MERKEZ Bankası Başkanı Erdem Başçı, Türkiye’de cari açığın sürdürülebilir kılınması için milli gelirin yüzde 12’si civarında olan iç tasarrufların artırılması gerektiğini hatırlatarak, bu konuda eğitim ve kültürün önemine dikkat çekti. İç tasarrufların artırılması konusunda ise uluslararası literatürde ‘marshmallow’ (yumuşak şekerleme) testi olarak geçen ‘Tatminin Ertelenmesi’ çalışmasını örnek gösteren Başçı, tasarruflarını artırmak isteyen bireylere ve genel olarak Türkiye’ye sabırlı olunması gerektiği mesajını verdi.
BEKLEYEN İKİ ŞEKER YEDİ
Vodafone Türkiye ana sponsorluğunda Capital ve Ekonomist dergileri öncülüğünde düzenlenen CEO Club Buluşmaları toplantısındaki konuşmasında Başçı, Walter Mischel, Ebbe B. Ebbesen and Antonette Raskoff Zeiss’in gerçekleştirdiği ‘marshmallow’ testini de içeren çalışmasını anlattı. Başçı marshmallow testi ile ilgili şu bilgileri aktardı: “Tatminin geciktilirilmesi çalışmasında, öğretmen sınıftaki öğrencilerin her birinin önüne birer marshmallow koyuyor ve bunları ben gelinceye kadar yemezseniz, size birer tane daha vereceğim diyor. Bir kısmı hemen, ikinci grup biraz bekleyip sabırsızlandıktan sonra şekerlemeyi yiyor. Bir kısmı ise bekleyip öğretmen gelince yiyor ve ikinci marshmellow’u da hak ediyor. Daha sonra yapılan incelemelerde sabredip bekleyen öğrencilerin hayatta diğerlerine göre çok daha başarılı oldukları görülüyor.”
EĞİTİM VE KÜLTÜR
Bir diğer çalışmanın da, Gary Becker and Casey Mulligan’ın tasarruf-eğitim ve bilinç ilişkisini inceleyen ‘The Endogenous Determination of Time Preference’ çalışması olduğunu kaydeden Başçı, “Eğitim tasarruf konusundaki bilinci şüphesiz artırıyor. Eğitim dışında kültürün de etkili olduğunu söyleyenler var. Sadece sabrın değil, stratejik düşünmenin payına vurgu yapanlar var. Sonuç olarak iyi eğitim almış olanlar ödülünü alıyor” dedi.
Büyüme konusunda iyimserim
CEO Club’taki konuşmasında Türkiye’nin büyümesi konusunda iyimser olduğunu vurgulayan Erdem Başçı şunları kaydetti: “Dünyada gerçekten problem şu; merkez bankaları para bastıkları halde kredi büyümesi bir türlü artıya geçemiyor. Özellikle Avrupa’da vatandaşlarda istenen güven sağlanamıyor. Türnkiye’de ise, para basmadığımız halde kredilerde büyüme yaşanıyor. Bu daha kolay bir sorun. Ben Türkiye’nin büyüme potansiyeli konusunda iyimserim. Merkez Bankası olarak enflasyon büyümesi veya finansal riklerin büyümesine dikkat ediyoruz.”
11 iktisatçı tek bir ampulü nasıl değiştirir
TÜRKİYE’nin önde gelen şirketlerinin yöneticilerinin katıldığı CEO Club toplantısında Türkiye ve dünya ekonomisinin önemli gündem maddeleri de ele alındı. Önümüzdeki döneme ilişkin dinamiklerinin konuşulduğu toplantıya, iktisatçılarla ilgili “11 İktisatçı bir ampulü nasıl değiştirir?’ sorusuyla başlayan bir fıkra damgasını vurdu. Sorunun, “Bir iktisatçı ampulü değiştirirken, diğer 10 iktisatçı da, geri kalan her şeyi sabit tutmaya çalışır” şeklindeki cevabı ise salondakileri güldürdü.
Düşük faiz dengeli büyüme
DÜNYADA düşük büyüme, düşük faiz ortamının devam ettiğine işaret eden Erdem Başçı, “Bu konjonktürde Türkiye için doğru ekonomik politika bileşimi düşük faiz ve dengeli büyüme” dedi. Başçı, şunları söyledi: “Önümüzdeki dönemde de Merkez Bankası, elindeki politika araçları ile dengeli büyümeyi desteklemeye devam edecek. Yapısal reformlar tamamlandıkça Türkiye’nin dengeli büyüme hızı daha da artabilir.”