YAKLAŞIK bir milyon nüfuslu Güney Kıbrıs’ta Rumlar bunu beklemiyordu. Avrupa Birliği (AB), Rumlardan ekonomik krizden çıkış yolu olarak banka hesaplarına ortalama yüzde 10 oranında vergi teklif edince halka ellerinde AB karşıtı pankartlarla parlamento önüne koştu. Halkın öfkesini arkasına alan milletvekilleri salı akşamı AB’nin teklifine rest çekti. Protestocular sokakta, çoğunluk ise, ekranları başında, Yunan milli marşı eşliğinde ‘Hayır’ oyları için kalkan milletvekillerinin elleri alkışlarla karşıladı. IMF’nin ‘demir leydi’ adını verdikleri Rumlardan sorumlu ekonomisti Polonyalı Delia Velculescu önceki akşam, “Batık bankalara ne gerek var, temelli kapatın” deyince panik halinde ATM’lere hücum başladı. Günlük nakit çekim limiti 600 Euro için…
ATM KUYRUKLARI OLUŞTU
ATM’lerden günlük para çekme limiti 800 Euro ancak bankalar kapandıkları geçen hafta Cuma gününden buyana sadece 600 Euro veriyor. O da; bankamatiğin kasasındaki para tükenene kadar. Ellerinden cep telefonları düşmüyor, diğer şubelerdeki ATM’lerde kuyruğa giren yakınları günlük limiti çekebilirse, kuyruktan ayrılıyorlar. Bir ATM’de kuyruk yoksa, kasasının tükendiğini anlıyorlar. Kuyruklarda, Rum hükümeti, AB, Almanya Başbakanı Angela Merkel, krizden kimi sorumlu tutuyorlarsa en ağır sözlerleri sarfediyorlar.
BENZİN, EKMEK PEŞİN PARA
Çekilen 600 Euro ise harcamalara değil, doğrudan ‘ne olur ne olmaz’ endişesiyle yastık altına giriyor. Piyasada nakit harcama yapan bulmak neredeyse imkansız, herkesin elinde kredi kartı. İlk isyan bayrağını halkın zorunlu tüketim ürünleri satan işyerleri açtı. Önce benzin istasyonları, ardından fırınlar ve süpermarketler kredi kartıyla alışverişe son verdi ve “Para peşin” şartı koydu. Hükmet haltın öfkesini üstüne çekmemek için evlere fatura gönderilmesini askıya alırken, Rumlar yurtdışında okuyan çocuklarına para gönderemiyor. Diğer taraftan eczane raflarındaki ilaçlarda hızla tükendi.
‘İşlerimiz durdu bittik, mahvolduk’
SOKAKTA ya da banka kuyruğunda kime sorsanız hemen öfkeli yanıtlar geliyor. İlerlemiş yaşına ragmen tekerlekli sandalyesi ile ATM kuyruğuna giren Fedon Vasilidis, “Ömrüm boyunca biriktirdiğim 60 bin Euro param banka kapatılırsa uçup gidecek. Artık ne bulursak, ne kurtarırsak diye her gün kuyruğa giriyorum” dedi. Esnaf da sürekli şikayetçi. Toptan gıda malzemesi satan Yorgo Çangaris, “Otellere yüklü miktarlarda mal satıyordum. Oteller nakit veremiyor, ben de piyasadan mal alamıyorum, işlerim durdu mahvoldum” diyor.
* Bankalar 1 haftadır kapalı
* ATM’lerde para tükendi
* Kredi kartıyla alışveriş bitti
* Elektrik su faturaları ertelendi
* Yurtdışındaki öğrenciler parasız kaldı
* Büyükelçilik uçakla para istedi
* Eczanelerde ilaç kalmadı
B planı: Fırın kebabı
* RUM lider Nikos Anastasiadis hazırladığı ve halkın halkın ‘Karışık kleptiko (fırın kebabı)’ adı verdiği yeni paket şu tedbirlerden oluşuyor:
* Doğu Akdeniz doğalgaz parselleri teminatıyla bono çıkartılıp yatırımcılara satılacak, teminat verilecek.
* Mevduatların 100 bin Euro’nun üzerinde olanlara yüzde 3 ile 5 arasında vergi konulacak.
* Şirketlerden alınan yüzde 10’luk (AB’nin en düşüğü) kurumlar vergisi yüzde 12.5’a çıkartılacak.
* Ülkenin en büyük batık iki bankası, Laiki Bank (Halk Bankası) ve Cyrus Bank’ın varlıkları satılacak, borçları devlet üstlenecek.