12 Eylül 1980 darbesiyle yapısı değiştirilen Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) aynı kurumlar olmadığı gerekçesiyle İş Bankası’ndan aldıklarıpayı bloke edilen Türk Tarih ve Türk Dil kurumları açtıkları davayı kazanınca Türkiye’nin en zengin kurumları haline geldi. 2006’da CHP’ye karşı açtıkları davayı kazanan iki kurumun toplam 1.2 milyar liralık varlığı oluştu. Her bir kurum 600 milyon liralık nakit ile bu paradan nemalanmak isteyenlerin de gözdesi oldu. ÜŞÜŞÜYORLAR Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Ali Birinci, “Kurumun büyüklüğüne göre parasının fazla olduğu açık. Bu yüzden ihale açtığımızda üşüşüyorlar. Bir liralık malı 11 liraya satmaya çalışıyorlar” dedi. Kurumda 44 personel bulunduğunu belirten Birinci, kurumun temel ihtiyacının personel ücreti ve yayın masrafları olduğunu kaydetti. Birinci kurumun masraflarından arta kalan paranın aynı zamanda ortak oldukları İş Bankası’nda değerlendirildiğini dile getirdi. İŞ’TE MEVDUATTA Türk Dil Kurumu saymanı Yaşar Ünal da kurumda 55 kişinin istihdam edildiğini ve kurum harcamasının personel ücretleri ile kitap yayını ve telif ödemelerinden oluştuğunu kaydetti. Her iki kurum özel bütçeli kamu kurumu olduğu için devletten herhangi bir yardım almıyor. İş Bankası’ndan aldıkları kar payı ve kitap satış gelirleriyle varlıklarını sürdürüyorlar. Ancak elde ettikleri kar payları da özel bütçeli oldukları için hiçbir yere aktarılmıyor. Atatürk’ün vasiyeti ile CHP‘nin İş Bankası’ndaki kar payını iki kurum alıyor Atatürk‘ün 5 Eylül 1938 tarihli vasiyetnamesinde İş Bankası hisselerinin yüzde 28.2’si CHP’ye bırakıldı. Vasiyete göre CHP bu hisselerin sahibi ama, gelirinin sahibi değil. O gelirlerin kimlere nasıl ödeneceği ise vasiyetnameyle Atatürk tarafından saptanmıştı. Şahıslara yapılan ödemelerden kalan nema, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu arasında paylaştırılacaktı. Ancak TTK ve TDK’nın durumları için, 1982 Anayasası’nda yeni bir madde düzenlendi. Bu iki kurum, dernek statüsünde iken, birer kamu kurumu haline getirildi. Sonra bir de yasa çıkarıldı. Kurumların yöneticileri yeniden belirlendi. 2000 yılından sonra CHP yönetimi, “Bu kurumlar 12 Eylül’de kapatılmış ve ilgili yasa da değiştirilmiştir. Yerine kurulan kurumlar da ayrı birer tüzel kişiliktir” iddiasını ortaya koyarak kurumların kar paylarını bloke etti. DAVAYI 2006’DA KAZANDILAR Yeni kurumlara yapılan ödemeleri de durduruldu. Ancak Yargıtay aşamasında bu görüş reddedildi. Atatürk hisselerinin nema ödemelerinin yeni kurumlara yapılması gerektiği kabul edildi. 2006’da Türk Tarih Kurumu’na (TTK) ana para ve nema olarak 101 milyon lira, Türk Dil Kurumu’nun payına düşen 104 milyon TL de kurumun hesabına yatırdı. TTK ve TDK, CHP ile yıllardır yürüttüğü hukuk mücadelesini kazanmış oldu. 2006’dan sonra bankaların karları patlayıp İş Bankası da kar rekorları kırınca bankanın karının yüzde 28’ini alan kurumlarparaya boğuldu. Paranın bol olduğu yerde yolsuzluk iddiası da var CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun ortaya çıkardığı, Türk Tarih Kurumu'na (TTK) Kızılay'da kitap satışı için AK Partili İkram Dinçer'in oğlunun aracılık ettiği 2.5milyon liralık dükkan alımı sırasında usulsüzlük yapıldığı iddiaları üzerine açılan davada, savcı TTK Başkanı Birinci hakkında 3 yıla kadar hapis cezası istedi. Dava konusu dükkan alımıyla ilgili iddiayı, Kılıçdaroğlu geçen yıl ortaya attı. Kılıçdaroğlu, TTK'nın Kızılay'da geçen yıl ağustos ayında satın aldığı dükkana çok yüksek bedel ödendiğini, satış işleminin AK Partili İkramDinçer'in 26 yaşındaki oğlunun (Akın Dinçer)mal sahibinden aldığı vekalet ile gerçekleştirildiğini, bazı komisyon üyelerinin karşı çıktığı satış işlemi konusunda kuruma siyasi baskı yapıldığını iddia etti. 2.5milyon liraya satın alınan dükkanda daha sonra da yaklaşık 2milyon liralık tadilat yapıldığı ileri sürüldü. TTK’ya dükkan alımında, kurumu 486 bin TL zarara uğrattığı iddiasıyla Başkan Ali Birinci hakkında hapis istemiyle dava açıldı. GAZETE HABERTÜRK