Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın duyurduğu yeni ‘varlık barışı’ için Maliye’de hummalı bir çalışma yürütülüyor. Bir hafta içinde tamamlanması beklenen yeni düzenlemeyle, 20 milyar liranın ekonomiye kazandırılacağı hesaplanıyor. 2008’de çıkarılan ilk kanun kapsamında 48 milyar liralık beyana karşılık gelen miktar 28 milyarda kalmıştı.
Zaman'ın haberine göre, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla harekete geçen Maliye, varlık barışı düzenlemesinin ikincisi üzerinde çalışıyor. Türk vatandaşlarının yurtdışında tuttuğu 130 milyar dolarla birlikte yurtiçinde yastıkaltında saklanan birikimleri ekonomiye kazandıracak düzenlemenin çerçevesi çiziliyor. Ekonomi yönetimi, bir hafta içinde tamamlanması beklenen yeni düzenleme ile yaklaşık 20 milyar liranın ekonomiye kazandırılabileceğini hesaplıyor.
Daha önce parasını beyan edip getirmeyenlerin durumu da yeni çalışmayla netlik kazanacak. 2008’de çıkarılan ‘Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Kanunu’ kapsamında yurtiçindeki birikimden yüzde 5, yurtdışından gelen paradan ise yüzde 2 vergi tahsil edilmişti. Yurtiçi ve yurtdışından gelecek paraya aynı şekilde farklı vergi oranları uygulanması üzerinde duruluyor. Yeni hazırlığı yerinde bulan eski Gelir İdaresi Başkanı Osman Arıoğlu, kapsamın geniş tutulmasını ve hızlı hareket edilmesini önerdi. Gecikmenin vergi tahsilatında sorun oluşturabileceğini ifade etti.
Euro Bölgesi’ndeki krizin devam ettiğini, Güney Kıbrıs kaynaklı sıkıntıların artabileceğini ifade eden üst düzey bir yetkili, “Yurtdışında Türklerin 100 milyar dolara yakın birikimi olduğu hesaplanıyor. Dünyada paranın gideceği ülkelerin sayısı azaldı. Türkiye, ön plana çıkıyor. Kendi vatandaşlarımızın parasını ve tasarruflarını artırmak amacıyla yastıkaltındaki birikimi ülke ekonomisine kazandırabiliriz.” dedi. Türk işadamlarının yurtdışındaki 100 milyar dolarlık birikimi için Maliye geçtiğimiz yıllarda da seferberlik başlatmıştı.
Türkiye’deki işletmesinden elde ettiği geliri yurtdışına farklı yöntemlerle götürenlerden paralarını getirmelerini isteyen Maliye, patronları hesaplarını iyi yapmaları konusunda uyarmıştı. Bu kapsamda sadece İsviçre’de 60 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Türkiye ekonomisinin yeniden çıkışa geçtiği bir dönemde Varlık Barışı uygulaması yapılmasını doğru bulan Gelir İdaresi eski Başkanı Osman Arıoğlu, kapsamının geniş tutulması ve hızlı hareket edilmesi tavsiyesinde bulundu. Sürecin uzamasının Gelir İdaresi’nin tahsilatta sorun yaşamasına neden olabileceğini ifade eden Arıoğlu, “Türev vergiler sorun olmamalı. Kapsamda ülke sorunu da olmamalı. Kara para dışında kaynak sorunu da olmamalı.” dedi.
22 Kasım 2008 tarihli ve 5811 sayılı ‘Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun’ ile uygulamaya konulan ve 2 Mart 2009 tarihinde sona eren varlık barışı uygulaması, 10 Temmuz 2009’dan itibaren 31 Aralık 2009’a kadar uzatılmıştı. Bu süre uzatımı ikinci barış olarak adlandırılmıştı. Kanun kapsamında yurtiçindeki birikimden yüzde 5, yurtdışından gelen paradan ise yüzde 2 vergi tahsilatı yapıldı.
Barış kapsamında yurtdışından 5,2 milyar lira getireceğini beyan eden Ali Türkan, 104 milyon liralık vergiyi ödemek için Maliye’nin kapısını çalmadı. Varlık barışı kapsamında 7,1 milyar liralık beyanı ile gündeme gelen meçhul zenginin izini ise Maliye’den başka bulan çıkmadı. Barış kapsamında 28 milyar lirası yurtdışından, 20 milyar TL’si ise yurtiçinden olmak üzere toplamda 48 milyar liralık varlık beyanı yapılmasına rağmen beklenen hasılat elde edilememişti. Maliye Bakanlığı’nın tahsilat rakamı 1 milyar 64 milyon lirada kaldı. Yaklaşık 600 milyon lira tutarında vergi ise ödenmedi. Ödenmeyen vergiye karşılık gelen miktarın 20 milyar liraya yaklaştığı belirtiliyor. Buna ilişkin haciz süreci ise devam ediyor.
Kapsamı netleşmedi, çalışıyoruz
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, varlık barışı konusunda çalışmalarının sürdüğünü söyledi. THY ile Airbus arasındaki uçak alım imza töreninde gazetecilerin sorularını cevaplayan Şimşek, varlık barışına ilişkin soruya, “Bir süre önce Sayın Başbakanı’mızın bu yönde bir talimatı oldu. Dolayısıyla konuyu biz Maliye Bakanlığı olarak şu anda çalışıyoruz. Henüz detaylandırmadığımız için daha fazla bir bilgi vermek doğru olmaz. Ama kapsamı itibarıyla daha önce yapılandan farklı olabilir. Sadece ve sadece yurtdışı kaynaklarına yönelik olabilir. Bu konuda henüz verilmiş bir karar yok.” cevabını verdi. Bakan Şimşek, bu aşamada gerek rakam telaffuz etmek gerekse yapılacak düzenlemenin detayları hakkında bilgi vermenin çok erken olduğunu söyledi.