Değişen Türk Ticaret Kanunu ile birlikte sigortacıyla sigortalı arasındaki sözleşmeyi düzenleyen sigorta hukuku da yenilendi. Sorumluluk sigortası kanuna girerken, kullanılmayan detayların çıkartılmasıyla kanun sadeleştirildi.
Türkiye, 1956 yılında bir ticaret kanunu yaptı ve bu kanunu 50 yıldan daha uzun süre kullandı. Bu zaman diliminde ticaretin kanunu aynı kaldı ama kuralları değişti. Örneğin, çocukluğumuzda annemiz satın aldığı bir kazağı sonradan beğenmese ya da kazağın bir kusurunu fark etse, değiştirmesi sorun olurdu. “Değiştirmek istiyorum” talebi tezgahtarın hoşuna gitmez ve dükkan sahibine bildirilirdi. Patron da kazağı dikkatle inceleyip sizi de şöyle bir süzüp kazağın iadesini belki kabul eder, belki de etmezdi. Mağaza sahipleri hep bu kadar gaddar değildi tabii. Birçok dükkan sözünüze güvenip taksit yapardı. Paranız çıkışmazsa kalanı sonra öderdiniz. Ülkenin şartları farklıydı tabii. Alışveriş yaptığınız dükkanların her gün önünden geçtiğiniz için güven sorunu yaşanmaz, deftere yazılır, ay sonunda ödeme yapılırdı.
TİCARET ÇOK DEĞİŞTİ AMA KANUN ÖYLECE KALDI
Alışveriş merkezleri de yoktu örneğin. Tezgahtarın adı satış danışmanı değil, sadece tezgahtardı. Ama o tezgahtarlar dükkanda müşteri yokken taburede oturabilirlerdi. Zincir mağazalar da yoktu. Şimdi satın aldığınız ürünü o zincir mağazalara fişiyle birlikte götürdüğünüz zaman hemen geri alıyorlar. Hatta satarken değiştirme kartını kendileri içine koyuyorlar. Peyniri bile iade etseniz karşı çıkmıyorlar. Taksit gibi bir teklif götürmenize de gerek kalmıyor; kredi kartınız, aldığınız ürünün fiyatı ne olursa olsun istediğiniz kadar aya bölüyor fiyatı. Müşteri memnuniyeti olgusu o kadar gelişti ki, artık çoğu zaman bir ürün alana diğerini bedava bile veriyorlar.
Hele sanal alışveriş çıktı ki, bundan 15 sene önce birisi gelip bize “Bilgisayara girip sipariş veriyorsun, Amerika’dan evine kadar getiriyorlar” deseydi, o diyene deli gözüyle bakardık. Yani ticaretin kuralları geçen yarım asırda aklımızın almayacağı şeyleri gerçekleştirecek kadar çok değişti.
ARTIK BAMBAŞKA BİR SİGORTACILIK YAPILIYOR
Ticaret değişirken Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 5’inci kitabında incelenen sigortacılık da pratikte birçok değişim yaşadı. Bundan çok değil, 20 sene önce prim üretimi yaklaşık 1 milyar dolarken, şimdi 9 milyar dolara ulaşmış durumda. Sigortacılıkta zorunlu bir branş olan trafik bile serbestleşirken, 25 sene önceye kadar tüm branşlarda tarife söz konusuydu. Ve sigortacılık hukukunu da düzenleyen Türk Ticaret Kanunu 55 sene sonra yeniden düzenlendi. Ancak 5 senedir TBMM’de bekleyen tasarının şimdiden eskimeye başladığı bile dile getiriliyor.
Kanun geçtiğimiz ay Meclis’ten geçti, ancak 2012’nin temmuz ayında yürürlüğe girecek. Türk Ticaret Kanunu’nun 5’inci kitabı sigorta sözleşmesini düzenliyor. Yeni TTK’nın sigorta sözleşmesini düzenleyen Sigortacılık Hukuku kitabı için en sık dile getirilenlerden biri de, kötü olan sistematiğin düzeltilip sadeleştirilmesi ve yeni çalışmanın modern çözümler getirmesi.
Düzenlemeyle, sorumluluk sigortaları kanuna ilk kez giriyor. Ayrıca uygulanmayan bazı hükümler tamamen çıkarılarak kanunun sadeleşmesi sağlandı. Ancak ticari müşterilerle bireysel müşterilerin aynı derecede korunması eleştirilen konular arasında bulunuyor.
Sigortacı Gazetesi
Yazdır