Kalburüstü şirketleri bir kenara koyduğunuzda endeksin yüzde 10 düşmesi demek hisselerin neredeyse yüzde 50 düşmesi demek gibi bir şey. Yükselişte ise tersi yaşanıyor.
Zaman Gazetesi Yazarı Selim Işıklar borsadaki gelişmeleri kaleme aldı. İşte o yazı.
Borsa yine bir rekor yükseliş sonrası yaklaşık 11 bin puan geriledi (yüzde 12). Hisselerin önemli bölümü sanki daha önce yükselişe uyabilmiş gibi inanılmaz bir şekilde düşüşe geçerek endeksten iki kat fazla değer yitirdiler. Bir kez daha ortaya çıkan bir gerçek var ki KOBİ’ler Türkiye’de kesinlikle halka açılmaya müsait değiller, hatta bu halleriyle açılmazlarsa daha iyi olur düşüncesindeyim. Büyük ölçekli ve kurumsal kimlikli şirketler ve projeksiyonu kuvvetli yabancı yatırımcıların da ilgisini çeken şirketler ise hem daha dirayetli hem de yükselişlerde daha ataklar.
Finans merkezi olma yolunda ilerleyen Borsa’mızın çok sayıda şirketi halka açmaktan ziyade, nitelikli, kurumsal, düzenli kâr potansiyeline odaklı şirketleri bünyesine alma gayreti göstermesi gerekiyor. Umarım yeni kanunlara ek olarak halka açılmalara getirilen uygulamalar meyvesini verir. Bu konuda bir ekleme daha yapılacak olursa yeni halka açılan bir şirket ya da bir başkasına satılan şirketler için hangi oranda olursa olsun çağrı fiyatının mutlaka ve mutlaka tüm yatırımcıları kapsayacak bir şekilde uygulanmasının sağlanması ve mecburi olması, güven kaybını telafi edecek önemli bir uygulama olacaktır.
Yabancı yatırımcıların Borsa’mızın köklü ve kârlı şirketlerine yüzde 65 iştirak etmesinin haricinde diğer şirketlere ilgi göstermeyişi dikkatlerden kaçmıyor.
Gündeme dönecek olursak hafta içinde Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık oranlarını yükseltme kararı ve faiz oranlarında çeyrek puanlık bazı indirimlere gitmesinin ardından saman alevi gibi yükselen Borsa’da, bunu satış fırsatı olarak gören yabancılar endeksteki düşüşü tetikledi. Tahminim şubat ayında yabancıların net satıcılı oldukları yönünde.
25 Şubat’taki 12 bankanın sözlü savunmalarının alınacak olması, hafta içinde açıklanan FED tutanakları satış baskısında oldukça etkiliydi. 7 Mart’taki Avrupa Merkez Bankası kararı ve 20 Mart’taki FED toplantısı sonrası parasal genişleme ile ilgili gelişmeler oldukça kritik. Bir başka deyişle düzeltme hareketinin sona ermesi ve en azından kısa soluklu da olsa bir yükseliş dalgasının yaşanması yabancı yatırımcıların stratejilerine ve zamanlamalarına bağlı. Mart ortası yükseliş eğilimi ihtimali biraz daha güçlü görünüyor. Teknik olarak yükseliş kanalından çıkıldığı görünüyor. Kısa vadede dip arayışı devam edecek. Ancak bir aydır soluksuz gerileyen hisselerde kısa bir süre sonra tepki yükselişleri gelebilir. Hafta içinde gelecek dış ticaret verileri önemli. Mart ayının içinde açıklanacak olan bankacılık sektörüyle ilgili rekabet kurulunun vereceği kararlar sırasında yaşanacak geri çekilmeler, yeni bir yükseliş öncesi son satışlar olarak algılanabilir. Bir başka deyişle bir düzeltmenin en önemli safhası geçildi. 73 bin- 70 bin sınırı altı ve üstü daha kuvvetli alımlar sürpriz olmayacaktır. Güçlü şirketler için alım fırsatları mart ayı içinde değerlendirilebilir.
Muazzam bir kur savaşının ortasındayız
Şubat ayı başında 15 ayın en yüksek seviyesine ulaşan Euro/dolar paritesi ani bir şekilde düşüşe geçerek cuma günü 1,3147 seviyelerine kadar geriledi. Kur savaşlarının bir göstergesi olarak bakabileceğimiz son dalgalanmalarda hem FED tutanakları etkili olurken, Avrupa’nın büyümede beklenenden zayıf ilerlemesi, İngiltere’nin notunun Moody’s tarafından düşürülmesi gibi olaylar dolara destek verince parite bir anda 1,37’den 1,31 seviyelerine kadar çekilmiş oldu. Şu an muazzam bir kur savaşının ortasında bulunmaktayız. Uzakdoğu’dan Afrika’ya, Güney Amerika’dan Avrupa’ya ticaret savaşları kızışmış durumda. Yılın başlangıcında rüzgar Euro lehine eserken bir anda beklenen düzeltme, ABD Merkez Bankası’ndan geldi. Ancak bu ABD’nin doların değer kazanmasını istediği için değil, toplantı tutanaklarını farklı bir şekilde yansıtan spekülatörlerin maharetinden kaynaklanan bir durum. Kimse para biriminin çok güçlü olmasını istemiyor ancak mega spekülatörler zaman zaman devletler içindeki destekçilerini de kullanarak dalgalanmalarda çok önemli kazançlar elde ettikleri gibi rüzgarı istedikleri yerden estirmeye devam edebiliyorlar. Mart ayı içinde (20 Mart) parasal genişlemenin devamı ya da sonlanmasına yol açacak veriler, FED’in bu konudaki fikri ve piyasaların algısı Euro/doların seyrini de belirleyecek. Öncesinde beklenti satın alınacağı için martın ilk haftası yön belirlenebilir. Parite 1,29 seviyeleri ya da 1,26’ya kadar gerilerse bu noktayı alım fırsatı olarak görecek spekülatörler, 20 Mart’taki FED toplantısına kadar pariteyi yine yukarı taşıyabilirler.