Şubat ayında alınan yatırım teşvik belgesi sayısı geçen yılın aynı ayına göre önemli oranda artarken, öngörülen toplam yatırım tutarı geçen yılkinin altında kaldı. Dünya Dazetesinden Naki Bakır'ın haberine göre Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, şubat ayı yatırım teşvik belgesi gerçekleşmeleri ile yeni teşvik sisteminin yürürlüğe girdiği 20 Haziran 2012'den bu yana kaydedilen kümülatif verileri açıkladı.
Buna göre şubatta toplam tutarı 4.4 milyar lira olan 378 adet yatırım teşvik belgesi alındı. Şubat ayında teşvik belgesine bağlanan yatırımlar kapsamında öngörülen istihdam da 11 bin 791 kişi olarak açıklandı. Düzenlenen yatırım teşvik belge adedi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25 artarken, bu belgelerde öngörülen yatırım tutarı, baz etkisine rağmen geçen yılkinin yüzde 20 altında gerçekleşti. Geçen yıl, yeni teşvik sisteminin beklenmesi nedeniyle ilk yarıda yatırım teşvik başvurularında çok hızlı bir düşüş yaşanmış, ertelenen yatırımların hazirandan sonra devreye girmesiyle bu gelişme yerini artışa bırakmıştı.
Şubat ayı teşvikli yatırım tutarı, Şubat 2012'deki 5.5 milyar liralık hacmin oldukça altında kalırken, Şubat 2011'deki 4.5 milyar liralık düzeyi de yakalayamadı. Ancak bu yıl şubatta teşviğe bağlanan yatırımlarda öngörülen istihdamda ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42.6 oranında bir artış görüldü. Teşvik belgesi adedi ve öngörülen istihdamdaki artışa karşılık yatırım tutarındaki gerileme, küçük bütçeli emek-yoğun yatırımların payındaki artışa işaret ediyor.
İki ayda 9.7 milyarlık yatırım teşviğe bağlandı
Ocak -Şubat döneminde yatırım teşvik belgesi adedi 813 adede, öngörülen sabit yatırım tutarı 9.7 milyar liraya, öngörülen istihdam 25 bin 829 kişiye ulaştı. Bu dönemde düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin 769 adedi yerli, 44 adedi uluslararası sermayeli şirketler tarafından alındı. Yılın ilk iki ayında düzenlenen yatırım teşvik
belgelerindeki 9.7 milyar TL sabit yatırımın 7.8 milyarı yerli, 1.9 milyarı ise uluslararası sermayeli şirketler tarafından gerçekleştirilecek. Söz konusu yatırımların 5.1 milyar imalat sanayii, 2.5 milyarı hizmetler, 1.8 milyarı enerji, 364 milyon TL'si ise madencilik sektöründe gerçekleşecek.
Teşvik belgelerinde öngörülen yatırımların 3.9 milyar TL'si I. Bölge, 2 milyarı II. Bölge, 833 milyon TL'si III. Bölge, 482 milyon TL'si IV. Bölge, 561 milyon TL'si V. Bölge ve 1.9 milyar TL'si ise VI. Bölge'ye yönelik bulunuyor.
Yeni teşvik sistemi 6. Bölge'ye yaradı
Yeni teşvik sisteminin uygulanmaya başlandığı 20 Haziran 2012'den bu yılın şubat sonuna kadar olan dönemde alınan teşvik belgesi sayısı 3 bin 335'e, öngörülen yatırım tutarı 47.4 milyar liraya ve istihdam ise 123 bin 560 kişiye ulaştı. Bu dönemde düzenlenen teşvik belgelerinin 394 adetle yüzde 12'si, yatırım tutarının 5.2 milyar lira ile yüzde 11'i, istihdamın da 20 bin 562 kişi ile yüzde 18'i, 6'ncı bölgede öngörülüyor.
'Yeni sistem amaca ulaştı'
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, yaptığı açıklamada bu yılın Ocak-Şubat dönemi yatırım teşviklerini değerlendirirken, "Özellikle bölgesel bazda 2012 yılının Ocak-Şubat dönemi ile kıyasladığımızda; yeni teşvik sisteminin istenilen amaçlara ulaşma konusunda ne kadar başarılı olduğu net bir şekilde görülmektedir" dedi.
Çağlayan, Ocak-Şubat dönemleri itibariyle teşvik belgesi sayısının 1. Bölge'de yüzde 54'lük artışla 197 adetten 304 adede, 2. Bölge'de yüzde 23'lük artışla 108 adetten 133 adede, 3. Bölge'de yüzde 7'lik artışla 100 adetten 107 adede, 5. Bölge'de yüzde 98'lik artışla 40 adetten 79 adede çıktığını anlattı. Teşvik belgesi sayısının,
6. Bölge'de ise yüzde 117 artışla 53 adetten 115 adede ulaştığına dikkat çeken Çağlayan, "Yeni teşvik sisteminin öncelikli amaçlarından biri olan 6. Bölge'nin kalkınması kapsamında, bu bölgede yer alan bazı iller yeni teşvik sistemi ile yatırımcılar tarafından yoğun ilgi görmeye başlamıştır" dedi.
İstihdam Diyarbakır'da 11 katına yükseldi
Çağlayan, Ocak-Şubat döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgesi adedinin geçen yılın aynı dönemine göre Şanlıurfa'da 3 katına, Diyarbakır'da ise yaklaşık 6 katına; yatırımlarla öngörülen istihdamın da Şanlıurfa'da 3 katına, Diyarbakır'da ise 11 katına yükseldiğine dikkat çekti. Yıllardır çeşitli ekonomik avantajlar sağlanmasına
rağmen istenen düzeyde yatırım alamayan bu illerde son teşvik sistemi ile birlikte ekonomik hareketliliğin başladığı ve istihdam olanaklarının önemli oranda arttığını vurgulayan Çağlayan, Ocak-Şubat teşviklerinde öngörülen 25 bin 829 kişilik istihdamın 4 bin 555'le yüzde 18'inin 6. Bölge'de gerçekleşeceğine dikkat çekti.
6. Bölge istihdam deposu olacak
Çağlayan, yatırım teşvik belge gelişmelerine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu: "Türkiye'yi Avrupa ve Avrasya'nın mal ve hizmet üretim üssü haline getirmek, bölgelerarası dengesizliği gidermek amacıyla uygulamaya koyduğumuz Yeni Teşvik Sistemi hedefine doğru emin adımlarla ilerlemektedir. Verilen yatırım teşvik
belgelerindeki gelişmeler de bunu doğrulamaktadır. Yeni Teşvik Sisteminin yürürlüğe girdiği 20 Haziran 2012 tarihinden bu yana 47.4 milyar TL tutarında 3 bin 335 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş olup, söz konusu yatırım teşvik belgelerinin öngördüğü istihdam 123 bin 560 kişidir. Verilen yatırım teşvik belgelerinde
6. bölgedeki gelişmeler dikkat çekicidir ve 6. Bölge'nin istihdam deposu olma yolunda ilerlediğini göstermektedir. Yeni Teşvik sisteminin olumlu sonuçlarını önümüzdeki dönemde hep birlikte yaşayacağız. Türkiye ekonomisi yeni teşvik sisteminin sağladığı yatırım avantajları ile Avrupa ve Avrasya'nın mal ve hizmet üretim üssü olma yolunda ilerlemektedir. Teşvik sistemi aynı zamanda sürdürülebilir ihracat artışımızın, ekonomik büyümemizin ateşleyicisi olacak, stratejik yatırımların artmasıyla cari açık meselesi kalıcı olarak çözüme kavuşturulacaktır.