Merkez Bankası'nın sıkı para politikası nedeniyle piyasada başlayan durgunluk dev market zincirleri üzerinden KOBİ'lere yansıdı. Ekonominin kriz içinde olduğu 1990'lı yıllarda bile 60-90 gün vadeyle çalışan zincirler, bu süreyi 130'a çıkardı. Sabah'ın haberine göre para ödemeleri ertelenen KOBİ'ler iflasın eşiğinde
Faizlerin indirilmesinde gecikilmesi nedeniyle perakende sektörünü kıskaca alan durgunluk dev market zincirleri üzerinden KOBİ'lere yansıdı. Market raflarına girme koşullarını ağırlaştırıp KOBİ'leri çıkmaza sokan bazı zincirler, şimdi de piyasadaki sıkışıklık nedeniyle ödemelerini geciktiriyor. 30-90 günlük vadeyi 120-130'a çıkaran zincirler, özellikle kısıtlı finansmanla işini döndürmeye çalışan çok sayıda KOBİ'yi iflasa sürüklüyor. Hızlı tüketim ürünlerinde en fazla 60 gün olan vadeyi de uzatan zincirler, en çok günlük satış yapan yufkacılar ile süt, yumurta ve peynir üreticilerini zor duruma soktu.
ANADOLU'DA DESTEK VAR
İsminin açıklanmasını istemeyen büyük bir tedarikçi, bazı zincirlerin özellikle küçük üreticileri mağdur ettiğini söyledi. Tedarikçi, "KOBİ'ler işlerini çekle döndürüyor. Ödeme alamazsa çeki yazılıyor" dedi. Anadolu'da mağduriyetlerin daha az olduğunu belirten tedarikçi, "Oradaki yerel marketler toptancıların sermayesini kullanıyor. Ödeme gecikince çeklerini yazdırmıyor, birbirlerine destek oluyorlar. Ancak iş İstanbul, İzmir gibi büyük şehirlerde çığrından çıktı" dedi.
KOPUZ ZİNCİRLERE SESLENDİ
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, yüzde 90'ı KOBİ'lerden oluşan gıda sanayinin bu konudan şikayetçi olduğunu söyledi. Kopuz, uluslararası perakende zincirlerine seslenerek, "Kendilerini hassasiyete davet ediyoruz. KOBİ'leri yaşatsınlar. Kısa vadede valör hesabı yaparlarsa, yarın kendilerine mal yapacak firma bulamazlar" şeklinde konuştu.
BÜYÜK TEDARİKÇİLERDE SORUN YOK
Vade aşımlarından P&G, Unilever gibi dev şirketlerin etkilenmediği belirtiliyor. Perakende temsilcileri bu noktada devreye marka gücünün girdiğini ifade ediyor. Perakende danışmanı Nurullah Öztürk, global firmaların birbirlerine daha iyi şart ve toleranslar sağlarken, küçük ölçekli şirketlere tavizsiz ve acımasız davrandığını söyledi. Öztürk, "Şartlar zorlaştıkça büyükler sorumluluğu küçüklere yıkmaya çalışıyor. Tedarikçilerin kaça üretip satacaklarına kadar işe müdahale ediyorlar. ABD'deki Wal-Mart'ın bu şekilde birçok firmayı batırdığını duyuyoruz. Türkiye'de de işler böyle ilerliyor" dedi.
YUFKACILAR BATTI
KOBİ'ler içerisinde en büyük sıkıntının taze gıdada yaşandığı belirtiliyor. Günlük üretim yapan yüzlerce yufkacının battığını söyleyen perakende temsilcileri, peynir, zeytin üreticilerinin de sıkıntıda olduğunu açıkladı. Reis Gıda'nın patronu Mehmet Reis, bazı zincirlerin vade aşımı yaptığını söyleyerek, suçun biraz da tedarikçide olduğunu belirtti. Tedarikçilerin rafa girmek için bazı tavizler verdiğini anlatan Reis, dev zincirlerin sadece fiyata odaklandığını açıkladı.