HÜSEYİN ÖZAY-STAR Türkiye’nin ödemeler dengesi rakamlarının içinde ‘net hata noksan’ adıyla yer alan ve kamuoyunda sık sık tartışma konusu olan kaynağı belli olmayan paraların sırrı nihayet çözüldü. Bir süredir, Ekim 2008’den bu yana 12.7 milyar dolara ulaşan kaynağı belli olmayan paraların izini süren ekonomi yönetimi, bazı işadamlarının itirafları ile ödemeler dengesinde görülen milyarlarca dolarlık kaynağın Türkiye’ye nasıl sokulduğunu buldu. Buna göre bu paralar, Türk işadamlarının yurt dışında elde ettiği yasal veya yasal olmayan gelirlerden oluşuyor. Bu gelirler de çok ilginç bir yöntemle Türkiye’ye getiriliyor. Örneğin, Avrupa’nın bir A ülkesindeki 100 milyon dolarını Türkiye’ye getirmek isteyen Türk işadamı, ilgili ülkede döviz işi ile uğraşan bir aracıya gidiyor. Aracı kişi de Türkiye’de döviz alım satımı yapan anlaşmalı olduğu kişiye telefon ederek, iş adamına 99 milyon dolar verilmesini söylüyor. İşadamı da Avrupa ülkesindeki parasını aracı kişiye vererek, Türkiye’deki anlaşmalı kişiden 99 milyon dolarını alıyor. Bu yöntemle işadamı, parasını transfer ederken, vergi ve komisyon ödememiş oluyor. Türkiye’de vergilerden kurtuluyor, ayrıca para da kayıt içine alınmıyor. Ekonomi yönetiminin yaptığı araştırmalara göre bu yöntem, Türkiye’ye para transferlerinde yoğun olarak kullanılıyor. Yöntem sadece Avrupa ülkelerinde değil, diğer ülkelerden para transferlerinde de kullanılıyor. Paranın getirilmesine aracılık eden kişiler ise, örgütlü olarak çalışıyor ve birbirleri arasında gizli sözleşmeler bulunuyor. Getirilen paralar için ise aralarında bir mahsuplaşma yapılıyor. Ancak bu mahsuplaşmanın nasıl yapıldığı henüz bilinmiyor. Ekonomi yönetimi, Avrupa ülkelerindeki muhatapları ile irtibata geçerek, dünya çapındaki bu ‘para transfer örgütünü’ çökertmeye çalışıyor. Şubat krizinde düşük kurdan döviz alan bürokrat ve gazeteciler Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, bütçe konuşması ile Merkez Bankası’nın şubat krizi sırasında bazı bankalara düşük kurdan 5.2 milyar dolar satması yeniden gündeme geldi. Bugüne kadar sır olarak kalan söz konusu satışla ilgili olarak, denetim elamanlarından ilginç bilgiler edindik. Denetim elamanlarının verdiği bilgiye göre, Merkez Bankası’nın kayıtlarında, 5.2 milyar doları alan kurumlar banka olarak görülüyor. Bugüne kadar da, döviz vurgununu bankalar yaptığı sanılıyor. Oysa, bankalar bu alımları, müşterilerinin verdiği talimatla yaptılar. Bu müşteriler arasında ise şubat krizinde dalgalı kura geçileceğini bilen, siyasetçiler, bürokratlar, işadamları ve gazeteciler bulunuyor. Denetim elamanlarının iddiasına göre, bazı eski bürokratlar, IMF ile dalgalı kur pazarlığının yapıldığı sırada, toplantı arasında evini ve arabasını satarak döviz aldı. Bu bilgiler, bazı eski bürokratların itirafları sonucu elde edildi. Hatta o dönemde düşük kurdan döviz alarak, bir anda zenginleşen bazı eski siyasetçi ve bürokratların, haksız olarak elde ettikleri paraları, geçtiğimiz yıl sonunda batarak küresel krizi tetikleyen Lehman Brothers’in çöp tahvillerine yatırdığı ve krizle birlikte paralarını batırdıkları bildirildi. Kulislerde dolaşan bilgilere bakılırsa, 5.2 milyar dolarlık satış, uzun yıllar tartışma konusu olacak gibi görülüyor. Taziyeye giden Bakan’dan maden ocağına torpil istediler Tüm Türkiye’yi yasa boğan 19 maden işçisinin hayatını kaybettiği Bursa’daki grizu faciası, geçtiğimiz haftanın en önemli gündem maddelerinden biriydi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, patlamanın hemen ardından Bursa’ya hareket ederek, tüm çalışmaları yakından takip etti ve faciada hayatını kaybeden madencilerin ailelerine taziye ziyaretinde bulundu. Bakan Yıldız, taziye ziyaretlerinde ilginç taleplerle karşılaştı. Bakanı şaşırtan en ilginç talep ise faciada hayatını kaybeden maden işçilerinin yakınlarının da, aynı maden sahasında veya ildeki diğer madenlerde çalışmak için torpil istemesi oldu. Yıldız, yine patlamanın ardından gittiği Bursa’da bölgedeki halk ile bir araya gelerek, madenler hakkında görüşlerini aldı. Bu toplantılarda, Yıldız, bölge halkına, “İsterseniz maden ocağını kapatabiliriz” dedi. Bunun üzerine, madende yakınları çalışan herkes ayağa kalktı ve madenlerin kapatılmasını istemediklerini bildirdiler. Bu da gösteriyor ki, maden sahalarının güvenlik önlemlerini arttırmaktan başka çare yok. Çünkü 19 madencinin hayatını kaybettiği madenlerde çalışmak için, yüzlerce kişi sırada bekliyor.