1 milyon 200 bin üyesiyle Türkiye'nin en büyük işadamı örgütü olan TOBB'dan yapılan yazılı açıklamada, yeni meslek gruplandırmalarına ilişkin birliğe yapılan itirazların sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilmesi için oda ve borsa seçimlerinin makul bir süre ertelenmesi istendi.
TOBB'da sancılı seçim
30 Kasım'da tamamlanması gereken oda ve borsa başkanları seçim süreci, yeni meslek sınıflandırması sistemi nedeniyle ikinci kez ertelenecek. Şirketlerin ekonomik faaliyetlerinin Avrupa Topluluğu İstitistik sınıflandırmasına göre yapılmasını esas alan NACE sistemine onlarca ilin oda ve borsalarından itiraz sesleri yükseldi. TOBB yönetimi, itirazları 'sağlıklı bir şekilde' değerlendirmek için Şubat ve Mart aylarında yapılacak seçim takviminin 'makul bir süre' daha ertelenmesini istedi. Yönetimin, Mayıs'ta yapılacak birlik başkanlığı seçimini etkilemeyecek şekilde 1 aylık bir erteleme talebinde bulunduğu öğrenildi. Anayasa Mahkemesi'nin 3 dönem başkanlık yapanların oda ve borsa başkanlığı seçimlerinde aday olamazlar hükmünü iptalinin ardından gözler mevcut başkanların aday olup olmayacaklarına kilitlenmişken, gelen erteleme başvurusu şaşırttı.
TOBB, NACE (Avrupa Topluluğu Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflandırılması) üzerine uzun süredir çalışıyor. NACE şirketlerin ekonomik faaliyetlerinin sınıflandırıldığı bir sistem. Buradaki kodlamalara göre oda ve borsalara üye olan şirketler komitelere ayrılıyor. Meclise girmek için öncelikle kendi meslek grubunun komitesinden seçilmeleri gerekiyor. Meclise girebilenler oda ve borsa başkanı ile yönetimi belirliyor
BİRLİK SEÇİNİ AĞUSTOS'TA
İstanbul Sanayi Odası, Ankara Ticaret Odası gibi büyük odaların da aralarında olduğu birçok odada NACE sınıflandırmasına çok sayıda itiraz geldiği öğrenilirken, özellikle mevcut yönetimlere muhalif olanlar, 'Nace sistemiyle önümüz kesilmeye çalışılıyor, adaylığımız engelleniyor' açıklamaları yapmışlardı.
30 Kasım'da bitmesi gereken oda ve borsalardaki seçim süreci yeni sistem nedeniyle Bakanlar Kurulu tarafından ikinvci kez ertelenmiş oldu.
MUHALİFLER NE DİYOR?
"1 AY ERTELEME YETER"
Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçı Birliği Başkanı ve İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Üyesi Adnan Dalgakıran, itirazlarının NACE uygulamasına değil, mesleklerin adil gruplandırılmamasına olduğunu vurguladı. Dalgakıran, NACE'ye ilişkin itirazların düzeltilmesi için 1 aylık sürenin yeterli olacağını dolayısıyla da TOBB seçimlerinin ertelenmesine gerek olmadığını söyledi.
Dalgakıran, İSO'da kimi mesleklerin ikiye üye ayrılırken, kimilerinde ise bu ayrımın yapılmamış olmasına tepki gösterdiklerini belirterek, örneğin üye sayısı bine yakın olan makinenin tek bir başlık altında toplandığını, bu nedenle de İSO'da sadece 3 üyeyle temsil edilebildiğine dikkat çekiyor. Dalgakıran, "50 milyar dolarlık bir sektör 3 temsilci gönderirken; 1 milyar dolarlık mobilya grubu ev ve ofis mobilyası diye ikiye ayrılarak meclise 4 temsilci gönderiyor. Tekstil sektörünün 1900 üyesi var, ama temsilci sayısı 4'le sınırlı kalıyor. Bölünecekse hepsi bölünsün, bölünmeyecekse hiçbiri bölünmesin ama bir standardı olsun" dedi.
"EN AZ 3 AY GEREKİR"
İstanbul Sanayi Odası'ndaki meslek ayrımının en büyük mağdurlarından olan İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçı Birliği Başkanı İsmail Gülle ise seçim erteleme başvurusunun doğru bir karar olduğunu belirterek, "Bu haliyle sürseydi pekçok meslek temsilcisiz kalacaktı. NACE sisteminin sağlıklı başlaması ve gerçek temsil adaleti için itirazların düzeltilmesi çok önemli. TOBB yönetimi hassasiyet göstermiş, teşekkür ederiz" dedi.
İtirazlarının meslek gruplamalarına olduğunun altını çizen Güllle, tüm mesleklerde hata olduğunu binlerce itirazın düzeltilmesi için 1 ayın yetmeyeceğini en az 3 aylık erteleme gerektiğini söyledi.
"ANAYASA MAHKEMESİ SONRASI AÇIKLAMA GİTMEDİ"
Anayasa Mahkemesi'nin oda ve borsa başkanlarının 3 dönemdan sonra aday olamamasına ilişkin yasayı iptalinden sonra ne ilgili bakanlık olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ne de TOBB Yönetimi, oda ve borsalara kararın ne anlama geldiğine ve seçim sürecini nasıl etkileyeceğine dair bir yazı göndermemişti. Bu belirsizlik, seçimlerin bir kez daha erteleneceği yorumlarına neden olurken, bugünkü gelişme bu yorumları haklı çıkarmıştı.
81 İLDA İTİRAZ VAR
1 ODA BİLE YETİŞTİREMEZSE 2014'E KALIR
Edinilen bilgiye göre Ankara Sanayi Odası ile İzmir Ticaret Odası dışındaki tüm oda ve borsalara NACE sistemine ilişkin itiraz yağdı. Yaklaşık 18 bin itirazın olduğu belirtilirken TOBB Kanunu'na göre, birlik yönetimine ilişkin seçimin yapılabilmesi için 81 ildeki oda ve borsa seçimlerinin tamamlanması gerekiyor. Bir odanın bile seçim süreci tamamlanmaz ise birlik seçimleri yapılamıyor.