Türkiye'nin cari açığındaki düşüşün nedenleri belli oluyor. Zaman Gazetesi'nden İsa Yazar'ın haberine göre, Hükümetin ve Merkez Bankası’nın aldığı tedbirlerle cari açık Ocak-Kasım 2012 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 25 milyar dolar azalsa da İran’a yönelik altın ihracatı ekonomide yalancı bir bahar estiriyor.
Bu durum, cari açıkta temel bazı problemlerin çözümünün ertelenmesine sebep oluyor. Merkez Bankası uzmanları tarafından yapılan değerlendirmede bu konudaki risklere dikkat çekildi. İhracat artışının 2012 yılında öngörülenin üzerinde gerçekleşmesinde altın ihracatındaki yükselişin önemli olduğu vurgulanırken, İran’a yapılan ihracat sonrasında kasım ayı itibarıyla yıllıklandırılmış altın ihracatının 13 milyar dolar seviyesine ulaştığı belirtildi. Merkez Bankası tarafından önceki gün yayımlanan ilk enflasyon raporunda konuyla ilgili olarak “Cari işlemler açığı açısından bakıldığında, 2011 yılında net 4,8 milyar dolar altın ithalatçısı olan Türkiye, 2012 yılının ilk 11 aylık döneminde net 5,4 milyar dolar altın ihracatçısı olmuş ve net olarak cari açıktaki gerilemenin yaklaşık 10 milyar dolarlık bölümü altın ihracatından kaynaklanmıştır.” ifadelerine yer verildi.
Merkez Bankası tarafından hazırlanan enflasyon raporunun ‘2012 Yılı Cari İşlemler Dengesinin Geriye Dönük Bir Muhasebesi’ başlıklı bölümünde geçen yılki pazar payı büyümesinin yüksek olmasının sebebinin İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yapılan yüksek miktarlardaki altın ihracatından kaynaklandığı dile getirildi. Uzmanlara göre bu durum kalıcı değil, geçici bir durum. Cari işlemler dengesinin analiz edildiği bilgi notunun sonuç bölümünde “2010 yılından bu yana finansal istikrar odaklı uygulanan politikaların birikimli etkileriyle, 2012 yılı Kasım ayı itibarıyla cari işlemler dengesinde yaklaşık 25 milyar dolarlık bir iyileşme gözlenmiştir. Yaklaşık 10 milyar dolarlık bir bölümü net altın ihracatındaki artıştan gelmekle birlikte, bu iyileşmenin önemli bir bölümü, uygulanan politikaların sonucunda büyümenin kompozisyonunda gözlenen değişimden ve talep dengelenmesinden kaynaklanmıştır.” denildi.
Yüzde 15 kredi büyümesi makul
Ekonomi yönetiminin bankacılık sektöründe kredi büyümesini yüzde 15 olarak öngörmesine yönelik değerlendirmelere Merkez Bankası da bilimsel analizle destek verdi. Banka uzmanları tarafından hazırlanan Ekonomi Notları’nda yer alan bilgilere göre borçluluk oranlarındaki dalgalanma ve makro finansal risklerin dengelenmesi açısından kredilerin makul seviyelerde ve kontrollü büyümesine dikkat çekiliyor. Ekonomi notunda, “Türkiye özelinde cari açığın yüksek olması ve yapısal nedenlerden dolayı bir süre daha yüksek kalacağının tahmin edilmesi, kredilere atfedilen önemi daha da artırmaktadır. Kredilerin milli gelire oranının yıl sonunda ulaştığı yüzde 55 düzeyi referans alınarak, bu düzeyi geçen diğer ülkeler ve geçtikleri yıl tespit edilmiştir. Bu hesaplamalar çerçevesinde, tarihsel normlar ve kriz sonrası alınan dersler dikkate alınarak Türkiye için yüzde 15 düzeyinin makul ve sağlıklı olduğu değerlendirilmektedir.” tespiti yapılıyor.