Zengin doğalgaz ve petrol kaynaklarını akılcı bir şekilde kullanan bu küçük ülkede koltuğunu geçtiğimiz günlerde oğluna devreden, Emir Şeyh Hamad Bin Halife Al Thani 18 yıllık yönetimi boyunca ülkesinin konumunu güçlendirecek çok önemli adımlar attı.
Katar Yatırım Otoritesi’ni (QIA) kurarak dünyanın dev şirketlerinde satın alma ve ortaklıklara gitti. Morgan Stanley, Glencore, Harrods mağazaları, Four Seasons otelleri, Londra Menkul Kıymetler Borsası, Creditte Suisse, Barclays Bank, Posrche gibi bir dizi şirkete ortak olarak dünya piyasalarında adından söz ettirdi.
Yurtdışında enerji yatırımlarına ağırlık verdi. 2006’da kurulan Katar Petroleum International Company Amerikalı Occidental ile Panama’da 7 milyar dolara mal olacak 350 bin varil kapasiteli bir rafineri kuruyor. Yine Tunus hükümeti ile toplam maliyeti 2 milyar dolar olan günde 150 bin varil hampetrol işleme kapasitesine sahip rafineri kurmak için çalışmalara başlandı. Amerikan enerji devleri Conoco Phillips ve ExxonMobil ortaklığında Teksas’ta 2.2 milyar dolara mal olacak 15 milyon ton kapasiteli bir LNG çevrim terminali kurmak için de çalışmalar sürüyor. İtalya ve Çin’deki yatırımlarına da hız veren Katarlılar, enerji dünyasının en hareketli oyuncularından birisi öne çıkıyor. Malum, Katar ekonomisinin ana omurgasını sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) oluşturuyor. LNG yatırımında uzun vadeli ve istikrarlı alıcının varlığı çok önemli. Katar ürettiği LNG’nin büyük kısmını Japonya’ya satıyor.
YENİ PAZARLARA ULAŞILABİLİR
Ancak Japonya’nın yeniden nükleer enerjiye dönmesi satışları olumsuz etkileyecek. Ayrıca ABD’nin kaya gazı çalışmaları da LNG fiyatları üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor. Bölgedeki gelişmeleri yakından izleyen bir isim olan, 7 Keys Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Civriz, “Buna karşın, Türkiye her yıl gaz tüketimi artan büyük bir pazar. Ayrıca Katarlılar Türkiye’de kurulacak bir LNG çevrim terminali ile yeni pazarlara ulaşabilir. Doğalgaz dağıtım işine girmek de onlar açısından oldukça kârlı olacak” diyor.
Bu gerçeklerden hareketle Katarlılar, İskenderun’da yaklaşık 13 milyar dolara mal olacak bir LNG Terminali inşa etmek için harekete geçti. Enerji Bakanlığı kaynaklarının verdiği bilgilere göre bir yıldır süren görüşmelerde önemli mesafe kat edildi. Yılda en az 6 milyar metreküp depolaması planlanan doğalgaz çevrim terminali için taraflar büyük oranda anlaştı. Prensip anlaşmasına göre projenin inşasını Katarlılar gerçekleştirecek. Terminalin yüzde 40’ı TPAO’nun olacak. Çoğunluk hisse ise Arap yatırımcılarda...
İGDAŞ'A TALİP
Katarlılar’ın mercek altına aldıkları bir diğer önemli yatırım da Türkiye’nin en büyük doğalgaz dağıtım şirketi olan İgdaş. Katar devlet varlık fonu, Katar Yatırım Otoritesi İgdaş’ı yakın markaja almış durumda. Piyasa analistleri yılda 5.5 milyar metreküp doğalgaz satışı gerçekleştiren İGDAŞ’ın satış fiyatının 5 ila 7 milyar dolar arasında olacağı tahmin ediyor. Araplar, Türkiye’nin en büyük gaz dağıtım şirketine Türkiye’nin önde gelen gruplarından birisiyle özelleştirme ihalesine teklif vermeye hazırlanıyor. (Vatan/Ufuk Şanlı)