Hisse yatırım fonları (ETF) altın piyasasında önemli bir dönüşüm sağladı. İlk fonun yaklaşık 10 yıl önce oluşmasından bu yana, ETF'ler yatırımcının fiziki olarak altın almasını o kadar kolaylaştırdı ki, 'halkın merkez bankası' olarak anılmaya başladılar. Ancak halkın merkez bankası artık satışa geçmiş görünüyor...
Ocak ayı başından bu yana altın destekli ETF'lerden tam 140 ton çıkış yaşandı ve şubat, 106 tonla ETF'lerden aylık bazda en büyük çıkışın meydana geldiği dönem oldu. Dünya'nın haberine göre, altın fiyatlarının art arda beşinci ay gerileme gösterdiği şubatta fiziki altın fonlarından çıkan paranın büyüklüğü 5.6 milyar doları buldu. Fiziki altın fonlarından yılbaşından bu yana kaçan paranın büyüklüğü ise 6.8 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Şubat ayında endüstriyel metallere dayanan fiziki fonlara giriş 125 milyon dolar olurken, gümüş ve paladyum gibi beyaz metaller de iyi bir performans sergiledi.
Ekonomiye güvenin artması altına talebi düşürdü
Altına gelen yüklü satış analistlere göre, yatırımcının küresel ekonomiye duyduğu güvenin artmasından ve hisse senedi gibi daha riskli varlıklara yönelmesinden kaynaklanıyor. Altın fiyatları geçtiğimiz hafta 1.565-1.585 dolar bandında seyretti. Ekim ayından bu yana yüzde 12 değer kaybederek cuma günü 1.580 dolar/ons seviyesinden satılan altının onsu şu an 2011 yılında nominal olarak ulaştığı zirvesinin yüzde 18 altında.
UBS'in değerli metaller stratejisti Joni Teves, Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, ETF'lerdeki kaçışın hızlanmasının endişe verici olduğunu belirtti. Barclays ekonomisti Suki Cooper da satışların sürmesinin, fiyatlar üzerindeki en ciddi aşağı yönlü risk unsurlarından biri olduğunu söyledi.
Bunun nedeni ise ETF'lerin fiziksel altın piyasasında önemli bir varlık göstermeye başlaması. İlk altın hisse yatırım fonunun 2003'te Avustralya'da piyasaya çıkmasından bu yana bu ürün tipi önemli bir başarı yakaladı. Şu an dünya genelinde ETF'lerdeki altın tutarı 2.491 ton, yani ABD ve Almanya hariç, tüm merkez bankalarının elindeki toplam altından fazla. ETF'lerdeki altın miktarı, dört yıldan fazla bir zamandır dünyanın en büyük altın tüketicisi konumunda olan Hindistan'ın mücevher pazarındaki talebi karşılamaya yetecek büyüklükte.
Yatırım fonlarına gelen satışın endişe yaratmasının bir diğer nedeni, sürpriz bir gelişme olması. Altın fiyatlarının zayıfladığı daha önceki dönemlerde ETF yatırımcısı altın tutmaya devam etmişti. Örneğin 2011'in son iki ayında altın fiyatları yüzde 13 gerilerken, ETF'deki altın varlıkları artış göstermişti. Ancak son iki ay içinde fiyatlardaki düşüşe paralel olarak ETF'lerdeki altın miktarında da gerileme yaşanıyor. ETF'lerdeki toplam altına oranla düşüş sınırlı da olsa, yine de satışların rekor seviye ulaştığı dikkat çekiyor. Büyük miktarda altına yatırımı olan bir fon yöneticisi bu durumun kaygı verici olduğunu belirtiyor.
Borsalardaki ralli sürecek
Goldman Sachs da geçtiğimiz günlerde yayınladığı bir raporda, geçtiğimiz ay yaşanan yüklü satışlar nedeniyle tahminlerini gözden geçirmek zorunda kaldığını bildirmişti. Goldman, Credit Suisse ve Societe Generale gibi, altında boğa piyasasının sona erdiği yorumunu yapmıştı. Brooks'a göre şu an yatırım fonlarından çıkışın sebebi ABD ve Çin ekonomisinden gelen olumlu sinyallerle yatırımcının yön değiştirmesi. Küresel borsalarda yılbaşından bu yana ralli yaşanıyor. Geçtiğimiz hafta Dow Jones Sınai Endeksi, 2007 yılındaki zirvesini geride bırakmıştı. Borsalarda rallinin sürmesi bekleniyor. Bu tablo karşısında büyük yatırımcılar altın satıyor.
Ünlü yatırımcılar altın satıyor
Örneğin ünlü yatırımcı George Soros ve Loius Bacon, altın destekli ETF'lerdeki hisselerini sattıklarını açıklamıştı. Diğer yandan Reuters'ın haberine göre hedge fon yöneticisi John Paulson, altın fonunun çift haneli değer kaybetmesiyle şubatta kayıplarını artırdı, Paulson'un 800 milyon dolarlık altın fonu geçtiğimiz ay yüzde 18 düştü ve yılbaşından bu yana yüzde 26 değer kaybetti.
Ancak ETF'lerdeki satışın yatırımcı davranışlarında radikal bir değişime işaret etmediğini düşünenler de var. Dünyanın ilk fiziksel altın hisse yatırım fonunu kuran ETF Securities'in araştırma bölüm başkanı Nicholas Brooks, Financial Times'a verdiği demeçte, ETF'lerin uzun vadeli yatırımcıların yanında kısa vadeli yatırımcılar arasında popüler olduğunu ifade etti. Brooks, birçok kişinin enflasyon riski ve kurdaki dalgalanmaları karşı altın tutmaya devam ettiğini belirtti. Stratejist, Reuters'a yaptığı bir başka açıklamada ise yatırımcıyı rahatsız eden İtalya'daki seçimlerin ardından yaşanacak gelişmelerin altından çıkış trendini tersine çevirebileceğine dikkat çekti ve "Avrupa'daki bazı ekonomilerin borçları konusunda zorluk yaşacağı sinyali vermesi halinde, tahvil piyasalar negatif tepki verebilir ve altına dönüş başlar" dedi. HSBC değerli metaller stratejisti James Steel de benzer şekilde, hedge fonlarla yaptığı görüşmede 'ayı piyasasına girildiğinin düşünüldüğü' izlenimine kapılmadığını ifade etti.