Geçenlerde Yapı Kredi Emeklilik'in yeni Genel Müdürü Taylan Türkölmez ile hem tanışmak hem de sohbet etmek üzere bir araya geldik. Malum, yıllarca şirketin yöneticiliğini üstlenen Giray Velioğlu, geçen haftalarda Yapı Kredi Sigorta'ya Genel Müdür oldu ve koltuğu da Türkölmez'e bıraktı. Gerçi, Taylan Türkölmez, şirkete yabancı biri değil. Yapı Kredi Emeklilik'te Satış ve Finansal Yönetimden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapıyordu. Sohbetimiz sırasında Türkölmez, ilginç bir konuya değindi. Bunu da sizlerle paylaşmak istiyorum. Taylan Türkölmez, önce sistemin geldiği noktadan bahsetti. Sistem düzgün işliyor 2008 sonu itibariyle fon büyüklüğü 6.4 milyar TL, bugün itibariyle de 7.5 milyar TL. Yatırımcı sayısı da 2 milyona ulaşmış durumda. Taylan Türkölmez, geçen yıl katılımcılara tahvil ve bonodan yüzde 16, bu yılın ilk 4.5 ayında da yüzde 10 getiri sağladıklarını söylüyor ve "Sistemin üzerinden 5 yıl geçti. Bu sürede de sistem kendini ispat etti. Artık, yeni açılımlar gerekiyor" diyor. İşte bu laf ilgimi çekti. Türkölmez'den söylediğini biraz daha açmasını istedim. "Bence şu an sistem çok düzgün işliyor ve yatırımcılara da istediğini veriyor. Ama yeni uygulamalar gerekiyor diye düşünüyorum" şeklinde başlıyor söze. Peki, nedir bu yeni açılım? Taylan Türkölmez, İngiltere'de uygulanan "tax credit" denilen, "direkt teşvik sistemi"nin bunlardan biri olabileceğine dikkat çekiyor. Tax credit uygulaması Bu sistemde; bireysel emekliliğe katkı payı ödeyip de 56 yaşına kadar sistemde kalanlara devlet, çıkarttığı tahvil aracılığı ile katkıda bulunuyor. Türkölmez, bu uygulamanın bireysel emeklilik sistemini ciddi teşvik edeceğini de savunuyor. Ancak ardından da ekliyor: "Tabii, böyle bir kriz ortamında; devletin de tahville borçlanma ihtiyacı varken sistemi, bu yöntemle teşvik etmesi en azından bugün için doğru olmayabilir. Ama kriz bittiğinde artık bu açılımların sistem adına konuşulması gerekiyor." Taylan Türkölmez, tax credit uygulamasının yaratacağı katma değerden de bahsediyor ve "Emeklilik Gözetim Merkezi olduğundan katılımcılar, bilgilerini gün ve gün takip edebiliyorlar. Hesaplarına böyle tahviller konularak bir sistem oluşturulabilir. Böylece kişi yatırdığı her 100 TL için belli oranlarda katkısını görecektir" diyor. Taylan Türkölmez'e böyle bir sistemin devlete yaratacağı katkı olup olmadığını da soruyorum. Kısa vadede değil ama uzun vadede olacağını ifade ederek şunları kaydediyor: "Böyle bir teşvik büyümeyi sağlar. Zaten mevcutta 6-6.5 milyar TL'lik tahvil, bono yatırımı var. Bunu büyütecektir. Yani, bir anlamda devlet önce finanse edecek sonra katkısını görecek. Ama bugün kriz ortamı olduğu için açıkçası bu konuyu dillendirmekten çekiniyor." Vakıfların sisteme aktarımı Taylan Türkölmez, direkt teşvik sisteminin İngiltere'deki örneğinde katılımcı sayısını ciddi artırdığını da belirterek bugün Türkiye'de 2 milyon katılımcıya ulaşıldığını ve her ay da 50 bin yeni kişinin sisteme girdiğini vurguluyor. Ancak, sistemin gönüllülük esasına dayalı olmasından dolayı daha da genele yayılabilmesi için bu çeşit teşviklere ve yeni açılımlara ihtiyaç olduğunu sözlerine ekliyor. Taylan Türkölmez, yeni açılımlardan bahsedince aklıma vakıf ve sandıkların bireysel emeklilik sistemine geçişi geliyor. Malum, geçen sene bu yönde bir imkan tanındı ama neredeyse bir yıla yaklaşmasına karşın bu konuda bir gelişme sağlanamadı. Ya da en azından ben duymadım. Türkölmez, sadece bir tane aktarım yapıldığını söylüyor ve bu geçişin uzun soluklu olduğuna değiniyor. Tüm emeklilik şirketlerinin vakıflarla sürekli temas halinde olduğunu belirten Türkölmez, "Vakıfların bir bilanço vermesi gerekiyor ki, ondan sonra geçiş yapılabilsin. Bu bir süreç alacak. Vakıflarımızın içerisinde portföy yapılarının da nasıl olduğu ayrı bir konu. O konuda da ilerleyeceğiz ama ağır adımlarla olacak" diyor. Krizden sonra konuşulabilir Evet, Yapı Kredi Emeklilik'in yeni Genel Müdürü ile sohbetimiz böyle. Anladığım kadarıyla bireysel emeklilikçiler, sistemdeki son beş senelik kazanılan hızlı ivmenin yakın gelecekte durağan hale geleceğini öngörüyorlar -ki, buna ben de katılıyorum- o nedenle ya sistemdeki mevcut teşviklerin artırılması ya da yeni açılımlar getirilmesi gerekiyor. Peki, hükümet kanadı, bugünkü ortamda gerek teşvikin artırılmasına gerekse de yeni açılım getirilmesine sıcak bakar mı? Bana göre bu çok da imkan dahilinde gözükmüyor. Ama Taylan Türkölmez'in de söylediği gibi, bu kriz bitecek, o zaman da bunların konuşulması lazım. NOYAN DOĞAN / REFERANS