Dün akşam saatlerinde kabul edilen tasarıyla TCMB EFT sistemleri, Takasbank ve BKM gibi sistemlerin yanı sıra; para transferi işlemleri gerçekleştiren PTT'yi, ödeme hizmeti sağlayan PayPal, Bitcoin gibi kuruluşları, kontörlü kart satışı gibi ön ödemeli işlemler gerçekleştiren GSM şirketlerini ve sektörde faaliyet göstermek isteyecek diğer elektronik para kuruluşlarının yasal çerçevesini oluşturuyor.
Tasarıya göre, TCMB ve BKM gibi sistem işleticileri anonim şirket olarak kurulacak ve TCMB'den izin almak kaydıyla faaliyette bulunacak. Bankalar, GSM şirketleri gibi elektronik para kuruluşları ve PTT gibi ödeme kuruluşları ödeme hizmet sağlayıcısı sayılacak ve faaliyette bulunmak için BDDK'dan lisans alacak.
Banka ve ödeme hizmeti sağlayıcısı dışındaki kişiler ödeme hizmeti sunamayacak. Lisans koşulları ve uygulama esasları ikincil düzenlemelerle belirlenecek; belli bir geçiş süresi tanınacak. Komisyon görüşmelerinde konuşan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, teknolojik gelişmelere bağlı olarak çok çeşitli ödeme yöntemleri ve bu yöntemlere ilişkin hizmetleri sunan farklı kuruluşlar ortaya çıktığını belirterek, "Ülkemizin en önemli ödeme sistemi konumunda olan Elektronik Fon Transfer Sistemi'nde
(EFT) 2012 yılının tamamında yaklaşık olarak 33 trilyon lira değerinde işlem gerçekleşti. Bu işlem tutarı, 2012 yılındaki GSYH'nin yaklaşık 23 katına tekabül etmektedir" dedi.
Babacan, ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerinin güvenli, etkin ve kesintisiz çalışması için bu sistemlerin tasarımının, işleyişinin ve gözetiminin önem taşıdığını ve uluslararası uygulamalarla uyumlu bir şekilde bu alandaki yasal altyapının güçlendirilmesi ihtiyacı olduğunu söyledi.
Tasarının amacının söz konusu sistemlere ilişkin ortak kural ve standartları belirlemek olduğunu söyleyen Babacan, "Tasarının ödeme yöntemleri ile ilgili en önemli hedeflerinden biri ise halen ülkemizde herhangi bir biçimde izin almaksızın ve denetlenmeksizin faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ilişkin mevzuat çerçevesinin oluşturulmasıdır" diye konuştu.
ÇEK KULLANIMINDA SON DURUM
Milletvekillerinin sorularını da yanıtlan Babacan, Şubat 2012'de karşılıksız çekler ve çeklerle ilgili suçlarda hapis cezası kaldırıldıktan sonra çek kullanımıyla ilgili açıklamalarda da bulunarak, şöyle konuştu:Geçen sene, 2011’e göre, kullanılan toplam çek tutarında yüzde 18.9 artış var. Bu yılın ilk beş ayında ise geçen senenin aynı dönemine göre çek tutarı toplamında yüzde 8.11’lik artış var.Karşılıksız çıkan çeklerde ise geçen yılın tamamında tutar olarak yüzde 4.63'lük dönen çek vardı; bu yılın ilk beş ayında yüzde 3.82. Yani, krizden önceki dönemlerde bu rakamlar hiç yüzde 5’in altını görmüyordu. Hapis cezası kalkmasına rağmen bu oranlar gayet makul oranlar. Dolayısıyla bu konudaki mevzuatta herhangi bir değişiklik yapma ihtiyacı duymuyoruz."