Kredi derecelendirme kuruluşları Moody’s ile S&P’nin yükselttiği kredi notu görünümünü yetersiz bulan OECD, Türkiye’nin kısa sürede “güvenle yatırım yapılabilir” seviyesine çıkacağını bildirdi. OECD, 2 kat fazla cari açık veren İzlanda ile Mısır’ın kredi notunun Türkiye’den yüksek olmasına dikkat çekti Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Türk ekonomisinin üç yıllık ’yol haritası’ anlamına gelen Orta Vadeli Program’la birlikte iyileşen kredi notu görünümünü yetersiz buldu ve önümüzdeki günlere ilişkin iyimser bir tablo çizdi. OECD, kredi derecelendirme kuruluşları Standard&Poor’s ve Moody’s Türkiye’nin kredi notu görünümünü yükselttikten sonra bir rapor yayınladı. Buna göre, Orta Vadeli Programı (OVP) ciddi bir şekilde uygulaması ve mali disipline geçmesi halinde Türkiye’nin kredi notu “güvenle yatırım yapılabilir” anlamına gelen “BBB” düzeyine yükseltilecek. Analistler, Türkiye’nin kredi notunun ağırlık olarak borç rasyosuyla alakalı olduğunu belirterek, OVP’nin ardından, mali kurala geçilmesiyle, borç rasyosunun milli gelire oranının ana gösterge olacağını, bu arada borcun vade yapısının da uzamasıyla kredi notunun yükseleceğini vurguladı. Mısır bile daha iyi durumda Küresel kriz döneminde, Türkiye’nin “olumlu” görünüme sahip ender ülkelerden biri haline geldiği, bunun da potansiyel kredi notu artışı için önemli bir gösterge olduğu kaydedildi. Türkiye’ye göre 20 kat borçlu, 2 kat fazla cari açık veren İzlanda’nın iflas ettiği hatırlatılırken, reyting kuruluşlarının İzlanda’ya yine de “yatırım yapılabilir” ülke notu verdiği ifade edildi. Reyting kuruluşundan Moody’s İzlanda’yı BAA1, S&P BBB-, Fitch ise BBB- olarak derecelendirmişti. OECD’ye göre Türkiye, küresel kriz döneminde, özellikle mali sektördeki yapısı itibarıyla, daha yüksek bir kredi notunu hak ediyor. OECD, Türkiye’nin risk kategorisinde yaptığı iyileştirme, Türkiye’nin halen BB (-) düzeyindeki kredi notunun da yükselmesine katkıda bulunacak. OECD’nin Türkiye’yi, risk kategorisinde 5 düzeyinden 4 düzeyine yükseltmesi, kredi kuruluşlarının Türkiye’nin mevcut kredi notunu yeniden değerlendirmelerine imkan tanıyacak. OECD’de 4. kategoride bulunan Mısır’ın bile BB notuna sahip olduğu belirtilirken, Türkiye’nin kredi notunun, olumlu izlemenin ardından, ilk aşamada bir basamak artırılarak BB’ye yükseltilebileceği ifade ediliyor. Türkiye’nin ardından kısa bir süre içinde de BBB kademesine yükseltilebileceği kaydediliyor. Notta risk faktörü önemli Kredi derecelendirme, borçlunun anapara ve faiz yükümlülüklerini ödeme isteği ve kabiliyetinin zamanında ve tam olarak yerine getirilip getirilememesini ölçen bir araç olarak görülüyor. Derecelendirmenin en hassas konuları, ödeme isteği ve kabiliyeti olarak belirtiliyor. Derecelendirme tek bir işlem, kuruluş veya ülke için yapılabiliyor. Ölçüm sırasında geçmişe yönelik 15-20 yıllık bir veri tabanı kullanılıyor ve “risk faktörü” ölçülüyor. Ülke risklerini ölçerken genelde ekonomik ve politik risk faktörlerine bakılıyor. Temel göstergeler alınıyor. Ekonomik risk başlığı altında incelenen temel göstergeler ise “döviz cinsinden nakit akış düzeni, borç rasyoları, ihracatın büyümesi, ödemeler dengesi, cari işlemler dengesi, kısa vadeli sermaye akışının rezervlere oranı, rezervlerin durumu ve gelişmesi, büyüme hızı, toplam tasarruflar, kamu sektörünün mali açıkları, yatırımlar ve enflasyon” olarak sıralanıyor. Notlar ne anlama geliyor? n Kredibilitesi yüksek ülkeler arasına girmek, “Buraya güvenle yatırım yapılabilir” vizesini almakla eş anlamlı. Genellikle AAA veya Aaa gibi üç tane A en güvenilir olan, Baa3 ya da BBB- olanlar ise alt derece de olsa, “güvenle yatırım yapılabilir” anlamına geliyor. Düşük kredibilitede olan spekülatif ülke ve kuruluşlara BB ya da Ba1’den B3 ve B-’ye kadar derece derece not veriliyor. Türkiye’nin halen Moody’s’den Ba3, Standard&Poor’s ve Fitch reyting kuruluşlarından BB(-) notu bulunuyor. ORTA VADELİ PROGRAMA OLUMLU VE OLUMSUZ TEPKİLER BaŞbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Ali Babacan’ın geçen hafta açıkladığı Orta Vadeli Programı (OVP), iş dünyasından IMF’ye, sendikalardan, reyting kuruluşlarına kadar farklı değerlendirildi. IMF, OVP’nin sağlam ekonomik büyümeyi yeniden tesis edeceğini açıklarken, yatırım bankaları programı “Türkiye’nin yola IMF’siz devam edeceğini gösteriyor” şeklinde yorumladı. Türkiye ile Gabon aynı seviyede! Standard&Poors BB+: Mısır, Makedonya, Panama, Azerbaycan, Romanya. BB: Ürdün, Kostarika, Cook Adaları, Guetemala, Vietnam. BB-: TÜRKİYE, Endonezya, Filipinler, Sırbistan, Gabon, Moğolistan, Venüzella. Moody’s 4 yıl sonra görünümü değiştirdi Standard&Poors 17/09/2009 BB- (durağan) 13/11/2008 BB- (negatif) 31/07/2008 BB- (durağan) 03/04/2008 BB- (negatif) 27/06/2006 BB- (durağan) 23/01/2006 BB- (pozitif) 17/08/2004 BB- (durağan) 08/03/2004 B+ (pozitif) Moody’s 18/09/2009 Ba3 (pozitif) 14/12/2005 Ba3 (durağan) 11/02/2005 B1 (pozitif) Not: Türkiye’nin “Yatırım yapılabilir ülke” kategorisine çıkabilmesi için BB- ve Ba3 notlarının 3 kez yükseltilmesi gerekiyor. “Yatırım yapılabilir ülke” kategorisinin en düşük kredi notu BBB- ve Baa3. Vatan