Belediye İktisadi Teşekküllerinde (BİT) istihdam kapasitesi son 4 yılda yüzde 80 arttı. Asfalt dökmekten toplu nikah kıymaya, park yapımından taze meyve sıkmaya, akıllı kart sistemleri geliştirmekten konser düzenlemeye uzanan geniş bir faaliyet alanında görev yapan BİT'lerin istihdam kapasitesi, geçen yıl 23 bin 740'a çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu, Maliye ve İçişleri bakanlıklarının verilerine göre, BİT'lerin istihdam kapasitesi son yıllarda önemli oranda arttı. Türkiye'de çoğunluğu büyükşehir ve il belediyelerine bağlı kurulan 328 belediye şirketi bulunuyor. Öyle ki bazı belediyelerde her hizmet alanı için kurulmuş belediye şirketleri faaliyet gösteriyor.
Belediye şirketlerinin sayılarının ve faaliyet alanlarının artması, bu şirketlerin istihdam kapasitesini de olumlu yönde etkiledi. BİT'lerde 2008 yılında istihdam edilenlerin sayısı 13 bin 195 iken, bu sayı 2009'da 11 bin 636'ya geriledi. 2010 yılında belediye şirketlerinin istihdama kazandırdığı kişi sayısında ciddi bir sıçrama yaşandı. 2010'da istihdam edilenlerin sayısı 23 bin 656'ya ulaştı. Şirketlerin toplam istihdamı 2011'de 22 bin 41'e gerilerken, geçen yıl BİT'lerin çalıştırdığı işçi sayısı 23 bin 740'la en yüksek seviyeye ulaştı. Belediye şirketlerinde 2008'de ortalama 40 kişi çalışırken, geçen yıl bu sayı 72'ye yükseldi.
Yapmadıkları iş yok
Belediye şirketlerinin faaliyet alanları adeta sınır tanımıyor. Bazı belediye şirketleri temel yerel yönetim hizmetlerini üstlenirken, bazıları bu hizmetlere yeni faaliyet alanları da ekleyerek görev yapıyor. Belediye şirketlerinin faaliyetleri arasında yol açma, asfaltlama, park yapımı, fuar düzenleme, bilgi işlem teknolojileri, akıllı kart sistemleri geliştirme, trafik altyapısı ve işaretleme, otopark işletmeciliği, kreş hizmeti, planlama, otobüs işletmeciliği, deniz ulaşımı işletmeciliği, içme suyu, temizlik, güvenlik, toplu konut, toplu nikah, toplu sünnet, konser organizasyonu, taze sıkılmış meyve suyu satışı, soğuk hava deposu, kömür satışı, ilaçlama, ağaçlandırma, çevre düzenlemesi, restoran ve turistik tesis işletmeciliği, site yönetimi, spor ve sağlık hizmetleri bulunuyor.
Son 20 yılda hız kazandı
Belediyeler, kendilerine verilen görevlerin yerine getirilmesinde klasik belediye örgütlenmelerinin yetersiz kaldığı gerekçesiyle kendi bünyelerinde, belediyeye bağlı veya belediye dışında fakat belediye örgütü ile organik bağı olan teşebbüsler kurma yoluna gitti.
Bu şirketler, çeşitli yerel hizmetlerin yürütülmesi amacıyla bağımsız bütçeleriyle, özel hukuk tüzel kişisi olarak faaliyet gösteriyor. Şirketlerin sayısı, niteliği ve büyüklüğü, belediyelerin büyüklüğüne göre farklılaşıyor.
Başta temel belediyecilik hizmetlerine yönelik kurulan şirketlerin faaliyet alanlarının çeşitliliği ve sayıları son 20 yılda hızla arttı.