğu belirtilen “Youtube’a video yükleme”de Türkiye geçen yılki raporda 74’üncü iken bu yıl 56’ncılığa yükseldi. Dünyada Youtube'a en çok video yüklenen ülkeler sırasıyla İzlanda, Letonya, İsrail, ABD, Finlandiya, Hollanda, İngiltere, İsveç, Kanada ve Estonya. Youtube'a videonun en az yüklendiği ülke Çin oldu. Afrika ülkeleri, Özbekistan ve İran da en az video yüklenen ülkeler arasında yer aldı.
ALT ENDEKSLER
Temel “Küresel İnovasyon Endeksi”, 84 alt endeksin değerlerinin ortalamasıyla belirlendi. Endeksin alt endeksleri arasında “Basın Özgürlüğü”, “Youtube’a Video Yükleme”, Wikipedia’da Değişiklik Yapma” gibi sıralamalar da bulunuyor. Türkiye’nin bazı alt endekslerde geçen yıl ve bu yılki sırası şöyle:
                                               2012      2013
KURUMLAR
Siyasi Ortam                                    86        90
-Hükümetin Etkinliği:                       49        51
-Basın Özgürlüğü:                              121       123
Düzenleyici Ortam
-Hukukun Üstünlüğü:                         55        56
İş Ortamı
-Bir İşe Başlama Kolaylığı                  50        43
-Vergi Ödeme Kolaylığı                       68        50

 İNSANİ SERMAYE VE ARAŞTIRMA
-Eğitim harcamalarının MG’deki payı:         116       101
-Okul hayatı beklentisnde sıralama                75        57

PİYASA GELİŞKİNLİĞİ
Kredi
-Kredi alma kolaylığı:                             75        80
Yatırım                                                      39        44
-Yatırımcıların Korunması:                  48        60
-Piyasa Kapitalizasyonu (% GSYH):    51        57
İş Âleminin Gelişkinliği                        107       108
-Kalifiye işçi:                                             64        81
Kreatif üretim:                                          64        69
Kreatif mamül ihracatı:                           14        20
Wikipedia aylık edit sıralaması:            62        63
Youtube’a video yükleme sıralaması:    74        56