TOLGA ŞARDAN, LUBE AYAR / Milliyet Gümrük müfettişleri, İstanbul ve 18 ilde düzenledikleri operasyonla büyük bir hayali ihracat vurgununu ortaya çıkardı. İstanbul Halkalı’da iş yapan bazı gümrük komisyoncularının, normalde gümrük görevlilerine Ankara’dan özel yazıyla verilen personel şifrelerine ulaştığı, ardından Gümrük Müsteşarlığı’nın web sitesindeki ilgili bölümlere girerek sahte ihracat beyannamesi doldurduğu, böylece özellikle Günydoğu’da kurulu bazı şirketlerin İstanbul’daki gümrük kapılarından ihracat yapılmış gibi gösterildiği anlaşıldı. Boyutları 1 milyar doları aşan hayali ihracatla ilgili çoğu gümrük personeli 59 kişi gözaltına alındı. Kasım 2009’da Zeyport Limanı’nda hayali ihracat yapıldığına dair isimsiz bir ihbarla başlayan soruşturma önemli boyutlara ulaştı. Gümrük Müsteşarı Maksut Mete’nin görevlendirdiği Gümrük Başmüfettişi Mehmet Eryılmaz, İstanbul gümrüklerinde sahte belgelerle hayali ihracat yapan 94 şirket belirledi. Başta Hakkari, Yüksekova, Şırnak ve Silopi’de kurulu bazı şirketlerin İstanbul bağlantılı olarak son 1 yılda bazı ülkelere petrol ve tekstil ürünleri göndermiş gibi ihracat evrakı düzenlediği, ancak bu ihracatın gerçekleşmediği tespit edildi. Halkalı, Ambarlı, Karaköy, Zeytinburnu ile Habur, Esendere, Dilucu ve Türközü gümrük kapılarındaki hayali ihracatlar da mercek altına alındı. Özellikle Yüksekova’daki şirketlerin, Esendere yerine Halkalı’dan ihracat yapmaları da dikkati çekti. Bu tür 1470 ihracat belgesi incelemeye alınırken, 903’ünün hayali olduğu, gösterilen ürünün de ağırlıklı olarak “pas sökücü” olduğu anlaşıldı. İhracat beyanlarındaki “ülke”, “ithalatçı firma” ve “rejim kodu” kriterlerini kullanarak, 1 Ocak 2008’den bu yana yurtdışına mal gönderen şirketleri araştırdıklarını belirten Başmüfettiş Eryılmaz şunları söyledi: “Soruşturma kapsamında gümrük arşivinden, aynı taşıma senedine usulsüz şekilde birden fazla ihracat beyannamesinin bağlandığı tüm özet beyanların gönderilmesi istendi. Fakat arşivden gelen cevap yazısında, 9 Eylül 2009’da İstanbul’u vuran sel felaketinde birçok belgenin zayi olduğu, talep edilen özet beyannamelerin sayısının yaklaşık 30 bin olduğu belirtildi. Bunun üzerine bilgiler Muhabere Elektronik Daire Başkanlığı’ndan talep edildi. Usulsüz beyannamelerdeki taşıyıcı şirketlerin 3S Transport, Balnak Nakliyat, Galata Taşımacılık, Asay Taşıma ve Transalkım olduğu görüldü. Bu şirketlerden özet ihracat beyannameleri istendi. Gelen belgelerde, ikişer ihracat beyannamesi kayıtlıydı. Gerçek olan ilkinde TIR karnesi, eşya cinsi, kap adedi, ağırlık gibi bilgiler vardı. Diğerinde sadece ihracatçı ve ihracat beyannamesi numarası yazılıydı. Bir anlamda yavru beyanname, ilkine ait bilgiler arasına gizlenmişti. Nakliyeci şirketlerce yurtdışına gönderilmediği beyan edilen 279 adet özet beyana bağlı 805 adet yavru beyanname tespit edildi.” MİT ve MASAK da harekete geçti. Şirketlerin hayali ihracattan elde ettiği parayı PKK’ya aktarıp aktarmadığı araştırılırıloyr. İnceleme devam ediyor Raporundaki 94 şirket arasında TOBB Kadın Girişimci Kurulu Başkanı Aynur Bektaş’ın sahibi olduğu Hey Tekstil de var. Müfettişlerin, Hey Tekstil hakkındaki incelemesi devam ediyor. Görüşünü almak için aradığımız Aynur Bektaş, soruşturmayı doğrulayarak, “Hey Dış Ticaret adlı şirketimiz maalesef küçük bir hata nedeniyle 94 şirket arasına girmişti. Fakat artık çıkarıldı” dedi. Bektaş, daha sonra gönderdiği yazılı açıklamada ise, “Hey Dış Ticaret hakkında şu anda herhangi bir kriter uygulaması olmadığı gibi, kırmızı hatta düşen hiçbir işlemimiz bulunmamaktadır” ifadesini kullandı. 21 tonluk TIR’da 145 ton mal Eryılmaz ve ekibi, 94 şirket arasından ilk olarak Resul Kısır (Evrensel Dış Ticaret) ve Yavuz Cüce’ye (Fatih Dış Ticaret) ait soruşturmayı tamamladı. Savcılığa sunulan suç duyurusunda, Kısır ve Cüce’nin sözde ‘pas önleyici veya pas sökücü’ ithal ettiği belirtilerek, şöyle denildi: “Hiçbir şekilde gümrüğe gelmeyen, TIR’lara yüklenmeyen mallar, ‘BİLGE’ adlı dijital sistem üzerinde yapılan değişiklikle ihraç edilmiş gibi gösterildi. Düzenlenen özet beyanlara, en fazla 21.5 ton mal taşıyan TIR’lara 102, 112, 145 ton gibi taşınması imkansız ağırlıklar yüklenmiş gibi yansıtıldı. Bu yavru beyannamelerin hiçbirinin örneği gümrük arşivinde bulunamadı. Üstelik belgelerde malların Almanya’daki Portel Kom adlı şirkete gönderileceği yazıyordu. Oysa bu şirketin Makedonya’da telekomünikasyon hizmeti verdiği ve ‘yağ-pas sökücü’ cinsi eşya ile hiçbir ilgisi olmadığı belirlendi.