Geçmiş yıllarda kurdaki artışı engellemek için faiz artırımı yapan Merkez Bankası, ‘lobi’ çıkışı sonrasında kurlardaki artışı faiz artırmak yerine döviz satışı ile durdurmak istiyor.
Vatan'ın haberine göre, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Gezi Parkı olylarıyla yeniden gündeme getirdiği “faiz lobisi” vurgusu Merkez Bankası’nın yeni politika araçları geliştirmesine neden oluyor. Hükümetten gelen “faiz yüksek” eleştirilerinin ardından Nisan ve Mayıs aylarında politika faizlerini düşüren Merkez Bankası, dün kur ve faizlerde yaşanan yükseliş sonrası yeni kararlar açıkladı. Merkez Bankası, Türk Lirası kompozisyonunun bir sonraki Kurul toplantısına kadar kademeli olarak net dış varlıklardan net iç varlıklara kaydırılacağını duyurdu. Piyasaların alışık olmadığı yeni bir yönteme başvuran Merkez Bankası, bu açıklamasıyla “kurları dizginlemek için faiz artırmam” sinyali verdi. Geçtiğimiz yıllarda kurlarda yaşanan tırmanışı engellemek için faiz artırımı yapan Merkez Bankası, bu kez tam tersi bir strateji uygulamak istiyor. Yani Merkez, piyasaya vereceği Türk Lirası likiditesi ile faizler üzerindeki baskıyı azaltmayı hedefliyor. Merkez’in dünkü açıklamasının devamında ise “Para Politikası Kurulu tarafından belirlenen sınırlar içinde politika faizinden fonlama yapılan her bir günde sadece bir kez gün içi döviz satım ihalesi düzenlenecektir. İhale tutarı en az 150 milyon dolar olarak belirlenecektir” denildi.
Döviz kısmıyla ilgili bu açıklamalarla da bankalara “Döviz üzerinde baskı olursa yüksek faizden (bandın üst kısmı), baskı olmazsa düşük faizden TL veririm” mesajı verildi. Ancak uzmanlar bu noktada şu eleştiride bulunuyor: “Merkez kurları faizle değil döviz satışıyla düşürecek. Dalgalanmaların olduğu dönemlerde kurlar üzerindeki baskıyı bankalar değil yabancılar oluşturuyor. Çıkış başladığında 150 milyon dolarlık ihaleler yetersiz kalır. Döviz satışı rezervleri azaltacak.”
Amaç faizi düşük tutmak
Ali İhsan Gelberi /Garanti Bankası
Geçmiş yıllarda, Merkez Bankası’nın dalgalanmalarda, kurun yükselmesini engellemek için faizi yükselttiğini görmüştük. Bu defa, faizi düşük tutarak kurun yükselmesine izin veriyor gibi gözüküyor. Merkez Bankası bir tercih yapıyor. Bu tercihin yanlış olduğunu söylemek zor. Sonuçlarını, makroekonomik göstergelere yansıdığında göreceğiz. Bu aynı zamanda kur geçişkenliğinin azalıp azalmadığını test etmemizi sağlayacak. Ama her durumda enflasyona etkisi olumsuz olacak.
Dövize kontrollü müdahale
Ali Ağaoğlu / VATAN Yazarı
Merkez Bankası dün yaptığı açıklama ile piyasalar “uslu durursa” günlük 150 milyon dolar döviz satabileceğini ve bunu da “politika faizi” olan yüzde 4.50’den fonlayacağını söyledi. Aksi durumda ise fonlama “bandın üst bandından” sağlanacak. Hazine ihaleleri öncesinde; şimdilik döviz tarafını ikinci plana atan; faizlerdeki yükselişi “sınırlamaya” yönelik bir politika. Kriz tecrübesi sınırlı olan MB’nin, bölük pörçük müdahalelerinin işe yaraması zor!
Dolar rekor kırdı borsa sert düştü
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu yıl bitmeden tahvil alımlarını azaltabileceğini açıklamasıyla piyasalarda başlayan sarsıntı sürüyor.
ABD tahvil faizlerindeki yukarı harekete paralel Türkiye’de 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 9’u aşarken, yurtdışı piyasalarda bozulmanın hızlanmasıyla dolar 1.95 TL’yi de aşarak 1.9580 TL ile yeni tarihi zirvesine çıktı. Avrupa borsalarında yüzde 2’ye varan kayıplar yaşanırken Borsa İstanbul, bankalar öncülüğünde yüzde 3.37 düştü. Gün içinde 70.093 puana kadar inen BIST 100 Endeksi günü 70.640 puanla yılın en düşük kapanış rakamından tamamladı. Bankacılık Endeksi ise yüzde 4.6 geriledi.
Çin’deki ekonomik ve finansal istikrara ilişkin endişeler piyasalarda bozulmayı hızlandırdı.
Hazine’nin maliyeti 3 puan yükseldi
Hazine dün gerçekleştirdiği iki ihale ile Haziran ayı borçlanma programının önemli bir bölümünü tamamlarken, borçlanma maliyetleri hem Fed hem de iç siyasi gelişmelerle bir önceki aya göre yükseldi. Hazine’nin 20 Haziran 2018 itfalı sabit kuponlu tahvilin ilk ihracında bileşik faiz yüzde 8.93, 3 Mayıs 2023 itfalı TÜFE’ye endeksli tahvilin yeniden ihracında ise reel faiz yüzde 2.95 oldu. Mayıs ayı başında ihraç edilen 14 Şubat 2018 itfalı tahvilde faiz yüzde 5.93 olmuştu. Dünkü ihalede ise benzer vadedeki tahvilde bileşik faiz yüzde 8.93’e çıktı.